Της Πέπης Γρηγοριάδου
[email protected]
«Όταν καίγεται το σπίτι του διπλανού σου μπορεί να πάρεις κι εσύ φωτιά». «Ο έχων δύο χιτώνες να δίνει τον έναν». Η θρησκεία μας και ο σοφός λαός περιγράφει με πολλούς τρόπους και απλά λόγια το πνεύμα αλληλεγγύης που ιδιαίτερα το Πάσχα είναι πιο έντονο. Φέτος, δε, περισσότερο από ποτέ καθώς όλος ο πλανήτης μάχεται την πανδημία του κορωνοϊού και το να δωρίζεις ή να μοιράζεσαι τεχνογνωσία, υγειονομικό εξοπλισμό και οικονομικούς πόρους αποκτά μεγαλύτερη σημασία. Το να τηρείς τους κανόνες και τα μέτρα κατά του κορωνοϊού προφυλάσσει εσένα και τους αγαπημένους σου. Το να βοηθάς κατοίκους σε αναπτυσσόμενες xώρες να εμβολιαστούν σώζει ζωές εκεί αλλά και εδώ. Η Ανάσταση που προσδοκούμε έχει πολλές διαστάσεις. Εφορμώντας από την Ανάσταση του Θεανθρώπου αναμένουμε Ανάσταση της οικονομίας και της κοινωνίας. Το Αναστάσιμο μήνυμα της προσδοκίας, της ελπίδας και της αλληλεγγύης είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Σταδιακά προχωρούμε από το lockdown της νηστείας στον εορτασμό της ελευθερίας και της ζωής.
Η προσδοκία για έναν καφέ, ένα ποτό, ένα γεύμα
Από Δευτέρα 3 Μαΐου όλοι περιμένουμε να ανοίξει η εστίαση, έστω και χωρίς μουσική. Ένας καφές με την παρέα, ένα γεύμα με την οικογένεια, ένα ποτό νωρίς το βραδάκι, καθώς στις 23.00 πρέπει να μαζευτούμε πίσω στο σπίτι.
Αλήθεια, πόσους μήνες περιμέναμε αυτήν την ημέρα. Ο κλάδος της εστίασης είναι από εκείνους που επλήγησαν βαρύτατα και στην Ελλάδα.
Με εξαίρεση ποσοστό καταστημάτων που διατήρησαν ή και αύξησαν τον τζίρο τους λόγω take away και delivery, οι περισσότερες επιχειρήσεις είδαν μεγάλη βουτιά στα έσοδά τους. Στα 1,9 δισ. ευρώ ήταν οι συνολικές ενισχύσεις που έλαβαν οι επιχειρήσεις εστίασης το 2020.
Στις δράσεις που τρέχουν σήμερα για στήριξη του κλάδου ανήκει η Επιστρεπτέα 7, αλλά και δράση του υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων, προϋπολογισμού 330 εκατ. ευρώ, για την παροχή κεφαλαίου κίνησης στις επιχειρήσεις εστίασης με σκοπό την αγορά πρώτων υλών για τους 2-3 πρώτους μήνες επανεκκίνησης της λειτουργίας τους.
Η εστίαση δεν ανοίγει μόνο στην Ελλάδα. Μια επιβράδυνση της επιδημίας παρατηρείται στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες χαλαρώνουν προσεκτικά τα περιοριστικά μέτρα.
Από τις πρώτες χώρες που άνοιξαν τους εξωτερικούς χώρους (terrazas) των καφέ ήταν στις 5 Απριλίου η Πορτογαλία, με περίπου 850 κρούσματα ημερησίως, ενώ σήμερα έχει κάτω από 500.
Ωστόσο, η άλλη χώρα της Ιβηρικής, η Ισπανία, είχε ήδη ανοίξει από τον Φεβρουάριο – με μέσο όρο στα μέσα του μήνα τα 11.000 κρούσματα – σε κάποιες περιοχές δίνοντας τη δυνατότητα σε τουρίστες να φάνε κανονικά στο εστιατόριο, και να πιούν στο μπαρ, σε εξωτερικό και εσωτερικό χώρο, πράγμα που απαγορευόταν στη γειτονική Γαλλία, κάνοντας πολλούς Γάλλους να επισκέπτονται την Ισπανία γι’ αυτόν τον λόγο.
Από τις 12 Απριλίου, η Βρετανία άρχισε τη χαλάρωση των μέτρων, έπειτα από τρεις μήνες lockdown, με την επαναλειτουργία των καταστημάτων που δεν πωλούν είδη πρώτης ανάγκης και το άνοιγμα των εξωτερικών χώρων. Τα κρούσματα σήμερα, έπειτα από διακυμάνσεις- βρίσκονται στα ίδια επίπεδα.
Στην Αγγλία, οι παμπ άνοιξαν στις 12 Απριλίου με 3.500 κρούσματα ημερησίως (σήμερα καταγράφει 2.450) και όπως και στη Σκωτία, επιτρέπεται να σερβίρουν ποτά μόνο σε εξωτερικούς χώρους.
Αντιθέτως στην Σκωτία, οι πελάτες μπορούν να γευματίζουν και στο εσωτερικό των εστιατορίων, ενώ οι Άγγλοι θα πρέπει να περιμένουν μέχρι τις 17 Μαΐου.
Η πρώτη ημέρα στην Αγγλία ήταν ηλιόλουστη και έτρεξαν όλοι για ένα ποτό στις παμπ, κάτι που έγινε και στη Σκωτία στις 26 Απριλίου, ακόμη και με δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
Τη Δευτέρα 26 Απριλίου – και με πάνω από 10.000 κρούσματα ημερησίως – άνοιξε πάλι και η Ιταλία μπαρ και εστιατόρια και οι Ιταλοί έσπευσαν να απολαύσουν σερβιριζόμενο καπουτσίνο και κρασί.
Οι Σλοβένοι ανακάλυψαν ξανά τη χαρά να πίνουν καφέ σε υπαίθριο χώρο, αψηφώντας το κρύο και τη βροχή, από τις 19 Απριλίου, με 4.000 κρούσματα την ημέρα (σήμερα λιγότερο από 1.000) ενώ οι Δανοί ακολούθησαν δύο ημέρες αργότερα στις 21 Απριλίου, με 800 κρούσματα (σήμερα περίπου 850 κρούσματα).
Οι Ολλανδοί ξεχύθηκαν από την Τετάρτη 28 Απριλίου, με κάτω από 900 ημερήσια κρούσματα, στους εξωτερικούς χώρους των καφέ και των εστιατορίων. Παντού στη χώρα, σχηματίστηκαν ουρές αναμονής μπροστά από τους εξωτερικούς χώρους των καφετεριών και των εστιατορίων, στα οποία έχει επιτραπεί να σερβίρουν έξω, μεταξύ 12.00 και 18.00 και να υποδέχονται το μέγιστο 50 ανθρώπους ταυτόχρονα.
Στη Γαλλία τα εμπορικά καταστήματα, οι εξωτερικοί χώροι σε μπαρ και εστιατόρια όπως και οι πολιτιστικοί χώροι, μεταξύ αυτών οι κινηματογράφοι και τα μουσεία, θα επαναλειτουργήσουν στις 19 Μαΐου, όταν και η απαγόρευση κυκλοφορίας θα μεταφερθεί στις 21.00. Οι καφετέριες και τα εστιατόρια θα ξανανοίξουν και στο εσωτερικό τους από τις 9 Ιουνίου, με επέκταση της κυκλοφορίας μέχρι τις 11 το βράδυ. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας θα αρθεί πλήρως στις 30 Ιουνίου.
Η Τσεχία θα ανοίξει την εστίαση στις 5 Μαΐου, ενώ ακολουθεί το Βέλγιο στις 8 Μαΐου. Στα μέσα Μαΐου αναμένεται να λειτουργήσει ξανά η εστίαση σε Γερμανία και Αυστρία.
Στην Ιρλανδία τα εστιατόρια και οι παμπ θα επιτρέπεται να σερβίρουν πελάτες σε εξωτερικούς χώρους από τις 7 Ιουνίου.
Η ελπίδα του καλοκαιριού και της κανονικότητας
Με τα εμβόλια να προχωρούν στην Ελλάδα και την Ευρώπη, όλοι ελπίζουμε σε ένα πιο ανάλαφρο καλοκαίρι. Να μπορούμε να πάμε θέατρο, σινεμά, διακοπές, στο χωριό, στο νησί. Να συναντήσουμε συγγενείς, γνωστούς αλλά και αγνώστους. Να παρακολουθήσουμε συναυλίες, αγώνες και να πάμε και γυμναστήριο. Να ταξιδέψουμε σε άλλες χώρες.
Τα κράτη της Ε.Ε. προχωρούν τη διαδικασία για ένα «πράσινο διαβατήριο» εντός και εκτός συνόρων με προτεραιότητα τους εμβολιασμένους και εργαλεία τα τεστ κορωνοϊού.
Ελπίδα και από τις φαρμακευτικές που μιλούν για παραγωγή περισσότερων και πιο ενισχυμένων εμβολίων κατά των μεταλλάξεων αλλά και από τους ερευνητές που αγωνίζονται να ανακαλύψουν φάρμακα που – αν όχι θεραπεύουν απόλυτα τον Covid-19 -τουλάχιστον μειώνουν κατά πολύ τις επιπτώσεις του.
Ελπίδα και στην οικονομία. Τα χρήματα που δαπανήθηκαν σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά φτάνουν σε δυσθεώρητο ύψος που απειλεί την οικονομία.
Οι κυβερνήσεις λοιπόν ελπίζουν σε μία πραγματική επανεκκίνηση της οικονομίας χωρίς κρατικό δεκανίκι και οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στην επιστροφή της πολυπόθητης κανονικότητας.
Παγκόσμια αλληλεγγύη
Δραματική έκκληση του πάπα Φραγκίσκου σε διεθνείς οργανισμούς, όπως το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα και κυβερνήσεις χωρών για επίδειξη διεθνούς αλληλεγγύης στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
Ο ΠΟΥ κάνει διαρκή έκκληση για την κατανομή των εμβολίων και την στήριξη των φτωχών χωρών. Η τελευταία αφορά καμπάνια για προσφορά 7 δολαρίων ανά δόση εμβολίου ώστε να χρηματοδοτηθεί το πρόγραμμα COVAX που αφορά τη διάθεση εμβολίων σε αδύναμες οικονομικά χώρες.
Πολλά κράτη σπεύδουν να στείλουν δόσεις εμβολίων που τους περισσεύουν, ενώ συγκινητική είναι η συνδρομή πολλών σε εξοπλισμό και οξυγόνο προς την Ινδία όπου η κατάσταση είναι πραγματικά τραγική.
Αν δεν καταπολεμηθεί η πανδημία σε όλον τον κόσμο τότε όλοι κινδυνεύουμε. Αυτό φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται και οι πλούσιες χώρες της Δύσης.
Η πανδημία που δεν άφησε καμία χώρα ανεπηρέαστη ανέδειξε ένα πνεύμα συνεργασίας των επιστημόνων, των κυβερνήσεων και των οικονομικών ηγετών. Ας ελπίσουμε ότι αυτή η επίδειξη αλληλεγγύης θα συνεχιστεί και μετά τη νίκη έναντι του κορωνοϊού ώστε η ανθρωπότητα να κάνει τα νέα βήματα προς το μέλλον ενωμένη, με λιγότερες διακρίσεις και περισσότερη ομοψυχία.