Δικαστήριο της Αργεντινής καταδίκασε την Παρασκευή 15 απόστρατους ανώτατους και ανώτατους αξιωματικούς που κατηγορούνταν για εγκληματική συνωμοσία, με σκοπό την απαγωγή και την εξόντωση αντιφρονούντων, στο πλαίσιο του λεγόμενου Σχεδίου Κόνδωρ.
Η απόφαση έγινε δεκτή με επιδοκιμασίες από το ακροατήριο στην αίθουσα του δικαστηρίου, όπου ήταν παρόντες πολλοί ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στη συντονισμένη επιχείρηση για την καταδίωξη και την εξόντωση πολιτικών εξορίστων από τις χώρες του νότιου κώνου της Λατινικής Αμερικής, τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, συμμετείχαν οι στρατιωτικές δικτατορίες της Αργεντινής, της Χιλής, της Ουρουγουάης, της Παραγουάης, της Βραζιλίας και της Βολιβίας.
Στον πρώην δικτάτορα της Αργεντινής Ρεϊνάλντο Μπινιόνε, 88 ετών σήμερα, που είχε κυβερνήσει την περίοδο 1982-1983, επιβλήθηκε ποινή 20ετούς κάθειρξης. Σε δεκατέσσερις από τους υπόλοιπους 16 κατηγορούμενους επιβλήθηκαν ποινές κάθειρξης οκτώ ως 25 ετών. Δύο αθωώθηκαν.
Ορισμένα μεμονωμένα εγκλήματα που είχαν διαπραχθεί στο πλαίσιο της επιχείρησης Σχέδιο Κόνδωρ είχαν ήδη εξεταστεί σε προηγούμενες δίκες. Όμως η δίκη που ολοκληρώθηκε χθες ήταν η πρώτη η οποία επικεντρώθηκε στο Σχέδιο Κόνδωρ καθαυτό.
«Αυτή η ετυμηγορία, η οποία αφορά τον συντονισμό των στρατιωτικών δικτατοριών της Λατινικής Αμερικής για τη διάπραξη ωμοτήτων, δημιουργεί ισχυρό νομικό προηγούμενο, ώστε να εξασφαλιστεί πως αυτές οι κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα επαναληφθούν ποτέ ξανά στην περιοχή», σχολίασε ο Χοσέ Μιγκέλ Βιβάνκο, ο επικεφαλής της διεύθυνσης της οργάνωσης Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) για τη Λατινική Αμερική, κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε τηλεφωνικά στο πρακτορείο Reuters.
Στην ετυμηγορία γίνεται λόγος για τις εξαφανίσεις 105 ατόμων επί των ημερών της στρατιωτικής δικτατορίας στην Αργεντινή (1976-1983).
Οι περισσότερες από τις εκτελέσεις και τις απαγωγές αντιφρονούντων (89) διαπράχθηκαν στην Αργεντινή, όπου ζούσαν πολλοί Ουρουγουανοί, Χιλιανοί και Παραγουανοί πολιτικοί πρόσφυγες, μετά τη φυγή τους από τις πατρίδες τους.
Η απόφαση «προσδιορίζει ότι όχι μόνο η κρατική τρομοκρατία στην Αργεντινή ήταν αποτέλεσμα μιας εγκληματικής συνωμοσίας, αλλά ότι ήταν το αποτέλεσμα συντονισμού με άλλες δικτατορίες», επισήμανε η Λους Πάλμας Σαλδούα, δικηγόρος του Κέντρου Νομικών και Κοινωνικών Μελετών (CELS), η οποία εκπροσώπησε πολλά από τα θύματα που είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη.
«Συνεργάστηκαν για να μεγιστοποιήσουν τις προσπάθειές τους να καταδιώξουν τους πολιτικούς αντιπάλους της καθεμιάς από αυτές τις δικτατορίες και για να “εξαφανίσουν” ή να εξοντώσουν όσους θεωρούσαν ανατρεπτικούς», πρόσθεσε η κ. Σαλδούα μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά την ανάγνωση της ετυμηγορίας από τον πρόεδρο του δικαστηρίου Όσκαρ Αλμιράντε.
Το Σχέδιο Κόνδωρ συντονιζόταν από επιχειρησιακό κέντρο στο Σαντιάγο, στο αρχηγείο της DINA, διαβόητης υπηρεσίας εσωτερικής ασφαλείας του καθεστώτος του Αουγκούστο Πινοτσέτ στη Χιλή.
Οι ΗΠΑ γνώριζαν την ύπαρξη του Σχεδίου και ουδέποτε αντιτάχθηκαν σε αυτό – ορισμένοι μελετητές αντιθέτως θεωρούν ότι το υποστήριζαν ενεργά.
Κατά τη διάρκεια της επίσημης επίσκεψης του στην Αργεντινή τον Μάρτιο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα αναγνώρισε ότι η Ουάσινγκτον άργησε πολύ να καταδικάσει τις ωμότητες της δικτατορίας, απέφυγε όμως να ζητήσει συγγνώμη για την υποστήριξη που είχε προσφέρει ο Λευκός Οίκος στη στρατιωτική χούντα.