Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Ντεμπούτο με διαφωνίες για κλίμα, εμπόριο και Ρωσία έκανε στην Ευρώπη ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε την πρώτη επίσημη συνάντησή του χθες με την ευρωπαϊκή «διαρχία», τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Σε αντίθεση με τη θερμή υποδοχή που είχε σε Ριάντ και Τελ Αβίβ, οι Ευρωπαίοι υποδέχτηκαν τον νέο Αμερικανό πρόεδρο με καχυποψία, αναγνωρίζοντας δημοσίως τις διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών στα μείζονα ζητήματα της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, τη ροπή προς τον προστατευτισμό και την αντιμετώπιση της Ρωσίας. Από την επίσκεψη Τραμπ δεν έλειψαν και οι διαδηλώσεις, με χιλιάδες ανθρώπους να πραγματοποιούν πορεία στους δρόμους των Βρυξελλών με κεντρικό σύνθημα «Ο Τραμπ είναι ανεπιθύμητος».
Στο επίκεντρο της χθεσινής συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ ήταν οι αμερικανικές πιέσεις για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 2% του ΑΕΠ, στο πλαίσιο του μοιράσματος των κοινών βαρών της Συμμαχίας, αλλά και η ενεργός πλέον συμμετοχή της στον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους, με τη Γαλλία και τη Γερμανία να φέρονται να συμφωνούν στην πρόταση αυτή.
Ο Τραμπ εμφανίστηκε μετανιωμένος… για όσα είχε πει παλαιότερα για το Brexit, εκφράζοντας τώρα ανησυχία για ενδεχόμενη απώλεια αμερικανικών θέσεων εργασίας εξαιτίας της απόφασης αυτής.
Κόντρα για κλίμα-εμπόριο
«Συμφωνήσαμε σε πολλούς τομείς, πρώτα από όλα στην αντιτρομοκρατία» είπε ο Τουσκ μετά τη συνάντηση που είχε μαζί με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. «Ωστόσο, μερικά ζητήματα παραμένουν ανοικτά, όπως το κλίμα και το εμπόριο».
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν ζητήσει από τον Τραμπ να μην αποσύρει την αμερικανική δέσμευση για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην οποία είχε προβεί ο προκάτοχός του Μπαράκ Ομπάμα, υπογράφοντας τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.
Ασάφεια για την Ουκρανία
«Δεν είμαι εκατό τοις εκατό σίγουρος ότι έχουμε κοινή άποψη για τη Ρωσία, αν και όταν αναφέρθηκε το ζήτημα της σύγκρουσης στην Ουκρανία φάνηκε να κινούμαστε στην ίδια γραμμή» ανέφερε ο Τουσκ. Τα πρώτα δείγματα γραφής του νέου Αμερικανού προέδρου είχαν προκαλέσει ανησυχία στην Ευρώπη, καθώς με το «καλημέρα» ο Τραμπ αμφισβήτησε τις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες. Επιπλέον οι επαινετικές δηλώσεις του για το Brexit είχαν ενοχλήσει την Ε.Ε. Στο ζήτημα του Brexit ο Τραμπ φέρεται να εμφανίζεται «μετανιωμένος» καθώς, όπως ανέφερε πηγή της Ε.Ε., ο νέος Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε στη συνάντησή του με Τουσκ και Γιούνκερ ανησυχία ότι « θα χαθούν αμερικανικές θέσεις εργασίας εξαιτίας του Brexit».
Η εκπρόσωπος του Γιούνκερ δήλωσε ότι ΗΠΑ και Ε.Ε. θα εργαστούν για την αύξηση του εμπορίου, χωρίς ωστόσο να είναι σαφές αν η συνεργασία θα περιλαμβάνει ενδεχόμενη προσπάθεια ανασύστασης της Συμφωνίας Ελευθέρου Εμπορίου(TTIP), την οποία διαπραγματεύονταν Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες πριν από την εκλογή Τραμπ.
Αξιωματούχοι της Ε.Ε. περιέγραψαν τη συνάντηση Τραμπ με την ευρωπαϊκή ηγεσία ως εποικοδομητική και φιλική. Ο Τουσκ και ο Γιούνκερ αστειεύτηκαν μάλιστα με τον Τραμπ για το γεγονός ότι η Ε.Ε. έχει «δύο προέδρους», γεγονός που την κάνει «πολύ περίπλοκη». «Ξέρετε, κύριε πρόεδρε, έχουμε δύο προέδρους στην Ε.Ε.» είπε ο Τουσκ μπροστά στις κάμερες λίγο πριν αρχίσει η συνάντηση. «Το ξέρω αυτό» απάντησε ο Τραμπ, με τον Γιούνκερ να αστειεύεται: «Ένας είναι πάρα πολύ».
Συνασπισμός κατά Ι.Κ.
Στα σοβαρά τώρα. Η Γερμανία και η Γαλλία φέρονται να συμφωνούν με το αμερικανικό σχέδιο για μεγαλύτερη ανάμιξη του ΝΑΤΟ στον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους. Αυτό που τους απασχολεί είναι αν η ανάμιξη θα είναι στα πεδία των μαχών ή θα περιοριστεί σε συμβολικό και επικουρικό επίπεδο. «Το ΝΑΤΟ ως θεσμός θα μετάσχει στο (διεθνή) συνασπισμό. Το ερώτημα είναι αν (η συμμετοχή) θα είναι μια συμβολική χειρονομία προς τις ΗΠΑ. Η Γαλλία και η Γερμανία αυτό πιστεύουν» ανέφερε μιλώντας στο Ρόιτερς κορυφαίος διπλωμάτης ο οποίος μετείχε στις συζητήσεις.
Σε δηλώσεις του ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ είπε ότι το ΝΑΤΟ θα ενταχθεί στον διεθνή συνασπισμό εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, θέλοντας να «στείλει ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα ενότητας στη μάχη κατά της τρομοκρατίας». «Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι το ΝΑΤΟ θα συμμετάσχει σε πολεμικές επιχειρήσεις» διευκρίνισε.
