«Οι διακρίσεις δεν είναι τόσο κακές όσο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τις κάνουν». Αυτή είναι μία από τις δηλώσεις που ζητήθηκε να εξετάσουν οι υποψήφιοι ένορκοι πριν τη δίκη αστυνομικού που κατηγορείται για δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ.
Εκείνοι που έκλιναν να απαντήσουν «συμφωνώ απόλυτα» ίσως πρέπει να λάβουν υπόψη τους πολλούς απλούς τρόπους με τους οποίους οι φυλετικές διακρίσεις επηρεάζουν την οικονομική ευημερία και την υγεία των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο – είτε είναι Ασιάτες Αμερικανοί που έχουν υποστεί φρικτή βία, είτε αυτόχθονες Αυστραλοί καταδικασμένοι σε χαμηλότερο επίπεδο κοινωνικοοικονομικής κατάστασης.
Οι διακρίσεις έχουν πολλές μορφές, μερικές πιο ανεπαίσθητες από άλλες. Για παράδειγμα, αρνητικές απεικονίσεις έγχρωμων ατόμων στη δημοφιλή ψυχαγωγία , ή την πλήρη διαγραφή τους.
Σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε πρόσφατα η McKinsey, το ταλέντο των μαύρων αποκλείεται σε μεγάλο βαθμό από ανώτερες δημιουργικές θέσεις στον κινηματογράφο και την τηλεόραση στις ΗΠΑ. Την ώρα που αποτελούν το 13% του πληθυσμού, αντιπροσώπευαν μόλις το 6% των σκηνοθετών μεταξύ του 2015 και του 2019, και το 4% των συγγραφέων.
Αυτό όμως είναι ένα από τα πολλά πράγματα που πρέπει να σκεφτεί κανείς κατά τη σημερινή ημέρα που γιορτάζεται ως η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων.
Η προσήλωση στην ουσία αυτής της ημέρας, προορίζεται στο να συμβάλει στην προώθηση μιας παγκόσμιας κουλτούρας ανεκτικότητας, ισότητας και κατά των διακρίσεων.
Πρόκειται για μια ιδέα που πέφτει στο τραπέζι την κατάλληλα στιγμή, αναφέρει σε δημοσίευσή του το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Εκτός από τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, παρατηρώντας τους δώδεκα μήνες της πανδημίας βλέπουμε μια υπέρμετρη επίδραση του COVID-19 στον έγχρωμο πληθυσμό στο Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού, οργή για τον αδιάκριτο ξυλοδαρμό ενός μαύρου στο Παρίσι, προσπάθειες καταστολής των μαύρων ψηφοφόρων στις ΗΠΑ, ρατσιστική κακοποίηση σε βάρος Ινδών αθλητών του κρίκετ στην Αυστραλία και «κατευθυνόμενη» βία προς μαύρους διαδηλωτές στο Κέιπ Τάουν.
Την εβδομάδα που μας πέρασα έξι από τα οκτώ θύματα μιας αιματηρής επίθεσης σε σπα στην Ατλάντα ήταν γυναίκες ασιατικής καταγωγής. Οι αρχές δεν καθόρισαν αμέσως ένα ρατσιστικό κίνητρο στις επιθέσεις, ωστόσο, οι δολοφονίες αποτελούν μέρος μιας ανησυχητικής αύξησης της βίας που απευθύνεται σε άτομα της ασιατικής καταγωγής, που αντιστοιχούν σε μια αύξηση στη ρατσιστική ρητορική για την πανδημία – και όχι μόνο στις ΗΠΑ.
Η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων γιορτάζεται στις 21 Μαρτίου για κάποιον λόγο. Το 1960, 69 Μαύροι Νοτιοαφρικανοί οι οποίοι διαμαρτυρήθηκαν επειδή αναγκάζονταν να επιδεικνύουν «βιβλιάρια» που απαιτούνταν από όλους τους μη λευκούς, σκοτώθηκαν από αστυνομικούς.
Από τότε έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, αναφέρει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, και υπάρχουν σημάδια ελπίδας για το μέλλον. Το θέμα της φετινής διεθνούς ημέρας είναι «Η νεολαία που στέκεται ενάντια στο ρατσισμό» και υπάρχουν ενδείξεις ότι οι νέοι επιδεικνύουν όλο και λιγότερο ρατσιστικές συμπεριφορές και είναι πιο πρόθυμοι να αναγνωρίσουν την αδικία που δεν τους επηρεάζει άμεσα.
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ πέρυσι, το 60% των λευκών ερωτηθέντων ηλικίας 18 έως 34 ετών δήλωσε ότι οι μαύροι αντιμετωπίζονται λιγότερο δίκαια στις αλληλεπιδράσεις με την αστυνομία, σε σύγκριση με μόλις το 37% των λευκών ερωτηθέντων άνω των 65 ετών.
Σε άλλη έρευνα στο Ηνωμένο Βασίλειο που πραγματοποιήθηκε πέρυσι σχετικά με το αν θα ήταν ευτυχισμένοι για το παιδί τους να παντρευτεί κάποιον από άλλη εθνοτική ομάδα, το 88% των 18 έως 34 ετών «συμφώνησε», σε σύγκριση με το ήμισυ των οι ερωτηθέντες άνω των 65 ετών.
Μετά τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ τον περασμένο Μάιο, οι διαμαρτυρίες του Black Lives Matter υπογράμμισαν τις φυλετικές αδικίες εμπνέοντας ανάλογες διαδηλώσεις σε πόλεις σε όλο τον κόσμο. Στην Ινδονησία, για παράδειγμα, οι Παπούα αντιπαραθέτουν την εικόνα ενός ντόπιου άνδρα που είχε κακοποιηθεί από την αστυνομία με εκείνη του Φλόιντ.
Πολλές από αυτές τις διαμαρτυρίες οργανώθηκαν και «στελεχώθηκαν» από νέους. Σύμφωνα με μια έρευνα που διεξήχθη στις ΗΠΑ περίπου ένα μήνα μετά το θάνατο του Φλόιντ, το 41% των ανθρώπων που δήλωσαν ότι συμμετείχαν πρόσφατα σε μια διαμαρτυρία επικεντρωμένη στον αγώνα ήταν νεότεροι από 30 ετών.
Στο «σημαντικό ρόλο» των νέων ανθρώπων εστίασε και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ο οποίος στο μήνυμά του σημείωσε πως «τη σημερινή μέρα και κάθε μέρα, ας εργαστούμε μαζί για να απαλλαγεί ο κόσμος από το ρατσισμό, ώστε όλοι να ζήσουν σε έναν κόσμο ειρήνης, αξιοπρέπειας και ευκαιριών».
Ειδικότερα, o κ. Γκουτέρες απηύθυνε έκκληση στους νέους σε όλο τον κόσμο, όπως επίσης στους εκπαιδευτικούς και στους ηγέτες, να διδάξουν ότι όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι. Όπως τονίζει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, η φυλετική ανωτερότητα είναι ένα σατανικό ψέμα, ο ρατσισμός σκοτώνει.
Επισημαίνοντας πως «η νεολαία έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του ρατσισμού» και αναδεικνύοντας περαιτέρω τη σημασία της νεολαίας, σημείωσε πως η στάση και η συμπεριφορά των νέων ανθρώπων θα υπαγορεύσει τη μελλοντική μορφή και εικόνα των κοινωνιών μας.
Παράλληλα, τόνισε πως πέρυσι, άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν κατά της βάρβαρης παγκόσμιας πανδημίας του ρατσισμού. «Περιέγραψαν τον ρατσισμό όπως ακριβώς είναι, παντού. Επικίνδυνος, αποκρουστικός, άσχημος. Και παντού. Ο ρατσισμός είναι ένα παγκόσμιο, βαθιά ριζωμένο κακό. Υπερβαίνει τις γενεές και μολύνει τις κοινωνίες. Διαιωνίζει την ανισότητα, την καταπίεση και την περιθωριοποίηση. Βλέπουμε τον ρατσισμό στις διάχυτες διακρίσεις που υφίστανται οι άνθρωποι με Αφρικανική καταγωγή. Τον βλέπουμε στις αδικίες που υφίστανται οι αυτόχθονες κι άλλες εθνικές μειονότητες. Τον βλέπουμε στις απόψεις των λευκών ρατσιστών και άλλες ακραίες ομάδες» είπε χαρακτηριστικά.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ πρέτρεψε «όπου συναντούμε τον ρατσισμό, πρέπει να τον καταδικάζουμε χωρίς ενδοιασμό, χωρίς δισταγμό, χωρίς επιφυλάξεις».
