Προσωρινό «φρένο» στη συλλήβδην γαι όλη την Ελλάδα με μία υπουργική απόφαση παραχώρηση των παραλιών προκειμένου να τοποθετούνται καθίσματα, ομπρέλες, ξαπλώστρες, αναψυκτήρια κ.α. βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ειδικότερα, το Ε΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) με την υπ΄ αριθμ. 646/2015 απόφασή του έκρινε ότι η απευθείας παραχώρηση στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ βαθμού των παραλιών, προκειμένου να τοποθετούνται καθίσματα, ομπρέλες, ξαπλώστρες, αναψυκτήρια, κ.λπ., αλλά και η περαιτέρω μεταβίβαση του δικαιώματος χρήσης παραλίας σε τρίτους, δεν μπορεί να γίνεται συλλήβδην για όλη την Ελλάδα με μία υπουργική απόφαση.
Σύμφωνα με την πενταμελή σύνθεση του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ, η παραχώρηση των παραλιών πρέπει να γίνεται «μεμονωμένα, κατά περίπτωση και ύστερα από εξατομικευμένη κρίση της διοίκησης». Όμως, λόγω σπουδαιότητας του θέματος η πενταμελής σύνθεση παρέπεμψε το ζήτημα για νέα κρίση στην αυξημένη επταμελή σύνθεση του ίδιου Τμήματος.
Στο ΣτΕ έχει προσφύγει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών και ζητάει να ακυρωθεί υπουργική απόφαση του 2009 (αντικαταστάθηκε με μεταγενέστερες υπουργικές αποφάσεις με το ίδιο περιεχόμενο μέχρι και το 2014) που επιτρέπει την «απευθείας παραχώρηση, με αντάλλαγμα, του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών, στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ βαθμού».
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τον Κώδικα Δικηγόρων, ο αιγιαλός και η παραλία περιλαμβάνονται μεταξύ των ζητημάτων για τα οποία αναγνωρίζεται στους δικηγορικούς συλλόγους το δικαίωμα άσκησης ενδίκων βοηθημάτων.
Ειδικότερα, το ΣτΕ (πρόεδρος η αντιπρόεδρος Αγγελική Θεοφιλοπούλου και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου) σημειώνει ότι «η απευθείας παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών, στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ βαθμού γίνεται για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουομένους ή την αναψυχή του κοινού (όπως εκμίσθωση θαλασσίων μέσων αναψυχής, καθισμάτων, ομπρελών, λειτουργία τροχήλατου αναψυκτηρίου κ.λπ.).
Ακόμη, το ΣτΕ αφού ερμηνεύει το Σύνταγμα και την νομοθεσία, τονίζει ότι «η παραχώρηση δικαιωμάτων απλής χρήσης επί του αιγιαλού και της παραλίας, στους πρωτοβάθμιους Ο.Τ.Α. για την άσκηση δραστηριοτήτων που είναι, καταρχήν, ήπιες και συμβατές με τον προορισμό των στοιχείων αυτών του φυσικού περιβάλλοντος ως κοινοχρήστων, πρέπει να γίνεται μεμονωμένα και κατά περίπτωση, ύστερα από εξατομικευμένη κρίση της διοικήσεως, συνοδευόμενη από τα αναγκαία διαγράμματα, με την οποία θα τίθενται και οι αναγκαίοι όροι και περιορισμοί ενόψει των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του υπό παραχώρηση συγκεκριμένου τμήματος του αιγιαλού, προκειμένου να διασφαλισθεί και η κατά προορισμό χρήση του ως κοινόχρηστου αγαθού».
Στην συνέχεια η δικαστική απόφαση αναφέρει ότι κατά την έννοια των διατάξεων του νόμου 2971/2001 η έγκριση των αρμοδίων υπουργών για «την περαιτέρω μεταβίβαση σε τρίτους του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας εκ μέρους των Ο.Τ.Α. ως παραχωρησιούχων, χορηγείται κατά περίπτωση, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του νομοθέτη για την προστασία των παράκτιων οικοσυστημάτων, που κινδυνεύουν από την υπερεκμετάλλευση και να διαφυλαχθεί η κοινοχρησία τους, δεδομένου άλλωστε ότι δεν νοείται συλλήβδην εκ των προτέρων έγκριση εκ μέρους των αρμοδίων υπουργών μεταβιβάσεων που θα χωρίσουν μελλοντικά».
Και καταλήγει η επίμαχη απόφαση: α) «η συλλήβδην παραχώρηση με την προσβαλλόμενη κοινή υπουργική απόφαση του συνόλου των αιγιαλών της χώρας στους πρωτοβάθμιους Ο.Τ.Α. βρίσκεται εκτός των ορίων της εξουσιοδοτήσεως της παραγράφου 5 του άρθρου 13 του νόμου 2971/2001» και β) η σχετική διάταξη της επίμαχης υπουργικής απόφασης, με την οποία «εγκρίνεται η περαιτέρω μεταβίβαση του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας από τους Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού προς τρίτους, είναι εκτός των ορίων της εξουσιοδοτήσεως του άρθρου 15 παράγραφος 3 του νόμου 2971/2001».
Αντίθετη η ΚΕΔΕ
Την αντίθεσή της στην απόφαση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ εκφράζει η ΚΕΔΕ, με την οποία κρίθηκε παράνομη «η συλλήβδην παραχώρηση» με ΚΥΑ του συνόλου των αιγιαλών και των παραλιών στους ΟΤΑ α’ βαθμού καθώς και η μεταβίβαση σε τρίτους εκ μέρους των ΟΤΑ του δικαιώματος απλής χρήσης.
Σύμφωνα με την ΚΕΔΕ, οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις για την παραχώρηση δικαιώματος χρήσης αιγιαλού και παραλίας στους δήμους έχουν συμβάλλει στην καθαριότητα των ακτών, στη διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος χώρου, στην τουριστική αξιοποίηση, την εξυπηρέτηση και την ασφάλεια των λουομένων και στη συνέχεια στην εξασφάλιση ανταποδοτικών εσόδων για τους δήμους από τα παραπάνω.
Η ΚΕΔΕ πρόκειται να ασκήσει παρέμβαση κατά τη νέα δικάσιμο, με την οποία το θέμα θα τεθεί στην κρίση της 7μελούς σύνθεσης του ιδίου τμήματος, προκειμένου οι δήμοι να διατηρήσουν το δικαίωμά τους. Συγχρόνως, θα προτείνει στα συναρμόδια υπουργεία νομοθετική ρύθμιση, ώστε η χρήση και η διαχείριση των ακτών να παραχωρηθεί στους δήμους.
Πηγή: ΑΜΠΕ
