Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, απερχόμενος πρωθυπουργός και νέος πρόεδρος της Σερβίας, έχει υποστεί μια αξιοσημείωτη πολιτική «μεταμόρφωση»: από ακροδεξιός υπερεθνικιστής τη δεκαετία του ’90 σήμερα δηλώνει φιλοευρωπαϊστής και φιλελεύθερος.
Στον κ. Βούτσιτς είχε απαγορευτεί η είσοδος στην Ε.Ε. στη διάρκεια των πολέμων στα Βαλκάνια, όταν ήταν στενός σύμμαχος του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Σήμερα όμως ο 47χρονος ψηλός άνδρας ηγείται των προσπαθειών της Σερβίας να ενταχθεί στην Ε.Ε. έχοντας κόψει πλέον κάθε – ανοικτό τουλάχιστον – δεσμό με τον εθνικισμό.
Πρωθυπουργός της χώρας από τον Απρίλιο του 2014, ο κ. Βούτσιτς κέρδισε τις προεδρικές εκλογές της Κυριακής από τον πρώτο γύρο, εξασφαλίζοντας περίπου το 55% των ψήφων.
Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Σερβίας, ο οποίος το 2009 εμφανίστηκε στη σερβική εκδοχή του επιτυχημένου τηλεοπτικού σόου Dancing With The Stars, θεωρείται ένας πραγματιστής και όχι ένας παθιασμένος υποστηρικτής της Ε.Ε. Αρνήθηκε να συνταχθεί με τις υπόλοιπες χώρες μέλη όταν επέβαλαν κυρώσεις εις βάρος της Μόσχας για την ουκρανική κρίση και είπε στον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν ότι η Σερβία έδειξε τη φιλία της προς τη Μόσχα σε δύσκολες στιγμές.
Ωστόσο, θεωρείται ένας αξιόπιστος εταίρος για την διάθεσή του για συνεργασία σε μια ταραγμένη περιοχή.
«Η Σερβία προχωράει. Δεν κρύβουμε τα συμφέροντά μας, δεν λέμε ψέματα σε κανέναν, κρατάμε το λόγο μας και γνωρίζουμε τι θέλουμε», δήλωσε πρόσφατα.
Η πολιτική αναλύτρια Γιαντράνκα Ζέλιντσιτς δήλωσε ότι η πρακτική του προσέγγιση σημαίνει ότι η Δύση είναι προετοιμασμένη να «κάνει τα στραβά μάτια» απέναντι στις κατηγορίες για απολυταρχική διακυβέρνηση, λαϊκισμό και έλεγχο των μέσων ενημέρωσης.
«Θα σκοτώσουμε 100 μουσουλμάνους»
Δικηγόρος στο επάγγελμα, ο Βούτσιτς εντάχθηκε στο ακροδεξιό Σερβικό Ριζοσπαστικό Κόμμα του Βόισλαβ Σέσελι το 1993 και σύντομα έγινε ένας από τους ανώτερους αξιωματούχους του, γνωστός για την σκληροπυρηνική του ρητορική.
Υπερασπίστηκε με πάθος τις ενέργειες των Σέρβων ηγετών στη διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία (1992-95).
«Σκοτώνετε έναν Σέρβο και θα σκοτώσουμε 100 Μουσουλμάνους», είπε τον Ιούλιο του 1995, λίγες μόλις μέρες μετά την εξόντωση σχεδόν 8.000 Βόσνιων Μουσουλμάνων, ανδρών και αγοριών, από τους Σερβοβόσνιους στη σφαγή της Σρεμπρένιτσα.
Το 1998, διορίστηκε υπουργός Πληροφοριών από τον τότε πρόεδρο Μιλόσεβιτς, τον αποκαλούμενο «Χασάπη των Βαλκανίων», ο οποίος πέθανε αργότερα κατηγορούμενος για εγκλήματα πολέμου και ενώ ανέμενε την ετυμηγορία.
Το 2007, ο κ. Βούτσιτς δήλωσε ότι το σπίτι του θα είναι «πάντα ένα ασφαλές καταφύγιο για τον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς», τον Σερβοβόσνιο διοικητή, ο οποίος μετά τον πόλεμο κατεζητείτο από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Οι επικριτές του τον θεωρούν έναν αυταρχικό ηγέτη, ο οποίος απέτυχε να ανταποκριθεί στις υποσχέσεις του για μεταρρυθμίσεις και πάταξη της διαφθοράς και αντίθετα περιόρισε την ελευθερία του Τύπου και επέδειξε συγκεντρωτισμό.
«Έχω αλλάξει»
Ο νέος επικεφαλής του σερβικού κράτους εξέπληξε τους πολιτικούς παρατηρητές το 2008, όταν ανακοίνωσε ότι συγκρούστηκε με το Σερβικό Ριζοσπαστικό Κόμμα και σχημάτισε το κεντροδεξιό Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα μαζί με τον απερχόμενο (πια) πρόεδρο της Σερβίας Τόμισλαβ Νίκολιτς, μαχόμενος για τη συνεργασία με τη Δύση.
«Δεν κρύβω ότι έχω αλλάξει, είμαι περήφανος γι αυτό», είχε δηλώσει στο Γαλλικό Πρακτορείο σε συνέντευξή του στο τέλος του 2012.
Ο …αλλαγμένος Αλ. Βούτσιτς έχει περιγράψει τη σφαγή στη Σρεμπρένιτσα ως «φρικτό έγκλημα» και έχει επισκεφθεί τον τόπο της τραγωδίας για να αποτίσει φόρο τιμής, παρότι κατά την τελετή για την 20ή επέτειο, πριν από δύο χρόνια, τον κυνήγησε εξαγριωμένο πλήθος που του πέταγε πέτρες.
Η πολιτική του καριέρα εκτινάχθηκε στα ύψη όταν διορίστηκε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έπειτα από τη νίκη του Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος το 2012. Δύο χρόνια αργότερα ανήλθε στο υψηλότερο πολιτικό αξίωμα κερδίζοντας την ευρεία λαϊκή στήριξη με την λαϊκιστική του ρητορική.
Έχει ασκήσει πιέσεις για τη βελτίωση των σχέσεων με την αποσχισθείσα αυτόνομη επαρχία της Σερβίας, το Κόσοβο, κομβικής σημασίας απαίτηση για τις ενταξιακές προσπάθειες στην Ε.Ε., ενώ έχει κερδίσει επαίνους γιατί επέδειξε συμπόνοια προς τους πρόσφυγες που ταξίδευαν μέσω της Σερβίας στη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης.
Σήμερα παρουσιάζει εαυτόν ως ακάματο εργάτη, ως τον μοναδικό άνθρωπο ικανό να προσελκύσει επενδύσεις από το εξωτερικό και να εφαρμόσει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούν η Ε.Ε. και το ΔΝΤ.
Ως προς την ιδιωτική του ζωή ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά πέραν του ότι θέλει να επιδεικνύεται, όπως φάνηκε και από την εμφάνισή του στο Dancing With The Stars.
Πηγές: ΑΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο
