Υπάρχει κενό δεξιοτήτων και ταλέντου στο ανθρώπινο δυναμικό της Ελλάδας; Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να αλλάξει τους όρους του «παιχνιδιού» στην αγορά εργασίας; Αυτά και πολλά ακόμα θέματα τέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης για την έλλειψη ταλέντων και τις ανθρώπινες δεξιότητες στις επιχειρήσεις, στο πλαίσιο του 10oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που πραγματοποιείται στους Δελφούς από τις 9 έως τις 12 Απριλίου.
Ειδικότερα, η Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Άννα Ευθυμίου, αν και απέφυγε να υιοθετήσει τον όρο του «διαρθρωτικού προβλήματος», αναγνώρισε ότι υπάρχει μια αναντιστοιχία μεταξύ των προσφερόμενων και των ζητούμενων ειδικοτήτων στην αγορά εργασίας, η οποία αποδίδεται στην έλλειψη δεξιοτήτων, στη δημογραφική γήρανση, στην τεχνολογική εξέλιξη, που δημιουργεί νέα δεδομένα κ.ο.κ.. «Είναι μια πρόκληση, στην οποία πρέπει να ανταποκριθούμε», συμπλήρωσε η κα Ευθυμίου, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο γεγονός ότι υπάρχουν αρκετοί εργαζόμενοι που δεν βρίσκουν την κατάλληλη εργασία στην Ελλάδα, καθώς οι επιχειρήσεις δεν είναι εξίσου ελκυστικές, όσο οι αντίστοιχες στην Ευρώπη. Στο σημείο αυτό, επικεντρώθηκε στο ζήτημα των Ελλήνων του εξωτερικού. Όπως είπε, πρέπει να διαπιστώσουμε τις αιτίες της φυγής τους, όπως είναι η έλλειψη αξιοκρατίας, η γραφειοκρατία, η μη αξιοποίηση των γυναικών σε θέσεις ευθύνης, το μισθολογικό χάσμα κ.ά., για να τους πείσουμε να γυρίσουν στη χώρα μας, ενώ έκανε μνεία στην πλατφόρμα Rebrain Greece, η οποία θέλει να αποτελέσει τη «γέφυρα» για τον επαναπατρισμό των «δυνατών» μυαλών.
Δυσκολία διακράτησης ταλέντων
Από την πλευρά της, η Γενική Διευθύντρια Οργανωσιακής Ανάπτυξης και Επικοινωνίας της METRO ΑΕΒΕ, Δήμητρα Δασκαλάκη, σημείωσε ότι αντιμετωπίζουμε και τη δυσκολία της εύρεσης/διακράτησης ταλέντων, αλλά και τη δυσκολία εύρεσης/διακράτησης ανθρώπων της πρώτης γραμμής, με το πρόβλημα στη δεύτερη περίπτωση να ξεκινά κυρίως από την εποχή της πανδημίας. Οι περισσότερες δυσκολίες, όπως παρατήρησε, συναντώνται στα κέντρα διανομής και στα καταστήματα. Σύμφωνα με την ίδια, μια πιθανή λύση είναι η χαρτογράφηση των ταλέντων, καθώς υπάρχουν άνθρωποι που βρίσκονται σε λάθος θέσεις. Από εκεί και πέρα, ανέφερε ότι ο χώρος του εμπορίου, αν και δεν είναι ελκυστικός στις νέες γενιές, μπορεί να προσφέρει θέσεις στο Marketing, στην ηγεσία, στην τεχνολογία, στη διοίκηση κ.α., εστιάζοντας κυρίως στον σωστό τρόπο προσέγγισης των νέων.
Η Διευθύνουσα Σύμβουλος του Kariera Group, Μαντώ Πατσαούρα, δήλωσε με τη σειρά της: «Η έλλειψη ταλέντων δεν αποτελεί μια βραχυπρόθεσμη πρόκληση, αλλά ένα διαρθρωτικό πρόβλημα, το οποίο απαιτεί στρατηγική και συντονισμένη δράση. Δεν αρκεί να αναζητούμε έτοιμους υποψηφίους με τις κατάλληλες δεξιότητες, χρειάζεται να καλλιεργούμε τις δεξιότητες αυτές, δημιουργώντας οικοσυστήματα μάθησης και εξέλιξης, εκεί όπου η εκπαίδευση, η επιχείρηση και η κοινωνία συναντιούνται, για να χτίσουν μια νέα γενιά επαγγελματιών. Μόνο έτσι θα δημιουργηθεί ένα ανθρώπινο δυναμικό ανθεκτικό, ευέλικτο και έτοιμο για το μέλλον».
Η Θεώνη-Άντρεα Στυλιανού, εταίρος, People Advisory Services της RSM, αναφέρθηκε στην αξιολόγηση των διοικητικών συμβουλίων των εισηγμένων επιχειρήσεων. Όπως γνωστοποίησε, παρά την πρόοδο, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένα κενά, τα οποία οι επιχειρήσεις πρέπει να προσέξουν, ώστε να ανταποκριθούν στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον και να κλείσουν το talent gap. Ψηφιακός μετασχηματισμός, ESG και διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού-δεξιοτήτων, θα μπορούσε να είναι το τρίπτυχο-απάντηση, όπως εκτίμησε, προτού συμπληρώσει ότι μόλις το 5% των μελών των Δ.Σ. έχει δεξιότητες για τις πιο κρίσιμες αλλαγές, που αντιμετωπίζουμε αυτήν τη στιγμή.
Αναντιστοιχία επαγγελματικών δεξιοτήτων- εκπαιδευτικού συστήματος
Ο Νίκος Χατζηνικολάου, People & Culture Director της JTI Hellas, έσπευσε να ορίσει την έννοια του ταλέντου, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για τους «ανθρώπους, ανεξαρτήτως ηλικίας, που έχουν τις δεξιότητες να οδηγήσουν τον οργανισμό να πάει μπροστά». Το πρόβλημα, που διαπίστωσε ο ίδιος, είναι η αναντιστοιχία επαγγελματικών δεξιοτήτων και εκπαιδευτικού συστήματος. Από εκεί και πέρα, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην ανάγκη τόσο επένδυσης στους ανθρώπους, όσο και αλλαγής του τρόπου που σκεφτόμαστε, με στόχο τη συνεχή αναβάθμιση των γνώσεων και των δεξιοτήτων. Επιπλέον, υπογράμμισε τη σημασία συνεργασίας με τοπικούς φορείς για τη δημιουργία μιας δεξαμενής ταλαντούχων ανθρώπων, ενώ έστειλε το μήνυμα να κάνουμε τον τρόπο εργασίας πιο ευέλικτο και πιο θελκτικό, αλλά και να υιοθετήσουμε μια μη τεχνοφοβική κουλτούρα.
Ραγδαίες αλλαγές λόγω AI
Όσον αφορά το κομμάτι της ΑΙ, ο Διοικητής και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), Σπύρος Πρωτοψάλτης, αναγνώρισε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα επιφέρει ραγδαίες αλλαγές σε όλη την αγορά εργασίας. «Ναι μεν έχει φέρει πολύ άγχος, αλλά έχει φέρει και πολλές ελπίδες», σχολίασε. Πάντως, όλα αυτά σημαίνουν κατά τον ίδιο ότι όλοι πρέπει να μαθαίνουμε καινούργια πράγματα. «Εμείς ως ΔΥΠΑ», τόνισε, «επενδύουμε ποσά-ρεκόρ σε δράσεις κατάρτισης ψηφιακών ικανοτήτων», ενώ ξεχωριστή αναφορά έκανε σε μια πρώτη πιλοτική προσέγγιση για τη χρήση της ΑΙ στην προσπάθεια για εξατομικευμένη κατάρτιση. «Σίγουρα, θα πρέπει να δοκιμάσουμε νέα πράγματα, να γίνουμε πιο ευέλικτοι και να πάρουμε ρίσκα», υπογράμμισε ο κ. Πρωτοψάλτης, εκτιμώντας ότι οι ευκαιρίες είναι πιο σημαντικές από τους φόβους και τους κινδύνους.
Πολυεπίπεδη και οριζόντια επίδραση σε πολλούς τομείς
Από την πλευρά της, η Διευθύνουσα Σύμβουλος της People For Business, Αντιγόνη Ξιώνη, έκανε λόγο για μια πολυεπίπεδη και οριζόντια επίδραση σε πολλούς τομείς. Μάλιστα, έφερε ως παράδειγμα τον χώρο της ενέργειας, όπου η χρήση της τεχνολογίας επιτρέπει στις εταιρίες να επενδύουν σε άλλους τομείς της οικονομίας. Τι σημαίνει αυτό; Νέες θέσεις εργασίας και νέοι ρόλοι, απάντησε. Πίσω από την τεχνολογία, συνέχισε, υπάρχει η ανάγκη για ένα εργατικό δυναμικό με διαφορετικό προφίλ, που θα συνδυάζει τις ψηφιακές δεξιότητες με τα λεγόμενα soft skills, δηλαδή την ικανότητα για συνεργασία, σκέψη, κατανόηση, προσαρμοστικότητα κ.ά.. «H ΑΙ αλλάζει καθολικά το περιβάλλον, δίνοντας την ευκαιρία στις εταιρίες να αξιοποιήσουν την τεχνολογία, μη χάνοντας παράλληλα τον ανθρώπινο χαρακτήρα τους» κατέληξε.
Στις ήπιες δεξιότητες (soft skills) επικεντρώθηκε και ο Βασίλης Καφάτος, Εταίρος-Υπεύθυνος Ανάπτυξης, Πρόεδρος Competence Center της Deloitte, ο οποίος τόνισε ότι οι ανθρώπινες δεξιότητες είναι απαραίτητες, καθώς δίνουν την ευχέρεια στους εργαζόμενους να προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες. Όσον αφορά την ΑΙ, εξήγησε ότι φέρνει στο προσκήνιο ιδιαίτερες δεξιότητες, όπως η ικανότητα κατανόησης της ΑΙ, χρήσης των εργαλείων ΑΙ, αλλά και ανάπτυξης τεχνικών δεξιοτήτων που αφορούν τη βάση της ΑΙ. Εστιάζοντας κυρίως στον τομέα της πληροφορικής, ανέφερε ότι αντικαθιστά ένα κομμάτι του κώδικα, με αποτέλεσμα να κατευθύνει τις δεξιότητες προς άλλες κατευθύνσεις.
Η Γιάννα Ανδρονοπούλου, Γενική Διευθύντρια Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας της Microsoft, υποστήριξε ότι οι διευθυντές έχουν μεγάλη ευθύνη στο να βοηθήσουν τους εργαζόμενους να χρησιμοποιήσουν αυτές τις νέες τεχνολογίες. Βέβαια, για να συμβεί αυτό, πρέπει πρώτα οι ίδιοι να κατανοήσουν τι προσφέρουν αυτές οι τεχνολογίες και να κατανοήσουν τι χρειάζονται. Μετά, συνέχισε, πρέπει να επενδύσουν σε ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης και διαφάνειας, ώστε οι εργαζόμενοι να καταλάβουν πώς λειτουργούν αυτά τα δεδομένα. «Πρέπει οι επιχειρήσεις να επενδύσουν στο να αποκτήσουν οι εργαζόμενοι αυτές τις ικανότητες […] Τα εργαλεία πρέπει να είναι προσβάσιμα και συμπεριληπτικά». Τέλος, δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει την ανάγκη ύπαρξης εποπτείας και υποστήριξης των εργαλείων ΑΙ, αλλά και διαμοιρασμού των καλών πρακτικών.
Πιο έτοιμοι οι εργαζόμενοι να αξιοποιήσουν την ΤΝ
Ο Δημήτρης Γκανούδης, Γενικός Διευθυντής του Great Place to Work, επικαλούμενος τα στοιχεία ευρωπαϊκής έρευνας, σημείωσε ότι οι εργαζόμενοι αισθάνονται πιο έτοιμοι να αξιοποιήσουν την ΑΙ σε σχέση με τις εταιρίες, ενόσω το 51% πιστεύει ότι θα είναι ευεργετική για τους ίδιους. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα ανέρχεται στο 47%. Βέβαια, ανέδειξε και τη φοβική προσέγγιση, την οποία οι ίδιες οι επιχειρήσεις καλούνται να καταπολεμήσουν, καθώς έχουν τον ρόλο να ενημερώσουν για το τι προσφέρει η ΑΙ στους ίδιους και στο πώς θα αξιοποιήσουν τον χρόνο που θα εξοικονομήσουν από τη χρήση της. «Η κάθε εταιρία θα πρέπει να κάνει τους εργαζόμενους κοινωνούς της εξέλιξης», συμπλήρωσε.
Τον συντονισμό του πρώτου πάνελ έκανε ο Γιάννης Φωσκόλος, Διευθυντής του Imerisia.gr και Δημοσιογράφος του Open TV, ενώ τον συντονισμό του δεύτερου πάνελ έκανε η Θέλμα Χατζηαθανασίου, Δημοσιογράφος στην Καθημερινή/Moneyreview.gr.
Δείτε όλο το Αφιέρωμα Delphi Economic Forum
Sponsored by Τράπεζα Πειραιώς
Η συμμετοχή της Τράπεζας στο Delphi Economic Forum X αποτυπώνεται και στο LinkedIn της Πειραιώς
