Το Υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε ποια ξένα Πανεπιστήμια έκαναν αίτηση για να ανοίξουν παραρτήματα στην Ελλάδα. Πρόκειται για 12 Πανεπιστήμια που θα λειτουργήσουν από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος και ένα που θα λειτουργήσει από το μεθεπόμενο έτος.
Σχεδόν όλα συνεργάζονται ήδη με κάποια κολλέγια που τώρα θα αναβαθμιστούν και θα γίνουν Πανεπιστήμια. Γράφαμε τον Ιανουάριο του 2024, πριν ακόμη ψηφιστεί ο σχετικός νόμος, ότι τα Πανεπιστήμια που θα έρθουν στην Ελλάδα είναι τα δεύτερης κατηγορίας βρετανικά και τα κυπριακά.
Αυτό διότι τα βρετανικά έχουμε μεγάλο πρόβλημα μείωσης φοιτητών λόγω Brexit και τα κυπριακά διότι το 40% των φοιτητών τους είναι από την Ελλάδα και δεν θέλουν να τους χάσουν.
Τώρα που γνωρίζουμε ποια Πανεπιστήμια κατέθεσαν αιτήσεις μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι δεν ήρθε το Harvard και τα υπόλοιπα διάσημα Πανεπιστήμια, όπως μας έλεγαν από την κυβέρνηση. Είναι πολύ φυσικό· η Ελλάδα είναι πολύ μικρή αγορά για να ασχοληθούν μαζί της και να ανοίξουν παραρτήματα τα μεγάλα ξένα Πανεπιστήμια. Προτιμούν να το κάνουν σε χώρες με περισσότερα χρήματα, όπως είναι οι αραβικές.
Στον πίνακα βλέπουμε την κατάταξη των ξένων Πανεπιστημίων που θα λειτουργήσουν στην Ελλάδα και των ελληνικών ΑΕΙ. Η λίστα είναι ταξινομημένη σύμφωνα με την κατάταξη webometrics διότι αυτή περιλαμβάνει σχεδόν όλα τα ΑΕΙ της λίστας. Παραθέτουμε, όμως, και την κατάταξη σύμφωνα με άλλους οργανισμούς κατάταξης, καθώς οι διαφορές είναι σημαντικές.
Προβληματική σύγκριση
Η σύγκριση μεταξύ των ξένων Πανεπιστημίων και των ελληνικών έχει αρκετά προβλήματα. Ένα ξένο Πανεπιστήμιο που βρίσκεται χαμηλά στη λίστα δεν μπορεί να έχει παράρτημα που θα είναι καλύτερο από το μητρικό Πανεπιστήμιο. Αλλά και αυτά που βρίσκονται ψηλά στη λίστα δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι τα παραρτήματά τους θα βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Το μόνο κοινό που θα έχει το παράρτημα με το μητρικό Πανεπιστήμιο είναι η οργάνωση της λειτουργίας, το πρόγραμμα σπουδών και τα βιβλία. Δεν θα υπάρχει έρευνα, ούτε θα είναι ίδιοι οι διδάσκοντες.
Αν αφαιρέσουμε αυτά τα δύο η κατάταξη θα ήταν πολύ πιο χαμηλή. Διότι στην πραγματικότητα θα συγκρίνονται τα παραρτήματα με τα ελληνικά Πανεπιστήμια και όχι τα μητρικά Πανεπιστήμια με τα ελληνικά. Συνεπώς η σύγκριση δεν είναι σωστή. Την κάνουμε μόνο και μόνο για να δούμε ποια είναι η θέση αυτών των Πανεπιστημίων σε σχέση με τα ελληνικά.
Βλέπουμε ότι πρώτο έρχεται το The University of York, που βρίσκεται στις περισσότερες κατατάξεις πάνω από το πρώτο ελληνικό, που είναι το ΕΚΠΑ. Σε καλές θέσεις βρίσκονται τα University of Essex, The Open University, The University of Keele, που μαζί με 7 ελληνικά Πανεπιστήμια βρίσκονται στα πρώτα 1.000 της κατάταξης.
Αυτό που θα γίνει στην ουσία είναι ότι τα σοβαρά κολέγια θα γίνουν Πανεπιστήμια. Μέχρι τώρα τα πτυχία των ξένων Πανεπιστημίων που έδιναν τα κολλέγια παρείχαν μόνο τα επαγγελματικά δικαιώματα στους πτυχιούχους τους. Οι απόφοιτοί τους, δηλαδή, μπορούσαν να εργαστούν ακριβώς όπου και οι απόφοιτοι των ελληνικών. Αυτές τις μέρες, μάλιστα, ανακοινώθηκε η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που υποχρεώνει το ΤΕΕ να εγγράψει πολιτικό μηχανικό που έχει πτυχίο ξένου Πανεπιστημίου από κολέγιο στην Ελλάδα. Το μόνο που δεν μπορούσαν να έχουν αυτοί οι πτυχιούχοι είναι η ακαδημαϊκή αναγνώριση των πτυχίων τους. Δεν μπορούσαν, δηλαδή, να κάνουν μεταπτυχιακό σε ελληνικό ΑΕΙ. Τώρα θα μπορούν, αφού θα έχουν πτυχία αναγνωρισμένα από το ελληνικό κράτος, κάτι που δεν ισχύει για όλα τα ελληνικά δημόσια Πανεπιστήμια. Βλέπετε υπάρχουν ακόμη 3 τμήματα Μηχανικών που δίνουν πτυχία που δεν αναγνωρίζει το ελληνικό κράτος και 18 ακόμη που είναι κοντά στην αναγνώριση αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.
Από την άλλη τα κολέγια λειτουργούν χωρίς κανένα έλεγχο στην Ελλάδα, διότι δεν υπάγονται στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, ώστε να αποτελούν αρμοδιότητα της ΕΘΑΑΕ. Τώρα θα υπάρχει ένας έλεγχος, ανάλογος με των ελληνικών ΑΕΙ. Αυτό είναι καλό διότι ίσως αυτή η περίεργη κατάσταση του είναι και δεν είναι Πανεπιστήμια θα τακτοποιηθεί κάπως.
Τα πράγματα θα εξελιχθούν στο μέλλον και η εξέλιξη θα κριθεί και από τις αποφάσεις της εκάστοτε ελληνικής κυβέρνησης. Πόσο θα συνεχιστεί η υποβάθμιση των δημόσιων Πανεπιστημίων με τη συνεχή τους υποχρηματοδότηση, που συμβαίνει πολλά χρόνια. Αν ενισχυθούν, όχι στα λόγια αλλά με έργα, τότε θα σταθούν στον ανταγωνισμό αξιοπρεπώς και θα συνεχίσουν να παράγουν πτυχιούχους υψηλού επιπέδου, όπως κάνουν μέχρι τώρα. Η καλύτερη απόδειξη γι’ αυτό είναι πόσο εύκολα βρίσκουν δουλειά οι πτυχιούχοι μας στο εξωτερικό. Αν δεν στηριχθούν από το κράτος τότε θα απαξιωθούν στη συνείδηση του κόσμου και θα υπερισχύσουν τα ιδιωτικά.
panepistimia*Μαθηματικός – Ερευνητής, www.stadiodromia.gr
