Τρίτη 11 Μαρτίου σήμερα και διανύουμε τη Β’ εβδομάδα των Νηστειών της Μεγάλης Σαρακοστής. Η Εκκλησία τιμά την Οσία Θεοδώρα της Βασίλισσα της Άρτας.
Σύμφωνα με το εορτολόγιο, τιμώνται επίσης οι:
- Άγιος Σωφρόνιος ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων
- Άγιοι Πιόνιος ο Πρεσβύτερος και Σαβίνα οι Μάρτυρες
- Άγιοι Τρόφιμος και Θαλλός οι Μάρτυρες εν Λαοδικεία
- Άγιος Ευλόγιος ο Ιερομάρτυρας
Η Βασίλισσα της Άρτας
Η Θεοδώρα γεννήθηκε και ανατράφηκε περί το έτος 1210 μ.Χ. στα Σέρβια της Μακεδονίας. Πατέρας της ήταν ο Σεβαστοκράτωρ Ιωάννης Πετραλίφας κυβερνήτης της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, Μητέρα της ήταν η Ελένη που καταγόταν από αριστοκρατική Οικογένεια της Κωνσταντινούπολης. Η Οικογένεια Πετραλίφα ήταν νορμανδικής καταγωγής με γενάρχη τον Πέτρο του Αλίφα από το Αλίφε, κοντά στην Καζέρτα, συμμετείχε στις Νορμανδικές εισβολές του Ροβέρτου Γυισκάρδου και κατόπιν εισήλθε στην Βυζαντινή υπηρεσία.
Με τον θάνατο του πατέρα της, την περίοδο (1224 – 1230), τη Θεοδώρα ανέλαβε υπό την προστασία του ο Δεσπότης της Ηπείρου Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας. Ο Θεόδωρος συνετρίβη στην Μάχη της Κλοκοτνίτσας (1230) σε μια περιοχή ανάμεσα στην Φιλιππούπολη και την Αδριανούπολη, ο Βούλγαρος τσάρος Ιβάν Ασέν Β΄ τον συνέλαβε αιχμάλωτο και αργότερα τον τύφλωσε. Ο διάδοχος του στο Δεσποτάτο ήταν ο νόθος ανιψιός του Μιχαήλ Β’ Κομνηνός Δούκας, νόθος γιος του ετεροθαλούς αδελφού του Μιχαήλ Α΄ Κομνηνού Δούκα του ιδρυτή του Δεσποτάτου.
Ο Μιχαήλ Β΄ περνώντας από τα Σέρβια που ζούσε η Θεοδώρα εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά της και την παντρεύτηκε αμέσως μετά την άνοδο του στο Δεσποτάτο αν και ήταν ακόμα μικρό κορίτσι (1231). Αναφέρεται ότι ο Μιχαήλ παντρεύτηκε την Θεοδώρα σε μια προσπάθεια να επεκτείνει την εξουσία του.
Η Θεοδώρα, φύση ιδιαίτερα ευαίσθητη και αφιερωμένη στο Θεό δεν μπορεί να ακολουθήσει τους κοσμικούς ρυθμούς ζωής του συζύγου της και γίνεται όλο και περισσότερο υπόδειγμα αφιερωμένης και φιλάνθρωπης βασίλισσας. Ο Μιχαήλ την εγκατέλειψε παρά την πρόωρη εγκυμοσύνη της που είχε σαν αποτέλεσμα να γεννηθεί γρήγορα ο διάδοχος του Νικηφόρος και άρχισε να ζει με τις ερωμένες, μια από αυτές ήταν η Αρτινή αρχόντισσα Γαγγρινή την οποία μετέφερε στα ανάκτορα.
Η Θεοδώρα δεν μπόρεσε να αντέξει την ντροπή και αυτοεξορίστηκε, έζησε πέντε χρόνια κάτω από άθλιες συνθήκες και φτώχεια σαν απλή χωρική μονάχα από τα αγαθά που μπορούσε να της προσφέρει η φύση. Σε αυτή την κατάσταση, και ενώ συνέλεγε χόρτα την βρήκε ο ιερέας του χωριού Πρένιστα στο σημερινό Κορφοβούνι Άρτας, την λεπτομέρεια αναφέρει αναλυτικά ο βιογράφος της Ιώβ που την περιγράφει σαν “λαχανευομένη”. Η Θεοδώρα αποκάλυψε στον ιερέα την ταυτότητα της, ο ιερέας την πήρε μαζί του και έζησε υπό την προστασία του το υπόλοιπο διάστημα της εξορίας. Ο λαός της Άρτας με επικεφαλής τους άρχοντες του αγανακτισμένος από τη συμπεριφορά του Μιχαήλ εξεγέρθηκε, ο Μιχαήλ Β΄ αναγκάστηκε να διώξει την Γαγγρινή από τα ανάκτορα και να ζητήσει από την Θεοδώρα να επανέλθει, από τότε έζησαν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής τους.
Σε ποιους λέμε «χρόνια πολλά»
Την ονομαστική τους εορτή έχουν οι:
- Θαλής, Θαλλός, Θαλλής, Θάλλεια, Θάλεια, Θάλλω
- Θεοδώρα, Δώρα, Ντόρα
- Σαβίνα
- Σωφρόνιος, Σωφρονία
