Οι αγρότες της Θεσσαλίας για ακόμη μια φορά είναι στους δρόμους, για ακόμη μια φορά επιστρατεύεται η μέθοδος της καταστολής και η πολιτική ηγεσία δεν δείχνει να διαθέτει ευήκοα ώτα. Αντιθέτως μιλά για «εθιμοτυπική» κάθοδο των μπλόκων κατά τον μήνα Ιανουάριο. Είναι όμως έτσι;
Την περασμένη Παρασκευή ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κλήθηκε να δώσει απαντήσεις αναφορικά με την κατάσταση των αγροτών, μετά από επίκαιρη ερώτηση που κατέθεσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης.
Ωστόσο, αυτή η συζήτηση χαρακτηρίστηκε από αντιπαράθεση, αναφορές σε αριθμούς και δυστυχώς μη ρεαλιστική προσέγγιση του αγροτικού ζητήματος.
«Δεν μπορείς να αποζημιώνεις για όλες τις καταστροφές μιλώντας για στρεβλώσεις στην καταβολή του ΕΛΓΑ», δήλωσε ο Πρωθυπουργός, λέγοντας πως «σε χρόνο ρεκόρ» έχουν καταβληθεί αποζημιώσεις πάνω από 200.000.000 ευρώ.
Μπορεί κάποιοι αριθμοί να ακούγονται «εντυπωσιακοί», αλλά σίγουρα δεν εντυπωσιάζουν και δεν τιθασεύουν τα αδιέξοδα των αγροτών.
Η σκληρή πραγματικότητα, τουλάχιστον για τους αγρότες της Θεσσαλίας, ιδιαίτερα με το σκληρό χτύπημα του Daniel, δεν είναι οι αποζημιώσεις ή οι επιδοτήσεις, αλλά η προστασία των αγροτικών καλλιεργειών τους και η επάρκεια σε απόθηκευση των υδάτων.
Τι έχει συμβεί, όμως σε αυτό το πεδίο;
Τα στοιχεία για τα αντιπλημμυρικά έργα από την περιφέρεια Θεσσαλίας
Σε πρόσφατη ενημέρωση συντακτών, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, κ. Δημήτρης Κουρέτας, μίλησε εκτενώς για τα έργα ύψους 117 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση των ζημιών από την κακοκαιρία Daniel, με τα υλοποιηθέντα έργα μετά την καταστροφή να περιλαμβάνουν 432 σημεία παρέμβασης σε όλη τη Θεσσαλία, τα οποία επίσης σε κόστος ανέρχονται σε 75 εκατ. ευρώ, ενώ μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2024 τα έργα προς υλοποίηση ανέρχονται σε 42 εκατ. ευρώ.
Σε ερώτηση για το κατά πόσο μπορεί να επιδείξει αντοχές η Θεσσαλία σε έντονα καιρικά φαινόμενα, ο κ. Κουρέτας υπογράμμισε πως «η αίσθηση της θωράκισης της Θεσσαλίας θα ενισχυθεί εκτός από τα αντιπλημμυρικά έργα που κατασκευάζει η Περιφέρεια όπως καθαρισμοί ποταμών, ρεμάτων κ.λπ. αλλά και με τα έργα ορεινής υδρονομίας, τα οποία αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα στο 2026 – ενώ σχεδιάζεται και η δημιουργία δομημένων πλημμυρικών ζωνών κατά μήκος των ποταμών.
Όπως είπε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, μέχρι στιγμής κατά τις βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν, το σύστημα έχει δείξει ότι μετά τις αποκαταστάσεις, αντέχει περί τα 300 χιλιοστά. Ειδικότερα, ο κ. Κουρέτας ανάφερε ότι «στον Daniel είχαμε 700 – 750 χιλιοστά, άρα αυτό που ξέρουμε είναι ότι το μισό μπορεί να το διεκπεραιώσει. Από εκεί και πάνω η άσκηση δεν έχει λυθεί. Και δεν έχει λυθεί γιατί όταν δεν έχουν γίνει τα μεγάλα έργα – που θα έπρεπε να έχουν γίνει – δεν μπορούμε να γνωρίζουμε».
Τα εν εξελίξει αντιπλημμυρικά έργα
Επί της ουσίας, το μόνο σοβαρό αντιπλημμυρικό έργο που υπάρχει αυτή τη στιγμή είναι στη λίμνη Πλαστήρα και χωράει 450 εκατ. κ.μ. νερού.
Όσον αφορά τα υπόλοιπα έργα; Ενιπέας, Μουζάκι, Πύλη, Αγιονέρι, Νεοχωρίτης και η διώρυγα που θα ενώνει τη Γυρτόνη με την Κάρλα, όλα μαζί θα αποτελέσουν μια ακόμα «λίμνη Πλαστήρα». Δηλαδή, θα έχουν δύο βασικές χρήσεις: προστασία και αρδευτική χρήση.
Συνεπώς, «αυτή τη στιγμή έχουμε πολύ μεγάλο πρόβλημα διότι θα πρέπει να υπογειοποιήσουμε τα αρδευτικά δίκτυα», υπογράμμισε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας.
Η διαχείριση των υδάτων
Μεγάλο ερώτημα παραμένει και για το αν υπάρχει πραγματικό σχέδιο διαχείρισης των υδάτων.
Όπως γνωρίζουμε, από το 2024 υφίσταται το σχέδιο διαχείρισης πλημμύρας και το σχέδιο διαχείρισης λεκάνης απορροής, που αποτελούν νόμους του κράτους. Αυτό πρακτικά το τηρούμε, τόνισε ο κ. Κουρέτας στην ενημέρωση.
Ωστόσο, πρέπει να υπάρξει μία μεταφορά 250 εκατ. κ.μ. από τον Αχελώο. Αυτό δεν είναι εκτροπή, διότι ο Αχελώος από τα 4,2 δισ. που κατεβάζει θα μεταφερθεί το 4%. Είναι μια μεταφορά. Κάτι το οποίο δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα, είναι εντός του σχεδίου για την πλημμύρα και έχει κάνει μέτωπο με τους τοπικούς δημάρχους, όπως δήλωσε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, για να ολοκληρωθούν τα έργα της Συκιάς, ώστε να γίνεται η μεταφορά στο Φράγμα Μουζακίου, το οποίο «πρέπει να γίνει», όπως για να κλείσει το έλλειμα των 3 δισ. κ.μ. του υπόγειου υδροφορέα.
Ακόμη, ο κ. Κουρέτας επισήμανε ότι «πρέπει να ανακοινωθεί από την κυβέρνηση γρήγορα το τι θα γίνει, αν θα τηρηθεί, για να ξέρω ως περιφερειάρχης τι θα πω στους πολίτες, τι νερό θα έχω».
«Αν δεν υπάρξουν καινούργια έργα που να αποθηκεύουν το νερό, θα έχουμε πρόβλημα και με την άρδευση. Φέτος, ‘’σωθήκαμε’’ γιατί από τον Daniel ανέβηκε η στάθμη της λίμνης Πλαστήρα σε μια μέρα κατά 3 μέτρα. Αλλιώς δεν θα μπορούσαμε να ποτίσουμε τίποτα. Θα ήταν ξερή (η Θεσσαλία). Δεν αρκεί η λίμνη Πλαστήρα», πρόσθεσε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, κρούωντας καμπανάκι κινδύνου.
Όλα τα παραπάνω επί της ουσίας δεν συζητήθηκαν στη Βουλή, κατά την προχθεσινή συζήτηση. Ωστόσο, το χειρότερο είναι πως δεν βρίσκονται στο επίκεντρο της γενικότερης συζήτησης γύρω από το ζωτικής σημασίας αγροτικό ζήτημα.
Οι αγρότες, καλώς ή κακώς, βιώνουν αυτά τα προβλήματα, αλλά έχουν μια δυσκολία να τα επικοινωνήσουν. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως η πολιτική ηγεσία έχει το περιθώριο να διασκεδάζει τις εντυπώσεις και να ομιλεί «για εθιμοτυπικά» μπλόκα των αγροτών.
Η παραμέληση και η απαξίωση του θεσσαλικού κάμπου, θα μπορούσε να δημιουργήσει ανυπολόγιστες οικονομικές ζημίες για την ελληνική οικονομία, αλλά είναι προφανές πως δεν έχει γίνει κατανοητό από όλους και κυρίως από αυτούς που είναι υποχρεωμένοι να κινηθούν γρήγορα, αλλά «σπρώχνουν» την αντιμετώπιση του προβλήματος για το απροσδιόριστο μέλλον.
Έχουμε όμως αυτή την πολυτέλεια του χρόνου; Ας μας απαντήσουν τουλάχιστον σε αυτό.
