Λειτουργικά αναλφάβητο αποφοιτά από το Γυμνάσιο ένα στα πέντε παιδιά, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Τα στοιχεία προέκυψαν από την ανάλυση των αποτελεσμάτων των διαγνωστικών εξετάσεων που διενεργήθηκαν στην ΣΤ’ Τάξη Δημοτικού και στην Γ’ Τάξη Γυμνασίου τα τελευταία έτη στα γνωστικά αντικείμενα της Γλώσσας και των Μαθηματικών.
Ο ορισμός της UNESCO για τον λειτουργικό αναλφαβητισμό, διατυπώνεται ως εξής: «Η στέρηση της ικανότητας ενός ατόμου που έχει παρακολουθήσει την υποχρεωτική εκπαίδευση, να κατανοεί με επάρκεια τον προφορικό και γραπτό λόγο, να διατυπώνει με σαφήνεια τη σκέψη του, να κάνει αφαιρετικούς συνειρμούς, να αναπτύσσει κριτική σκέψη, να εκμεταλλεύεται ευκαιρίες για βελτίωση των γνωστικών του δεξιοτήτων».
Αυτό επιβεβαιώνει η έκθεση η οποία χαρακτηριστικά αναφέρει
«Ένα σημαντικό ποσοστό μαθητών, που ξεπερνά το 20% κατά την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες
κατανόησης του σχολικού γραπτού λόγου και σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό παραγωγής γραπτού λόγου, ανάλογου των ετών φοίτησης στο σχολείο.
Αντίστοιχες διαπιστώσεις καταγράφονται και για τα Μαθηματικά, με τις δυσκολίες να μην είναι αμιγώς μαθηματικές, αλλά και γλωσσικές.
Οι εν λόγω διαπιστώσεις ευλόγως προβληματίζουν τους αρμοδίους σε όλα τα επίπεδα, δεδομένου ότι η κατανόηση του γραπτού λόγου, στη σχολική του εκδοχή, αποτελεί προϋπόθεση για όλα τα γνωστικά αντικείμενα.
Ο προβληματισμός επιτείνεται από τη διαπίστωση ότι η εν λόγω υστέρηση διαπιστώνεται στην κατανόηση, που αποτελεί τον κεντρικό στόχο της κειμενοκεντρικής προσέγγισης, την οποία υιοθετούν και προωθούν τόσο τα υφιστάμενα προγράμματα σπουδών και τα εν χρήσει σχολικά εγχειρίδια (2006) όσο και τα νέα Προγράμματα Σπουδών και τα αναμενόμενα σχολικά εγχειρίδια».
Να σημειωθεί ότι οι συγγραφείς της έκθεσης προτείνουν να επανεξετασθεί το ηλικιακό όριο εγγραφής στην Α’ Τάξη Δημοτικού στη χώρα.
