Το ετήσιο αποτύπωμα άνθρακα του TikTok είναι πιθανότατα μεγαλύτερο από αυτό της Ελλάδας, σύμφωνα με μια νέα ανάλυση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης, με τον μέσο χρήστη να παράγει αέρια του θερμοκηπίου που ισοδυναμούν με την οδήγηση επιπλέον 123 χιλιομέτρων με βενζινοκίνητο αυτοκίνητο κάθε χρόνο.
Οι εκτιμήσεις της Greenly, μιας συμβουλευτικής εταιρείας λογιστικής άνθρακα με έδρα το Παρίσι, τοποθετούν τις εκπομπές του TikTok το 2023 στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία σε περίπου 7,6 εκατ. μετρικούς τόνους ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (CO2e) – υψηλότερες από εκείνες που σχετίζονται με το Twitter/X και το Snapchat στην ίδια περιοχή.
Το TikTok έχει 1 δισεκατομμύριο χρήστες παγκοσμίως και τα ευρήματα της Greenly τοποθετούν το αποτύπωμα άνθρακα του ακριβώς πάνω από αυτό του Instagram – παρόλο που το Instagram έχει σχεδόν διπλάσια βάση χρηστών από το TikTok. Ο λόγος πίσω από αυτό έγκειται στη μοναδική εθιστικότητα της πλατφόρμας του TikTok. Ο μέσος χρήστης του Instagram ξοδεύει 30,6 λεπτά στην εφαρμογή την ημέρα. Εν τω μεταξύ, ο μέσος χρήστης του TikTok ξοδεύει 45,5 λεπτά κάνοντας scroll.
«Ολόκληρος ο αλγόριθμος είναι χτισμένος γύρω από τη συσσώρευση των βίντεο», εξήγησε ο Alexis Normand, διευθύνων σύμβουλος της Greenly. «Ο εθισμός έχει επίσης συνέπειες όσον αφορά την παροχή κινήτρων στους ανθρώπους να δημιουργούν όλο και περισσότερο [αποτύπωμα άνθρακα] σε ατομική βάση».
Σε ΗΠΑ, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο το 15% της παγκόσμιας βάσης χρηστών του TikTok
Δεδομένου ότι οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία αποτελούν μόλις το 15% της παγκόσμιας βάσης χρηστών του TikTok, το συνολικό αποτύπωμα άνθρακα της πλατφόρμας είναι πιθανότατα περίπου 50 εκατ. μετρικοί τόνοι CO2e.
Και δεδομένου ότι αυτοί οι υπολογισμοί για τα κέντρα δεδομένων δεν περιλαμβάνουν άλλες μικρότερες πηγές εκπομπών της TikTok, όπως οι εκπομπές που σχετίζονται με τους χώρους γραφείων και τις μετακινήσεις των υπαλλήλων, πρόκειται πιθανότατα για υποεκτίμηση. Για λόγους σύγκρισης, οι ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα της Ελλάδας για το 2023 ήταν 51,67 εκατ. μετρικοί τόνοι CO2e.
Οι χρήστες του TikTok έχουν επίσης τις δεύτερες υψηλότερες εκπομπές ανά λεπτό χρήσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σύμφωνα με την ανάλυση της Greenly, αμέσως μετά το YouTube. Ένα λεπτό στο TikTok θα κάψει 2,921 γραμμάρια CO2e, κατά μέσο όρο, ενώ ένα λεπτό στο YouTube θα κάψει 2,923 γραμμάρια. Ένα λεπτό στο Instagram καίει 2,912 γραμμάρια.
Οι μικρές διαφορές αθροίζονται. Λόγω της τεράστιας ποσότητας περιεχομένου στην πλατφόρμα, καθώς και του μεγαλύτερου μέσου χρόνου κύλισης, οι χρήστες του TikTok έχουν τις υψηλότερες ετήσιες εκπομπές. Σύμφωνα με την ανάλυση της Greenly, ο μέσος χρήστης του TikTok θα κάψει 48,49 κιλά CO2e στην εφαρμογή σε ένα χρόνο. Στη δεύτερη θέση έρχεται το YouTube, με έναν μέσο χρήστη να καίει 40,17kg CO2e. Οι χρήστες του Instagram θα κάψουν μόλις 32,52kg CO2e.
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος, αυτή είναι η διαφορά μεταξύ της οδήγησης ενός βενζινοκίνητου αυτοκινήτου που διανύει 123 μίλια (TikTok), 102 μίλια (YouTube) και 82,8 μίλια (Instagram).
Οι εκθέσεις των τεχνολογικών κολοσσών για τις εκπομπές
Η μελέτη εξέτασε το αποτύπωμα άνθρακα που σχετίζεται με κάθε χρήστη ανά λεπτό, ενσωματώνοντας τις εκπομπές που σχετίζονται με τα κέντρα δεδομένων, οι οποίες αποτελούσαν περίπου το 99% του αποτυπώματος, και τις εκπομπές που σχετίζονται με τη φόρτιση των συσκευών μετά τη χρήση των πλατφορμών.
Οι εκπομπές του TikTok είναι οι πιο αδιαφανείς από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Meta και η Google δημοσιεύουν κάθε χρόνο λεπτομερείς εκθέσεις στο Carbon Disclosure Project, δημοσιεύοντας μάλιστα τα ευρήματά τους στους αντίστοιχους ιστότοπούς τους. Το TikTok δεν έχει δημόσια διαθέσιμα στοιχεία για τις εκπομπές.
Άλλες εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ενώ επίσης αναφέρουν υπερβολικά υψηλές εκπομπές, έχουν αναλάβει δεσμεύσεις για την τροφοδοσία των κέντρων δεδομένων τους με καθαρή ενέργεια. Η ποιότητα αυτών των δεσμεύσεων ποικίλλει ευρέως. Μια έρευνα του Guardian έδειξε ότι τέσσερις από τις πέντε κορυφαίες εταιρείες τεχνολογίας χρησιμοποιούσαν αντισταθμιστικά πιστωτικά μόρια ανανεώσιμης ενέργειας (Recs) για να υποδηλώνουν τα δεδομένα εκπομπών τους κατά περίπου 662%.
Η TikTok έχει αναλάβει τη δέσμευση να είναι ουδέτερη ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2030. Η εταιρεία διαθέτει ένα σχέδιο που ονομάζεται «Project Clover», το οποίο θα υλοποιηθεί το 2023 και έχει ως αποστολή την επίτευξη αυτού του στόχου, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει τη συνολική ασφάλεια των δεδομένων.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα έχει κατασκευαστεί μόνο ένα ανανεώσιμο κέντρο δεδομένων: μια εγκατάσταση αξίας 12 δισ. ευρώ στη Νορβηγία, η οποία λειτουργεί με 100% ανανεώσιμη ενέργεια.
Δεν είναι σαφές εάν αυτές οι πρακτικές και οι δεσμεύσεις υποβολής εκθέσεων θα διατηρηθούν ή όχι υπό νέα ιδιοκτησία – ένα αμερικανικό εφετείο επικύρωσε νόμο που απαιτεί από την κινεζική εταιρεία ByteDance να πωλήσει την πλατφόρμα σε μη κινεζική νομική οντότητα έως τις 19 Ιανουαρίου 2025, αν και η εταιρεία προσπαθεί να το καθυστερήσει έως ότου ορκιστεί μια πρόσφατα φιλικότερη διοίκηση Τραμπ. Εάν η πλατφόρμα αγοραστεί από αμερικανική εταιρεία, οι κανόνες που ψηφίστηκαν φέτος θα απαιτούν από την εταιρεία να δημοσιοποιεί τις εκπομπές της εάν είναι «ουσιώδεις» για τους επενδυτές, αν και ο Τραμπ πιθανότατα θα το ανατρέψει αυτό.
