Η ιδέα υπάρχει εδώ και περίπου 50 χρόνια. Αλλά οι αλλαγές στους ενεργειακούς κώδικες και η γενικότερη ευαισθητοποίηση – και η επιθυμία – για πιο βιώσιμη στέγαση, έφεραν το «παθητικό σπίτι» στην πρώτη γραμμή της ανέγερσης νέων κατοικιών. Από τα βασικά προβλήματα, παραμένει το υψηλότερο κόστος κατασκευής, αν και τελευταία οι τιμές τείνουν να εξισορροπηθούν.
«Εξισορρόπηση» στα έξοδα ωστόσο, φέρνει η εξοικονόμηση χρημάτων από την μικρότερη χρήση των συστημάτων θέρμανσης και ψύξης.
Τα παθητικά σπίτια έχουν σχεδιαστεί για να είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά ως προς την ενεργειακή απόδοση, συνήθως με κορυφαία μόνωση και τέλεια στεγανοποίηση που εμποδίζει τον εξωτερικό αέρα να εισχωρήσει στο σπίτι- ο αέρας εισέρχεται και εξέρχεται μόνο μέσω συστημάτων φιλτραρίσματος.
Στα πλεονεκτήματά τους επίσης περιλαμβάνονται, η προστασία από τη ρύπανση και τη γύρη, η ηχομόνωση και η σταθερή εσωτερική θερμοκρασία που ελαχιστοποιεί τις ενεργειακές ανάγκες.
«Αυτό που βιώνουμε αυτή τη στιγμή είναι απολύτως τρελό», λέει στην Washington Post ο Zack Semke, διευθυντής του Passive House Accelerator, μιας ομάδας επαγγελματιών του κλάδου της οικοδομής, για την αύξηση των ποσοστών δόμησης παθητικών κατοικιών στην Νέα Υόρκη..
Η Μασαχουσέτη – η οποία μαζί με τη Νέα Υόρκη και την Πενσυλβάνια είναι μία από τις κορυφαίες πολιτείες στην υιοθέτηση παθητικών κατοικιών – έχει 272 έργα παθητικών κατοικιών σε εξέλιξη , χάρη σε ένα πρόγραμμα παροχής κινήτρων, λέει ο Semke.
Πρόκειται για 20.661 οικιστικές μονάδες συνολικής έκτασης 22,6 εκατομμυρίων τετραγωνικών ποδιών.
Η καταναλωτική ζήτηση για παθητικά σπίτια αυξάνεται επίσης, λέει ο Michael Ingui, αρχιτέκτονας στη Νέα Υόρκη και ιδρυτής του Passive House Accelerator.
Οι μισοί πλέον ζητούν παθητικά σπίτια
Όταν ο Ingui άρχισε να εργάζεται πάνω σε αυτά πριν από 12 χρόνια, οι περισσότεροι δεν ήξεραν τι είναι το παθητικό σπίτι. Τώρα, τουλάχιστον οι μισοί από τους πελάτες του ζητούν την κατασκευή συγκεκριμένου σπιτιού, λέει.
«Η ανάγκη να μειώσουμε το ενεργειακό μας αποτύπωμα είναι πολύ πιο επίκαιρη σήμερα απ’ ό,τι ήταν πριν από 10 χρόνια, λέει ο Ingui, ενώ ο covid μας δίδαξε τη σημασία του καλού αερισμού και του φιλτραρισμένου φρέσκου αέρα»
«Οι άνθρωποι αναζητούν το πιο υγιεινό σπίτι, και αυτό είναι το παθητικό σπίτι» υπογραμμίζει.
Κατά το πρώτο κύμα δημιουργίας παθητικών σπιτιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, το κόστος ήταν υψηλο, και αρχικά ενδιαφέρθηκαν οι πιο εύποροι.
Το κόστος ανέβαζε και το γεγονός ότι δεν υπήρχαν εξειδικευμένοι τεχνίτες, αλλά και οι απαγορευτικές τιμές στα υλικά, όπως για για παράδειγμα τα παράθυρα τριπλού υαλοπίνακα. Με την πορεία του χρόνου, οι τιμές μειώθηκαν.
Και πάλι όμως, συμφέρον είναι η δημιουργία παθητικών σπιτιών σε έργα μεγάλης κλίμακας, σε μεγάλες πολυκατοικίες ή μονοκατοικίες υψηλών προδιαγραφών, και όχι σε μεμονωμένες οικογενειακές κατοικίες
Τι ακριβώς είναι και τι κάνει ένα παθητικό κτίριο
Ένα Παθητικό Κτίριο συνδυάζει υψηλού επιπέδου θερμική άνεση και άριστης ποιότητας εσωτερική ατμόσφαιρα με πολύ χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση.
Λειτουργεί σαν ένα θερμός, που διατηρεί το περιεχόμενό του στη σωστή θερμοκρασία, χωρίς τη χρήση ενεργητικής ψύξης ή θέρμανσης. Αυτό σημαίνει εξοικονόμηση ενέργειας μεγαλύτερη από 90% σε σχέση με τη συνήθη κατανάλωση των υφιστάμενων κτιρίων.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους ειδικούς σε ένα διαμέρισμα 100 τ.μ., χρειάζονται μόλις 150 λίτρα πετρελαίου θέρμανσης (ή 150 m³ φυσικού αερίου) για την θέρμανσή του και 1.500 Kwh για την ψύξη του στη διάρκεια ενός ολόκληρου χρόνου! Δηλαδή το 1/10 από αυτό που συνήθως καταναλώνεται.
Οι 5 βασικές αρχές για την δημιουργία ενός παθητικού σπιτιού:
1. Μόνωση: Ένα σωστά μονωμένο κτίριο, διατηρεί τη ζέστη μέσα στο κτίριο τον χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι την εμποδίζει να εισέλθει σε αυτό.
2. Αερισμός με ανάκτηση ενέργειας: Ένα τέτοιο σύστημα παρέχει απόλυτα καθαρό αέρα, μέγιστη ενεργειακή απόδοση και έλεγχο της υγρασίας.
3. Παράθυρα: Σωστά σχεδιασμένα, μονωμένα τριπλά τζάμια που βοηθούν όχι μόνο στη σωστή μόνωση αλλά και στην αξιοποίηση των ηλιακών κερδών.
4. Αεροστεγανότητα: Οι διαρροές του αέρα στο κτιριακό κέλυφος αποφεύγονται με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ενεργειακή απόδοση του κτιρίου, να εμποδίζεται η εμφάνιση ρευμάτων και φθορών από την υγρασία.
5. Θερμογέφυρες: Η μείωση των θερμογεφυρών στο κτιριακό κέλυφος συνεισφέρει στη διατήρηση μίας σταθερής θερμοκρασίας, ενώ αυξάνει την ενεργειακή απόδοση.
