Τα πλέον σοβαρά και πιεστικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, τέθηκαν στον πρωθυπουργό κατά την συνάντησή του με αντιπροσωπεία της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), υπό τον πρόεδρό της Λάζαρο Κυρίζογλου.
Μεταξύ των ζητημάτων που τέθηκαν στον Κ. Μητσοτάκη, περιλαμβάνονται τα οικονομικά των δήμων, οι ελλείψεις σε προσωπικό, το ζήτημα της διαχείρισης των πόσιμων υδάτων, το πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ» (ενεργειακές κοινότητες ΟΤΑ), το πρόγραμμα του ΥΠΕΝ για έργα εξοικονόμησης πόσιμου νερού, θεσμικά ζητήματα και η καταστατική θέση των αιρετών.
Επιβάρυνση του μισθολογικού κόστους
Σε ό,τι αφορά στα οικονομικά των δήμων, όπως υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, σήμερα οι δήμοι της χώρας αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, τα οποία παρά την αύξηση της χρηματοδότησής τους (ΚΑΠ) κατά τα έτη 2023 και 2024, επιβαρύνθηκαν από το μισθολογικό κόστος -ως απόρροια των αυξήσεων που καλώς δόθηκαν στους εργαζόμενους- από το ενεργειακό κόστος που δεν αποκλιμακώθηκε και από το αδίκως επιβληθέν τέλος ταφής των απορριμμάτων, που δεν αποδίδεται, παρά τη ρητή περί αποδόσεως πρόβλεψη του νόμου.
Η ΚΕΔΕ ζήτησε από τον πρωθυπουργό να αποδοθούν το 2024 στους δήμους οπωσδήποτε επιπλέον 450 εκατ. ευρώ πέραν των προβλέψεων του κρατικού προϋπολογισμού, καθώς και να καταργηθεί η πρόβλεψη του άρθρου 44 Ν.5000/2022 που θεσπίζει ανώτατο πλαφόν 3,528 δισ. ευρώ στους ΚΑΠ και να εφαρμοστούν οι προβλέψεις του άρθρου 259 Ν.3852/2010 και σε εξάρτηση με την εξέλιξη των φορολογικών εσόδων (φόρος εισοδήματος, ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ) που χρηματοδοτούν το καλάθι των ΚΑΠ.
«Είναι αλήθεια ότι η Αυτοδιοίκηση είχε και έχει τα τελευταία χρόνια τους περισσότερους πόρους παρά ποτέ για την εκτέλεση έργων. Εμείς μιλάμε όμως για το λειτουργικό κόστος, το οποίο αδυνατούμε να αντιμετωπίσουμε» υπογράμμισε ο κ. Κυρίζογλου.
Επίσης, ο κ. Κυρίζογλου τόνισε ότι ήταν σωστική για τη λειτουργία της συντριπτικής πλειοψηφίας των δήμων η αλλαγή του τρόπου κατανομής των ΚΑΠ και ότι είναι σε θετική κατεύθυνση η εξαγγελία εφαρμογής προγράμματος επισκευής και συντήρησης σχολικών εγκαταστάσεων, ύψους 250 εκατ. ευρώ συν τις δωρεές «Μαριέττα Γιαννάκου», επισημαίνοντας ως αυτονόητη την εφαρμογή του μέσω του υπουργείου Εσωτερικών με τους δήμους της χώρας.
Αναμένεται η ανακοίνωση από πλευράς της κυβέρνησης (υπουργείο Εσωτερικών και ΓΛΚ) έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης των δήμων προς αντιμετώπιση του λειτουργικού κόστους.
Μείωση του προσωπικού λόγω συνταξιοδοτήσεων
Σε ό,τι αφορά στο προσωπικό των δήμων, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ σημείωσε ότι τα τελευταία χρόνια αυτό έχει μειωθεί λόγω συνταξιοδοτήσεων, της κινητικότητας και το πάγωμα των προσλήψεων επί πολλά έτη, υπογραμμίζοντας ότι «πρέπει επιτέλους να γίνει, έστω και μερική, άρση αναστολής προσλήψεων στους δήμους».
Η ΚΕΔΕ ζήτησε επίσης να γίνουν προσλήψεις στη Δημοτική Αστυνομία, καθώς επίσης άμεσα και όχι από το 2025, να συνεχιστεί το πρόγραμμα απασχόλησης ανέργων 55-67 ετών, προκειμένου να καλυφθούν πιεστικές ανάγκες των δήμων (καθαριότητα, πράσινο, σχολικοί φύλακες κλπ) αλλά και για κοινωνικούς λόγους.
Για το ζήτημα της διαχείρισης των πόσιμων υδάτων (ΔΕΥΑ), ο κ. Κυρίζογλου ανέφερε ότι η ΚΕΔΕ έχει καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση – μελέτη και ύστερα από μακρό διάλογο με το ΥΠΕΝ και αναμένει το σχετικό σχέδιο νόμου. Επισήμανε δε, ότι παραμένει το σοβαρό ζήτημα των υδάτων άρδευσης, που είναι το 90% του νερού που καταναλώνεται.
«Αδυναμία να συγχρηματοδοτήσουν έργα εξοικονόμησης πόσιμου νερού»
Σχετικά με το πρόγραμμα του ΥΠΕΝ για έργα εξοικονόμησης πόσιμου νερού, με ωφελούμενους συνολικά 81 δήμους και ΔΕΥΑ, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ επισήμανε ότι μετά την αρχική απόφαση, επιβλήθηκε με ΚΥΑ η συμμετοχή τους στην χρηματοδότηση των έργων με ποσοστό 20%. Δηλαδή, σε συνολικό ποσό συμβασιοποιημένων έργων 130.138.000 ευρώ, δήμοι και ΔΕΥΑ καλούνται να συνεισφέρουν 26 εκατ. ευρώ.
«Δήμοι και ΔΕΥΑ αδυνατούν να καταβάλουν το ποσό, οπότε τα συγκεκριμένα έργα κινδυνεύουν με απένταξη – μη εκτέλεση», υπογράμμισε κ. Κυρίζογλου.
Για το πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ», η εφαρμογή του οποίου ξεκίνησε ήδη, τονίστηκε ότι είναι σε θετική κατεύθυνση.
Για τα θεσμικά ζητήματα τονίστηκε ότι η ΚΕΔΕ είναι σε συνεννόηση με τον υπουργό Εσωτερικών Θοδωρή Λιβάνιο για τον νέο Κώδικα της Αυτοδιοίκησης.
Παράλληλα, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ αναφερόμενος στη Διοικητική Μεταρρύθμιση, τόνισε ότι «είναι καιρός, αυτό που θελήσατε να ξεκινήσει την προηγούμενη τετραετία σας, να γίνει τώρα, για καλύτερη και αποτελεσματικότερη άσκηση αρμοδιοτήτων προς όφελος των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών». Μάλιστα, κατέθεσε στον πρωθυπουργό την πρόταση της ΚΕΔΕ για ένα «Πολυδιάστατο Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης και την Αποκέντρωση και την Αυτοδιοίκησης».
Σχετικά με την καταστατική θέση των αιρετών, η αντιπροσωπεία της ΚΕΔΕ κατέθεσε τα εξής δύο πάγια αιτήματα της Αυτοδιοίκησης:
Οι αποδοχές των αιρετών να παρακολουθούν ποσοστιαία αυτές των γενικών γραμματέων υπουργείων, καθώς επίσης να μην τίθενται σε αργία αιρετοί χωρίς την ύπαρξη μιας τουλάχιστον πρωτόδικης καταδικαστικής απόφασης.
Υπήρξε δέσμευση για την ικανοποίηση των αιτημάτων της ΚΕΔΕ για την καταστατική θέση των αιρετών.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ προσκάλεσε τον πρωθυπουργό στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ που θα γίνει στη Ρόδο 7-9 Νοεμβρίου 2024.
Ο πρωθυπουργός ανταποκρίθηκε θετικά στην πρόσκληση.