Skip to main content

Παρασκευή και 13: Γιατί προκαλεί τρόμο ως «γρουσούζικη»;

Τόσο ο αριθμός 13 όσο και ημέρα Παρασκευή ήδη από τον Μεσαίωνα άρχισαν να προκαλούν φόβο

Στην ελληνική, όπως και στην ισπανική παράδοση, είναι η Τρίτη και 13 η ημέρα εκείνη, που κάνει όσους πιστεύουν σε δεισιδαιμονίες να τρέμουν. Στον υπόλοιπο κόσμο, όμως, η πιο κακότυχη και τρομακτική ημέρα είναι οποιαδήποτε Παρασκευή συμπίπτει με τις 13 ενός μήνα.

Η Παρασκευή και 13, έρχεται στη διάρκεια οποιουδήποτε μήνα αρχίζει ημέρα Κυριακή. Οι πρώτες αναφορές αρχίζουν τον Μεσαίαωνα και αφορούν την ιστορία του Μυστικού Δείπνου, με τους 13 συνδαιτημόνες το βράδυ πριν από τη σταύρωση του Ιησού του τη Μεγάλη Παρασκευή. Πολλοί θεωρούσαν τόσο το 13 όσο και τις Παρασκευές άτυχα. Ο συνδυασμός τους θεωρήθηκε… φονικός.

Ο φόβος της Παρασκευής και 13 ονομάζεται στα αγγλικά paraskavedekatriaphobia (μία λέξη που προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις Παρασκευή, δεκατρείς και φοβία) και είναι ειδική μορφή της τρισκαιδεκαφοβίας . Η λέξη μπορεί να ευρεθεί επίσης ως paraskevidekatriaphobia (παρασκευηδεκατριαφοβία).

Στην Πληροφορική υπάρχει επίσης και ένας ιός με το όνομα “Παρασκευή και 13” (Friday 13th), ο οποίος έχει το χαρακτηριστικό να ενεργοποιείται όταν το ημερολόγιο του υπολογιστή δείξει ημέρα Παρασκευή και ημερομηνία 13.

Τι καθιστά κακότυχο το 13 και την Παρασκευή

Ο αριθμός 13 ήδη από την εποχή του Μεσαίωνα, όπως προαναφέραμε, θεωρούνταν γενικά ως φέρων κακή τύχη. Την ίδια εικόνα είχε και η Παρασκευή, αν και δεν υπήρχε κάποια σχέση μεταξύ των δύο. Η πρώτη αναφορά σε μία «Παρασκευή και 13» έγινε μάλλον στις αρχές του 19ου αιώνα. Και τα δύο έχουν σχέση με τη χριστιανική παράδοση.

  • Ο Μυστικός Δείπνος έγινε με 13 άτομα (τους 12 μαθητές και τον Ιησού). Η Σταύρωση του Ιησού συνέβη την ημέρα Παρασκευή.
  • Υπήρχε επίσης η πεποίθηση ότι η Εύα προσέφερε το μήλο στον Αδάμ κατά την ημέρα Παρασκευή. Η πεποίθηση ότι ήταν ένα μήλο πιθανότατα προέρχεται από την ομοιότητα των λατινικών λέξεων malus = “κακό” και malum = “μήλο”.
  • Άλλωστε το 13 είναι ο αριθμός, που σπάει… την αρμονία του 12.
    12 ήταν οι Θεοί του Ολύμπου, 12 οι φυλές του Ισραήλ, 12 οι μαθητές του Χριστού, αλλά και 12 Ιμάμηδες ή ακόμη και 12 άθλοι του Ηρακλοί.  Με την προσθήκη του αριθμού «ένα» σχηματίζεται η αρχή ενός νέου κύκλου.