Υγειονομικοί έλεγχοι προγραμματίζονται ή ήδη διενεργούνται στα σχολεία όλων των βαθμίδων και των ειδικών κατηγοριών, ημερήσια και νυχτερινά, δημόσια και ιδιωτικά και τους βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, δημόσιους και ιδιωτικούς για το σχολικό έτος 2024-2025.
Ενόψει της έναρξης του νέου σχολικού έτους, δεδομένων των διαφόρων αναπνευστικών λοιμώξεων που ενδημούν κατά τη χειμερινή περίοδο στη μεταξύ των οποίων και της Covid-19, με εγκύκλιό του το υπουργείο Υγείας υπενθυμίζει την επιτακτική ανάγκη εντατικοποίησης των υγειονομικών ελέγχων στις εκπαιδευτικές μονάδες, με στόχο την προστασία της Δημόσιας Υγείας.
Αναλυτικότερα, οι έλεγχοι στις εκπαιδευτικές μονάδες οφείλουν να εστιάζονται στους ακόλουθους τομείς:
Έλεγχοι υγιεινής σχολικού συγκροτήματος
Κατά τη διενέργεια του υγειονομικού ελέγχου εφαρμόζεται η υγειονομική νομοθεσία και διαπιστώνεται επίσης η πιστή εφαρμογή των οδηγιών που προβλέπονται στις εκάστοτε ισχύουσες υπουργικές αποφάσεις και σχετικές εγκυκλίους.
Οι κανόνες υγιεινής πρέπει να τηρούνται σε όλους τους χώρους (αίθουσες διδασκαλίας, αύλειος χώρος, κοινόχρηστοι χώροι, αποχωρητήρια κ.λ.π) των σχολείων, των βρεφικών, βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών σύμφωνα με τη σχετική υγειονομική διάταξη.
Ειδικότερα, εφιστάται η προσοχή για:
- Τήρηση των μέτρων ατομικής υγιεινής με έμφαση στη συχνή και ορθή εφαρμογή υγιεινής των χεριών, τοποθέτηση αντλίας παροχής αλκοολούχου διαλύματος στα σημεία πλύσης των χεριών.
- Μέριμνα για τη σχετική εκπαίδευση του βοηθητικού προσωπικού και των εργαζομένων σε χώρους σίτισης, αναφορικά με τα μέσα ατομικής προστασίας και την ορθή τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής.
- Επισταμένη καθαριότητα και απολύμανση επιφανειών και χώρων στις αίθουσες διδασκαλίας, στους χώρους σίτισης, στα αποχωρητήρια κ.λ.π.
- Τακτικό και επαρκή αερισμό των χώρων και κυρίως των αιθουσών διδασκαλίας λόγω της συγκέντρωσης μεγάλου αριθμού ατόμων.
- Εξασφάλιση υγιεινής των συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης με ιδιαίτερη έμφαση στην καθαριότητα και απολύμανση των εγκαταστάσεων των αποχωρητηρίων.
Για την περίπτωση χρήσης επιβατηγών οχημάτων μεταφοράς μαθητών, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στη σχετική εγκύκλιο (ΑΔΑ: Ψ028465ΦΥΟ-ΦΒ8 «Μέσα Μαζικής Μεταφοράς-Τήρηση Κανόνων Υγιεινής».
Παράλληλα, εξακολουθεί να κρίνεται σκόπιμη, η συνεχής ενημέρωση του σχολικού πληθυσμού σχετικά με τον τρόπο μετάδοσης των ιογενών αναπνευστικών λοιμώξεων, ώστε να μην υπάρχει εφησυχασμός. Συστήνεται η ανάρτηση εικονογραφημένων οδηγιών επί του θέματος σε εμφανή σημεία εντός των κτιριακών εγκαταστάσεων.
Οι διευθύνσεις των εκπαιδευτηρίων οφείλουν να μεριμνούν για τη διατήρηση όλων των χώρων καθαρών, τον ανεφοδιασμό των αποχωρητηρίων με χαρτί, σαπούνι, αντισηπτικό διάλυμα, την τοποθέτηση κάδων απορριμμάτων, την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων, τον τακτικό και επαρκή αερισμό όλων των χώρων, την ορθή συντήρηση του κλιματισμού κλπ, ούτως ώστε ο σχολικός πληθυσμός να δραστηριοποιείται σε υγιεινό περιβάλλον και να αποφεύγεται η δημιουργία ανθυγιεινών εστιών.
Έλεγχος υγιεινής χώρων εστίασης
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στα κυλικεία των σχολείων, στις καντίνες (σταθερές), στους αυτόματους πωλητές τροφίμων και ποτών και στους χώρους εστίασης των σχολείων, προκειμένου να διαπιστώνεται η τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων των σχετικών υγειονομικών διατάξεων και παράλληλα να εξετάζεται αν τα προσφερόμενα είδη είναι σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις σχετικές υγειονομικές διατάξεις.
Αναφορικά με τα προγράμματα διανομής τροφίμων στα σχολεία (π.χ. ετοίμων γευμάτων, φρούτων, κ.α.) τα οποία πραγματοποιούνται από διάφορους φορείς υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού ή άλλων αρμόδιων υπουργείων, αυτά πρέπει να ακολουθούν πιστά τα οριζόμενα στη σχετική νομοθεσία.
Ο υπεύθυνος φορέας που υλοποιεί το εκάστοτε πρόγραμμα, ενημερώνει αμελητί το υπουργείο Υγείας σχετικά με τα σχολεία που συμμετέχουν στο πρόγραμμα καθώς και τους προμηθευτές – παρασκευαστές των γευμάτων με τα πλήρη στοιχεία τους (επωνυμία, ταχυδρομική διεύθυνση), ώστε στη συνέχεια να ενημερωθούν αρμοδίως οι οικείες υγειονομικές Υπηρεσίες, προκειμένου να προβούν σε τακτικούς ή/και έκτακτους υγειονομικούς ελέγχους.
Τα αποτελέσματα των εν λόγω υγειονομικών ελέγχων οφείλουν να κοινοποιούνται στα συναρμόδια για το πρόγραμμα υπουργεία.
Ειδικά ως προς την υλοποίηση του προγράμματος «Σχολικά Γεύματα», από τα αποτελέσματα των υγειονομικών ελέγχων που διενεργήθηκαν κατά τα προηγούμενα σχολικά έτη, έχουν διαπιστωθεί ζητήματα που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Για τον λόγο αυτόν, για την αποφυγή διασταυρούμενης επιμόλυνσης, πρέπει να δίνεται κατά τη διενέργεια των υγειονομικών ελέγχων ιδιαίτερη έμφαση μεταξύ άλλων σε:
- τήρηση των γενικών απαιτήσεων υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων
- διατήρηση των έτοιμων γευμάτων στις ενδεικνυόμενες θερμοκρασίες
- χρόνο μεταφοράς και διατήρησης των έτοιμων γευμάτων
- καταλληλότητα των περιεκτών τροφίμων
- κανόνες σήμανσης τροφίμων (σχετικά με τις υποχρεωτικές πληροφορίες που πρέπει να αναγράφονται στην ετικέτα των τροφίμων).
Για τους βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, αναφορικά με τον ιατρικό έλεγχο του προσωπικού τους, τυγχάνουν εφαρμογής οι σχετικές διατάξεις, όπως και αναφορικά με την τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων.
Σύμφωνα με την εν λόγω εγκύκλιο του υπουργείου Υγείας, κρίνεται σκόπιμο να διεξάγονται τακτικοί υγειονομικοί έλεγχοι και στις επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών, που λειτουργούν γύρω και σε μικρή απόσταση από σχολικά συγκροτήματα.
Οδηγίες για την ασφαλή λειτουργία κυλικείων & χώρων εστίασης
Για την προστασία των μαθητών και των εργαζομένων στη σχολική μονάδα, πρέπει να τηρούνται τα αναφερόμενα στις σχετικές υγειονομικές διατάξεις και τις εκάστοτε υπουργικές αποφάσεις που εκδίδονται κατά περίπτωση.
Συγκεκριμένα:
- Οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με πιστοποιητικό υγείας, σύμφωνα με τη σχετική υγειονομική διάταξη, όπως κάθε φορά ισχύει, και να τηρούν τα μέτρα προσωπικής
υγιεινής. - Σε περίπτωση επιδημικών αναπνευστικών λοιμώξεων, η απασχόληση του προσωπικού των κυλικείων-καντίνες γίνεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα των υγειονομικών διατάξεων και τις τυχόν γενικότερες οδηγίες του ΕΟΔΥ όπως κάθε φορά ισχύουν για τα ΚΥΕ.
Το προσωπικό εκπαιδεύεται σχετικά με τη τήρηση των κανόνων υγιεινής, με ιδιαίτερη έμφαση στα εξής:
- Τακτικός και σχολαστικός καθαρισμός των χεριών του προσωπικού με σαπούνι και ζεστό νερό (σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ).
- Χρήση γαντιών μιας χρήσεως (σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ).
- Εφαρμογή μεθόδων καθαρισμού – απολύμανσης και απεντόμωσης – μυοκτονίας της επιχείρησης.
- Διενεργείται τακτικός & καλός αερισμός του χώρου.
- Τα προσυσκευασμένα τρόφιμα διατίθενται σύμφωνα με τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων. Ειδικά τα προϊόντα που διατίθενται από το κυλικείο μετά από επεξεργασία πρέπει να τοποθετούνται σε χάρτινη συσκευασία, κατάλληλη για τρόφιμα.
- Για την αποφυγή μετάδοσης και διασποράς μεταδοτικών λοιμώξεων, κυρίως του αναπνευστικού, συστήνεται η λήψη μέτρων για την αποτροπή συνωστισμού κατά την διάρκεια του διαλείμματος σύμφωνα με τις εκάστοτε κάθε φορά οδηγίες του ΕΟΔΥ.
- Φιάλη αλκοολούχου διαλύματος με αντλία έγχυσης πρέπει να είναι τοποθετημένη σε εμφανή θέση προς χρήση των μαθητών και του προσωπικού, για την υγιεινή των χεριών.
- Εικονογραφημένες οδηγίες για τη σωστή χρήση του αντισηπτικού και των μέτρων ατομικής & αναπνευστικής υγιεινής, καλό είναι να αναρτώνται σε εμφανή θέση για ενημέρωση μαθητών και προσωπικού.
Στην περίπτωση που οι μαθητές φέρουν από τα σπίτια τους μαγειρεμένα γεύματα, αυτά πρέπει να τοποθετούνται, άμεσα σε ψυγείο, (ιδιαίτερα τα πιο ευπαθή) και να διατηρούνται σε θερμοκρασία ίση ή μικρότερη των 5˚C μέχρι να καταναλωθούν.
Τα εν λόγω γεύματα πριν καταναλωθούν πρέπει να αναθερμαίνονται σε κατάλληλους φούρνους σε θερμοκρασία ανώτερη των 70˚C και στη συνέχεια να καταναλώνονται άμεσα.
Εφιστάται η προσοχή στην ορθή τήρηση των κανόνων υγιεινής τόσο από το προσωπικό που εμπλέκεται στην προετοιμασία των γευμάτων, όσο και από τους μαθητές.
Οι υγειονομικές επιθεωρήσεις – έλεγχοι διενεργούνται υποχρεωτικά με τη χρήση των προτυποποιημένων εντύπων ελέγχου, τα οποία είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας.
Το υπουργείο εφιστά την προσοχή και στην αυστηρή τήρηση της αντικαπνιστικής νομοθεσίας.