Δευτέρα, 2 Σεπτεμβρίου σήμερα, και η Ορθοδοξία τιμά τη μνήμη του Αγίου Μάμαντος του Μάρτυρα και του Αγίου Ιωάννου του Νηστευτού. Είναι πολιούχος της Μόρφου στην Κύπρο.
Σύμφωνα με το εορτολόγιο τιμώνται επίσης ο Άγιος Ιωάννης ο Νηστευτής ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και οι Άγιοι Ελεάζαρ και Φινεές οι Δίκαιοι.
Ο βίος του Αγίου Μάμαντος
Ο Άγιος Μάμας γεννήθηκε στην Γάγγρα της Παφλαγονία στην Μικρά Ασία το 260 μ.Χ. από γονείς Χριστιανούς, οι οποίοι συνελήφθησαν για τη χριστιανική τους πίστη και δράση και φυλακίστηκαν. Έτσι γεννήθηκε στη φυλακή και έμεινε ορφανός όντας βρέφος αφού οι γονείς του, ο Θεόδοτος και η Ρουφίνα, πέθαναν εκεί.
Πώς πήρε το όνομά του
Ανέλαβε να τον μεγαλώσει κάποια γυναίκα που ονομαζόταν Αμμία Ματρώνα, η οποία ήταν ευσεβής Χριστιανή και σε αυτήν οφείλεται το όνομα του Αγίου. Η παράδοση λέει ότι υπήρξε πολύ καλή ως μητέρα και ο μικρός συνήθιζε να τη φωνάζει «μάμα».
Λέγεται ακόμη, ότι η Αμμία είδε στον ύπνο της έναν Άγγελο που την οδήγησε στη φυλακή, ώστε να θάψει τα άψυχα σώματα του Θεόδοτου και της Ρουφίνας και να υιοθετήσει το άτυχο μικρό αγοράκι.
Η σύλληψη και τα βασανιστήρια
Κατά την εφηβική του ηλικία ο Μάμας συνελήφθη από ειδωλολάτρες, που τον υπέβαλαν σε βασανιστήρια. Τελικά του κρέμασαν στο λαιμό ένα σιδερένιο ραβδί και τον έριξαν στο νερό για να πνιγεί. Κατά θαυματουργό τρόπο ο Άγιος επέζησε αλλά πιάστηκε ξανά από τους βασανιστές του και ρίχτηκε σε αναμμένη κάμινο. Και αυτήν τη φορά όμως κατάφερε να βγει σώος. Όταν έριξαν επάνω του άγρια ζώα, τα τελευταία όχι μόνο δεν τον κατασπάραξαν αλλά ούτε και τον πείραξαν. Σύμφωνα με την παράδοση ένα λιοντάρι τον δέχθηκε στη ράχη του και τον μετέφερε μακρά των άλλων θηρίων, εξ ου και η θεματογραφία της αγιογράφησης του. Τελικά, οι εχθροί του αποφάσισαν να τον εκτελέσουν εν ψυχρώ με τρίαινα. Το φονικό όργανο διαπέρασε τα σπλάγχνα του Αγίου, ο οποίος και παρέδωσε το πνεύμα.
Στους βυζαντινούς χρόνους ο Άγιος Μάμας ήταν ο προστάτης των Μαρδαϊτών στη νήσο της Κύπρου. Οι τελευταίοι διέδωσαν τη φήμη του και την απόδοση τιμών προς αυτόν έπειτα από τις αραβικές επιδρομές.
Σε ποιους λέμε «χρόνια πολλά»
Ευχές για την ονομαστική τους εορτή δέχονται σήμερα όσοι έχουν το όνομα:
- Μάμας, Μάμαντας, Μάμα