Οι επενδυτές τρέχουν να απαλλαγούν από μία από τις δημοφιλείς στρατηγικές των τελευταίων ετών: Το λεγόμενο carry trade με «όχημα» το ιαπωνικό γιεν. Και το αποτέλεσμα; Μία ακατάσχετη αιμορραγία στις διεθνείς αγορές, από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει ούτε το Χρηματιστήριο Αθηνών.
Τι κάνει ένας επενδυτής όταν επιλέγει το carry trade;
Δανείζεται από μία χώρα με χαμηλά επιτόκια, μέσω ενός φθηνού νομίσματος, και τα επανεπενδύει στο ενεργητικό μίας άλλης χώρας με υψηλότερα επιτόκια, ισχυρότερο νόμισμα και κατά συνέπεια υψηλότερες αποδόσεις. Οι επενδυτές κατέφυγαν μαζικά σε αυτή την πρακτική τον τελευταίο 1,5 χρόνο, με μία χαρακτηριστική «ελαφρότητα» και εκτιμώντας ότι ενέχει μηδενικό ρίσκο.
Πού ήταν χαμηλότερα τα επιτόκια;
Τους τελευταίους 18 μήνες κατά τους οποίους η Federal Reserve, η ΕΚΤ, η Τράπεζα της Αγγλίας και άλλες κεντρικές τράπεζες ακολουθούσαν την πιο επιθετική περιοριστική νομισματική πολιτική των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών προκειμένου να θέσουν υπό έλεγχο τον εκρηκτικό πληθωρισμό, η Τράπεζα της Ιαπωνίας… δεν έκανε τίποτα.
Την ώρα που τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά επιτόκια αυξάνονταν δραματικά, τα ιαπωνικά επιτόκια έμεναν πεισματικά στο 0,1%. Η τεράστια αυτή απόκλιση έθετε σε κλοιό πιέσεων το ιαπωνικό γιεν, το οποίο ύστερα από μία μακρά πορεία υποτίμησης προσγειώθηκε σε χαμηλά 37 ετών τον Ιούλιο.
Τι συμβαίνει τώρα
To τόσο φθηνό γιεν ήταν το ιδανικό όχημα για τη δημοφιλή επενδυτική στρατηγική, με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί το μεγαλύτερο carry trade όλων των εποχών, σύμφωνα με υπολογισμούς της Societe Generale. Σήμερα εν μέσω φόβων για ύφεση της αμερικανικής οικονομίας και καθώς η Federal Reserve ετοιμάζεται να μειώσει τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο (ενδεχομένως και πιο επιθετικά από όσο αρχικά υπολογίζαμε), το γιεν είναι σε τροχιά ανατίμησης και οι επενδυτές εγκαταλείπουν μαζικά το carry trade. Κλείνοντας τις θέσεις τους στο «στοίχημα» αυτό, ενισχύουν το ιαπωνικό νόμισμα και ματώνουν τις μετοχές.
Πόσο ακόμη πόνο θα δούμε;
Μάλλον πολύ. Τα αμερικανικά hedge funds είχαν τοποθετήσεις σε πάνω από 180.000 συμβόλαια αξίας 14 δισ. δολαρίων που στοιχημάτιζαν σε πιο αδύναμο γιεν, στις αρχές Ιουλίου, σύμφωνα με την CFTC. Την περασμένη εβδομάδα οι τοποθετήσεις αυτές είχαν ήδη περιοριστεί κοντά στα 6 δισ. δολάρια. Αλλά η αμερικανική αγορά των hedge funds είναι ένα πολύ μικρό κομμάτι της πίτας του δανεισμού σε γιεν, όπως επισημαίνει η ING.
Σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών έως και τον Μάρτιο οι ιαπωνικές τράπεζες είχαν δανείσει σε ξένους το ποσό του 1 τρισ. δολαρίων! Πρόκειται για αύξηση 21% σε σχέση με το 2021. Όσο οι επενδυτές θα γυρίζουν την πλάτη στο carry trade τόσο θα ενισχύεται το γιεν (αλλά και άλλα νομίσματα, που θεωρούνται ασφαλή καταφύγια, όπως το ελβετικό φράγκο) και τόσο θα αιμορραγούν οι μετοχές.