Απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα αναφορικά με τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και των τρόπων αντιμετώπισής της, έδωσε το IEEE IGARSS 2024 Διεθνές Συμπόσιο Γεωεπιστημών και Τηλεπισκόπησης (International Geoscience and Remote Sensing Symposium), το οποίο διεξήχθη για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών από τις 7-12 Ιουλίου 2024.
Οι προεδρεύοντες του συνεδρίου Δρ. Χαράλαμπος Κοντοές Διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΝΟΑ) και στην Επιχειρησιακή Μονάδα Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (IAASARS) «BEYOND Center of Earth Observation Research and Satellite Remote Sensing» και ο καθηγητής Vito Pascazio, Università degli Studi di Napoli «Parthenope», καλωσόρισαν στην Αθήνα περισσότερους από 3.000 συνέδρους από τον Ακαδημαϊκό, τον Εκπαιδευτικό και το χώρο της Βιομηχανίας και των Νεοφυών Επιχειρήσεων.
Στόχος
Στόχος ήταν να παρουσιάσουν τα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας της Διαστημικής στους τομείς έρευνας και εφαρμογών του συνεδρίου, και να καταδειχτούν οι νέοι δρόμοι που εξασφαλίζει η Διαστημική επιστήμη και τεχνολογία της Παρατήρησης της Γης συνδυαστικά με την επιστήμη της ανάλυσης των μεγάλων δεδομένων και της Τεχνητής Νοημοσύνης με απώτερο σκοπό την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση, πρόληψη και ελαχιστοποίηση των κορυφαίων ζητημάτων που απειλούν την βιωσιμότητα του πλανήτη μας, με προεξέχον αυτό της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της στο περιβάλλον, τον πρωτογενή τομέα, την πολιτική προστασία, την υγεία, τον πολιτισμό, αλλά και συλλήβδην την ασφάλεια όλων μας.
Τα θέματα
Πολλά θέματα αναδείχθηκαν και οι δεκάδες παρουσιάσεις, εισηγήσεις, και τεχνικές ομιλίες σε θεματικές όπως: “Μηχανική Μάθηση και Τηλεπισκόπηση – Θεωρία και Εφαρμογές για Παρατήρηση της Γης”, “Γήινα θαύματα: Pangeo, AI και Copernicus σε δράση”, “Ψηφιακός Δίδυμος της Γης και Επιστήμες της Γης” και “Κβαντική Τεχνολογία για Τηλεπισκόπηση” έδωσαν πειστικές απαντήσεις.
Στην τελετή έναρξης του Συμποσίου απηύθυνε χαιρετισμό εκ μέρους του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτριος Παπαστεργίου και ακολούθησε ο γενικός γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας καθ. Αθανάσιος Κυριαζής, ο πρόεδρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, καθ. Μανώλης Πλειώνης, ο πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, Δρ. Σταμάτης Κριμιζής, ο πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της Διεθνούς Ένωσης Γεωδαισίας και Γεωφυσικής (IUGG) και γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών καθηγητής Χρήστος Ζερεφός, ο πρόεδρος του ΙΕΕΕ Thomas Coughlin και η πρόεδρος του οργανισμού IEEE GRSS, Mariko Burgin.
Ο Δρ. Rune Floberghagen, Επικεφαλής του Τμήματος Κλιματικής Δράσης, Αειφορίας και Επιστήμης της Διεύθυνσης Προγράμματος της ESA, στην ομιλία του με θέμα “Το Πρόγραμμα της ESA για την Παρατήρηση της Γης” ανέφερε: «Όλοι γνωρίζετε ότι ζούμε στη χρυσή εποχή της παρατήρησης της Γης. H ESA έχει ένα συνεκτικό και ουσιαστικό διαστημικό πρόγραμμα προς όφελος της βιωσιμότητας, της κλιματικής δράσης, της αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών, συμπεριλαμβανομένης τη ασφάλειας του πλανήτη, κάτι που γίνεται όλο και πιο σημαντικό. Με περίπου 8 δισ. ευρώ σε προϋπολογισμό (1/3 των οποίων είναι αφιερωμένο στην παρατήρηση της Γης) και που αναλογεί σε περίπου 12,00 ευρώ ανά Ευρωπαίο, μπορούμε να πούμε ότι το πρόγραμμα Παρατήρησης της Γης της ESA δεν έχει αντίπαλο. Ανάγκη του οργανισμού είναι να αναλάβει έναν πιο εξέχοντα ρόλο στη μετάφραση, τη μετατροπή αυτών των πληροφοριών προς όφελος της κοινωνίας».
Αναφερόμενος στο πρόγραμμα Copernicus και κάνοντας ειδική μνεία στη χρησιμότητα του συστήματος στην αντιμετώπιση των πλημμυρών στη Θεσσαλία, ο Δρ. Floberghagen είπε «η ραχοκοκαλιά του προγράμματος παρατήρησης της Γης, οι δορυφόροι του προγράμματος Copernicus, φέρνουν ένα τεράστιο όγκο δεδομένων (350 terabytes με προοπτική να φτάσουμε τα 800), κάτι που η κοινότητα των επιστημονικών εφαρμογών της Γης δεν είχε δει μέχρι σήμερα. Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για αυτού του είδους τα δεδομένα και επίσης για την οικοδόμηση ενός οικοσυστήματος, ενός οικονομικού οικοσυστήματος επιχειρήσεων, που βασίζονται σε όλα αυτά. Και αυτό οφείλεται προφανώς στην πλήρως δωρεάν και ανοιχτή πολιτική δεδομένων».
Με τη σειρά του, ο καθ. Σταμάτιος Κριμιζής, στην ομιλία του με θέμα «Στέλνοντας όργανα παρατήρησης σε κάθε πλανήτη: Πώς να είσαι τυχερός» έκανε μια εκτενή ιστορική αναδρομή, καταθέτοντας την προσωπική του εμπειρία και συνεισφορά στην εξέλιξη της ερευνητικής και εμπειρικής ανακάλυψης τρόπων εξερεύνησης του διαστήματος.
Μέσα από την παράθεση των διαστημικών αποστολών και των πρωταγωνιστών τους από την δεκαετία του 1960 μέχρι και σήμερα – το πρόγραμμα Explorer, στο πρόγραμμα Μariner, Voyager και την αποστολή Cassini – ο Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μόνο με ερευνητική επιμονή και εμπειρική παρατήρηση μπορεί να κάνεις, όχι μόνο να πετύχει επιστημονικές κατακτήσεις αλλά και να ανατρέψεις αντιλήψεις, και να βοηθήσει την κοινωνία να πάει μπροστά.
Τέλος, ο καθ. Roderick Beaton, Ομότιμος Καθηγητής της Έδρας Κοραής της Νεοελληνικής & Βυζαντινής Ιστορίας, του Τμήματος Γλώσσας & Λογοτεχνίας Κλασικών Σπουδών, King’s College του Λονδίνου ξεκίνησε την ομιλία με τίτλο «Οι Έλληνες και ο Κόσμος – μια ιστορία δυόμισι χιλιετιών» και παραδέχθηκε ότι όταν κλήθηκε να είναι κεντρικός ομιλητής σε ένα αμιγώς επιστημονικό συνέδριο: «….γρήγορα συνειδητοποίησα ότι ο σκοπός αυτού του συνεδρίου δεν είναι τόσο να κοιτάξουμε εκεί ψηλά ή εκεί έξω. Αυτό το συνέδριο και αυτή η ομάδα ανθρώπων αφορά στον τρόπο με τον οποίο κοιτάμε τον δικό μας κόσμο. Κοιτάζοντας από το διάστημα κάτω από την τροχιά των δορυφόρων. Και αυτό, νομίζω, έχει ιδιαίτερη απήχηση στον τρόπο με τον οποίο ξεκίνησε πραγματικά όλη η επιστήμη σε αυτό το μέρος του κόσμου εδώ στην Ελλάδα, περίπου 2μιση χιλιάδες χρόνια πριν, επειδή οι αρχαίοι Έλληνες, είχαν την περιέργεια να το κάνουν αυτό».
Αριθμός ρεκόρ στις εγγραφές του συνεδρίου
Συνοψίζοντας το συνέδριο σε αριθμούς οι ομιλητές τόνισαν: Αναφορικά στον αριθμό των συμμετεχόντων, οι εγγραφές άγγιξαν τον αριθμό ρεκόρ των 3146 από 69 χώρες, εκ των οποίων οι 1205 ήταν φοιτητές. Αναφορικά στις επιστημονικές εργασίες, υποβλήθηκαν συνολικά 3847, από τις οποίες δεκτές έγιναν οι 2978, ενώ πραγματοποιήθηκαν συνολικά 412 συνεδρίες.
Επίσης, το πρόγραμμα ESG περιλάμβανε και τη δωρεά των ειδών του δωματίου θηλασμού και του οικογενειακού δωματίου στην ΕΛΕΠΑΠ, ενώ τη διαχείριση των τροφίμων που δεν καταναλώθηκαν, ανέλαβε ο οργανισμός «Μπορούμε».
Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο του ΙΕΕΕ IGARSS 2024, διοργανώθηκε στο χώρο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με τίτλο «Συμμαχία Τεχνολογιών Αιχμής, Γεωεπιστημών και Πολιτικής Βούλησης για την υπεράσπιση της βιωσιμότητας του Πλανήτη» με τη συμμετοχή του προέδρου του συνεδρίου και Δ/ντη Ερευνών του ΕΑΑ Δρ. Χαράλαμπου Κοντοέ, του διάσημου Έλληνα Φυσικού, Χρήστου Ζερεφού, του διευθυντή ε.τ. της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Γιώργου Κρεμλή και του Χημικού, διδάκτορα φυσικοχημείας, ερευνητή, εφευρέτη, επιχειρηματία τεχνολογιών, συνιδρυτή και Διευθύνοντα Συμβούλου της Advent Technologies Βασίλειου Γρηγορίου.
Τέλος, το Social Hackathon με τίτλο «Η Οδύσσεια του Νερού» που έλαβε χώρα στο πλαίσιο του Συνεδρίου, αποτέλεσε μια έμπρακτη απόδειξη της ευαισθητοποίησης για τη βιωσιμότητα, καθώς ένας αριθμός από τους συμμετέχοντες μοιράστηκαν το ταλέντο τους με εξειδικευμένους καλλιτέχνες στη παραγωγή animation με θέμα την υπευθυνότητα στη διαχείριση των Υδάτινων Πόρων.