Η μετεγγραφή αποτελεί τον διακαή πόθο πολλών οικογενειών που θέλουν να σπουδάσουν τα παιδιά τους αυτό που επιθυμούν, αλλά επειδή δεν χωρούν όλοι στα Πανεπιστήμια των μεγάλων πόλεων, κάποιοι περνούν σε πόλεις μακρινές από την εστία της οικογένειας και ελπίζουν στη μετεγγραφή που θα μειώσει σημαντικά το κόστος των σπουδών.
Οι μετεγγραφές αποτελούν παγκόσμια ελληνική πατέντα που προέκυψε διότι οι θέσεις στα ΑΕΙ των μεγάλων πόλεων είναι λιγότερες από αυτές που αντιστοιχούν στον πληθυσμό τους. Για να αντιμετωπίσει το κράτος αυτή τη δυσαρμονία, που έγινε σχεδιασμένα, και επειδή αρνείται να φτιάξει τις απαραίτητες υποδομές στην περιφέρεια που θα επιτρέπουν στους φοιτητές να ζουν και να σπουδάζουν αξιοπρεπώς με μικρό κόστος, κλείνει το μάτι στους υποψηφίους και τις οικογένειές τους θεσπίζοντας τις μετεγγραφές, που προσπαθούν να απαλύνουν, κάπως, το πρόβλημα του κόστους σπουδών, για όσους έχουν δυσκολίες.
Με την ακρίβεια που καλπάζει, τα ενοίκια να εκτοξεύονται το ζήτημα των μετεγγραφών αναδεικνύεται φέτος σε πολύ σημαντικό παράγοντα στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού για τους υποψηφίους και τις οικογένειές τους. Ας δούμε τι ισχύει.
Οι δύο κατηγορίες μετεγγραφών
Οι κύριες κατηγορίες μετεγγραφών είναι δύο: αδελφών φοιτητών και με οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια. Η διαφορά τους θεμελιώδης:
Στην πρώτη κατηγορία δεν υπάρχει ποσοτικός περιορισμός, συνεπώς όποιος ενταχθεί στην κατηγορία παίρνει αυτόματα μετεγγραφή.
Στη δεύτερη ο αριθμός των θέσεων είναι περιορισμένος· 15% των θέσεων των εισακτέων δίνονται στους υποψηφίους της κατηγορίας.
Πρέπει, λοιπόν, να υπάρξει μία κατάταξη των υποψηφίων, αφού δεν θα πάρουν όλοι μετεγγραφή. Υπάρχει μοριοδότηση, λοιπόν, για τα οικονομικά και τα κοινωνικά κριτήρια, ώστε να γίνει η κατάταξη και να πάρουν μετεγγραφή αυτοί που έχουν περισσότερα μόρια για μετεγγραφή.
Τα αντίστοιχα τμήματα
Η μετεγγραφή γίνεται μόνο σε αντίστοιχο τμήμα. Κάθε χρόνο εκδίδεται μία Υπουργική Απόφαση που ορίζει τις αντιστοιχίες των σχολών. Η φετινή Υπουργική Απόφαση έχει πολλές αλλαγές σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Πρέπει να επιβεβαιώσετε ότι υπάρχει αντίστοιχη σχολή στην πόλη που θέλετε να πάτε. Το ίδιο όνομα δεν εξασφαλίζει την αντιστοιχία. Το τμήμα Μαθηματικών Καστοριάς δεν είναι, για παράδειγμα, αντίστοιχο με κανένα άλλο τμήμα Μαθηματικών. Συνεπώς αν κάποιος εισαχθεί σ’ αυτό δεν μπορεί να πάρει μετεγγραφή. Τα υπόλοιπα τμήματα Μαθηματικών είναι μεταξύ τους αντίστοιχα. Προσοχή, λοιπόν, στον πίνακα με τις αντιστοιχίες. Υπάρχουν και 104 τμήματα που δεν είναι αντίστοιχα με κανένα άλλο, που σημαίνει ότι δεν μπορεί να πάρει κανείς μετεγγραφή.
Η βάση της μετεγγραφής
Προκειμένου να περιοριστεί η διαφορά επιπέδου των φοιτητών, να μην παίρνει δηλαδή μετεγγραφή ένας φοιτητής που εισήχθη με 11.000 μόρια σε μία σχολή που έχει βάση 18.000 μόρια, δημιουργώντας φοιτητές δύο ταχυτήτων καθιερώθηκε η βάση των 2750 μορίων.
Η διαφορά της βάσης του τμήματος προορισμού μείον τα μόρια με τα οποία πέτυχε ο υποψήφιος στο τμήμα προέλευσης πρέπει να είναι μικρότερη ή ίση των 2750 μορίων. Αυτό ισχύει και στις δύο κατηγορίες μετεγγραφών και αποτελεί απαράβατο όρο προκειμένου να έχει δικαίωμα αίτησης μετεγγραφής για ένα τμήμα ο φοιτητής.
Αντίθετα η επίτευξη του ορίου της ΕΒΕ δεν είναι απαραίτητη για την αίτηση μετεγγραφής. Μπορεί, δηλαδή, ο φοιτητής να μην έχει δικαίωμα να δηλώσει τη σχολή, επειδή δεν καλύπτει το όριο της ΕΒΕ, μπορεί, όμως να αιτηθεί μετεγγραφή εφόσον καλύπτει τη διαφορά των 2.750 μορίων.
Αν καλύπτει τη διαφορά των 2750 είναι δύσκολο να το γνωρίζει όταν συμπληρώνει το Μηχανογραφικό του και αυτό αποτελεί μία πολύ μεγάλη αδυναμία του συστήματος. Αν ο υποψήφιος δεν γνωρίζει αν θα μπορέσει να κάνει αίτηση μετεγγραφής ή όχι κάνει τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού του εξαιρετικά δύσκολη. Κάποιος άλλος τρόπος πρέπει να βρεθεί, ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν θα έχουμε φοιτητές δύο ταχυτήτων αλλά και να γνωρίζει ο υποψήφιος τη στιγμή που δηλώνει τις σχολές αν έχει δικαίωμα να ζητήσει μετεγγραφή ή όχι.
Μετεγγραφή αδελφών φοιτητών
Σκοπός αυτής της κατηγορίας είναι να μην συντηρεί μία οικογένεια τρία σπίτια. Έτσι αν ο ένας αδελφός έχει περάσει στην πόλη που ζει η οικογένεια δεν εμπίπτει ο άλλος αδελφός στην κατηγορία αυτή. Μπορεί, όμως, να αιτηθεί μετεγγραφής με την κατηγορία των οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων. Προϋποθέσεις για την ένταξη στην κατηγορία είναι να μην έχει σπίτι ή επικαρπία σπιτιού η οικογένεια εκεί που μένει ο πρώτος αδελφός και το κατακεφαλήν εισόδημα να μην υπερβαίνει τις 12.500€ (μέσος όρος τριετίας). Αν πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις ο αδελφός που είναι στο 1ο έτος πηγαίνει εκεί που σπουδάζει ο αδελφός του. Αν δεν υπάρχει αντίστοιχη σχολή πηγαίνει εκεί που ζει η οικογένεια ή έχει σπίτι ή επικαρπία σπιτιού. Αν ούτε αυτό γίνεται, τότε και τα δύο αδέλφια πηγαίνουν σε μία πόλη, εκτός Αθήνας και Θεσσαλονίκης, που υπάρχει αντίστοιχη σχολή και για τους δύο.
Οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια
Ο φοιτητής συγκεντρώνει μόρια από την οικονομική του κατάσταση, που καθορίζεται αυτόματα από την ΑΑΔΕ, συμπληρώνοντας τα ΑΦΜ όλης της οικογένειας. Επίσης παίρνει μόρια με κοινωνικά κριτήρια που είναι η τριτεκνία, η πολυτεκνία, αν είναι ορφανός από τον έναν ή και τους δύο γονείς και αν υπάρχει αναπηρία πάνω από 67% σε συγγενή πρώτου βαθμού.
Αθροίζονται τα μόρια από την οικονομική κατάσταση και από τα κοινωνικά κριτήρια και προκύπτουν τα μόρια της μετεγγραφής. Κατατάσσονται οι φοιτητές σε φθίνουσα μορίων και παίρνουν μετεγγραφή όσοι έχουν περισσότερα μόρια μετεγγραφής μέχρι να συμπληρωθούν οι θέσεις μετεγγραφής, που είναι το 15% των θέσεων των εισακτέων.
Σε περίπτωση ισοβαθμίας στην τελευταία θέση μετεγγραφή παίρνει αυτός που έχει συγκεντρώσει περισσότερα μόρια στις Πανελλαδικές. Μπορεί κάποιος να πάρει μετεγγραφή και με 0 μόρια, αλλά είναι στη διακριτική ευχέρεια του τμήματος προορισμού αν θα τον δεχθεί.
Η επιλογή της μετακίνησης
Αν κάποιος δεν πάρει μετεγγραφή διότι δεν έχει συγκεντρώσει πολλά μόρια μετεγγραφής ή δεν καλύπτει το όριο των 2.750 μορίων μπορεί να ζητήσει μετακίνηση για άλλο τμήμα του πεδίου του που δεν είναι κατ’ ανάγκη αντίστοιχο, αλλά πρέπει να έχει δηλώσει το τμήμα στο Μηχανογραφικό του (συνεπώς να περνάει την ΕΒΕ) και να έχει ξεπεράσει τη βάση του τμήματος.
Να μπορούσε, δηλαδή, να εισαχθεί στο τμήμα αν το είχε δηλώσει σε υψηλότερη σειρά προτίμησης. Αν έχουν μείνει κενές θέσεις μετεγγραφής, τότε μπορεί να πάρει μετακίνηση.
Υπάρχουν και άλλες κατηγορίες μετεγγραφών, για ειδικές κατηγορίες και οι κατ’ εξαίρεση μετεγγραφές. Οι αθλητές που εισάγονται μετά από την προσαύξηση μορίων δεν δικαιούνται μετεγγραφής. Δικαιούνται, όμως, τα αδέλφια τους, προκειμένου να μην υπάρχουν τρία σπίτια.
Προσοχή στις μετεγγραφές διότι υπάρχουν δύσκολα σημεία. Δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς αν θα πιάσει το όριο των 2.750 μορίων, διότι τη στιγμή της συμπλήρωσης του Μηχανογραφικού δεν γνωρίζουμε τις βάσεις, που θα ανακοινωθούν στα τέλη Ιουλίου.
*Ο Στράτος Στρατηγάκης είναι Μαθηματικός – Ερευνητής
