Αρκετοί υποψήφιοι θεωρούν ότι μία σχολή με υψηλή βάση είναι πολύ καλή, ενώ μία σχολή με χαμηλή βάση δεν είναι καλή. Πέραν του προβληματισμού ως προς τη λέξη καλή, να πούμε ότι εννοούν υψηλής ποιότητας. Κρίνουν την ποιότητα των σπουδών στη σχολή και το αντίκρισμα του πτυχίου της στην αγορά εργασίας από τη βάση της.
Είναι άλλο πράγμα η αξία της κάθε σχολής και άλλη η βάση της σχολής. Η ταύτιση αυτών των δύο δημιουργεί προβλήματα. Η βάση μίας σχολής καθορίζεται από τη ζήτηση για τις σπουδές στη σχολή και μόνο. Υψηλή ζήτηση οδηγεί σε υψηλή βάση, χαμηλή ζήτηση οδηγεί σε χαμηλή βάση.
Η ζήτηση δημιουργείται από αρκετούς παράγοντες: πρώτα απ’ όλα από το αντικείμενο σπουδών. Αν οι υποψήφιοι πιστεύουν ότι μ’ αυτό το πτυχίο θα βρουν εύκολα μια καλή εργασία, τότε η σχολή θα έχει υψηλή ζήτηση. Αντίθετα αν πιστεύουν ότι δεν θα βρουν εύκολα μια καλή εργασία δεν θα έχει ζήτηση. Βλέπουμε έτσι Τμήματα με σπουδές υψηλού επιπέδου, που έχουν βάση κάτω από 10.000 μόρια. Η Φιλολογία στο Ρέθυμνο προσφέρει εξαιρετικές σπουδές, αλλά η βάση της το 2023 ήταν 9.558 μόρια, απλά γιατί το πτυχίο του φιλολόγου δεν είναι πια υψηλής ζήτησης και η έδρα του Τμήματος είναι απομακρυσμένη από τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Ο δεύτερος παράγοντας είναι η αξία της σχολής και του Πανεπιστημίου στο οποίο βρίσκεται. Ο παράγοντας αυτός στηρίζεται στη φήμη του Τμήματος και του Πανεπιστημίου και στις κατατάξεις των διαφόρων διεθνών ιδρυμάτων και εταιρειών, που πολλές φορές αμφισβητούνται, διότι τα κριτήρια που χρησιμοποιούν δεν είναι και τόσο διαφανή.
Ο τρίτος παράγοντας είναι η έδρα του Τμήματος. Όσο μακρύτερα βρίσκεται από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, τόσο χαμηλότερη είναι η βάση. Γι’ αυτό οι σχολές του Πανεπιστημίου Θράκης, του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Πανεπιστημίου Κρήτης έχουν εξ ορισμού χαμηλότερες βάσεις, από τις υπόλοιπες σχολές με το ίδιο επιστημονικό αντικείμενο. Η Νομική της Κομοτηνής έχει τη χαμηλότερη βάση μεταξύ των Τμημάτων Νομικής και η Ιατρική Αλεξανδρούπολης τη χαμηλότερη βάση μεταξύ των Τμημάτων της Αλεξανδρούπολης.
Οι τρεις αυτοί παράγοντες καθορίζουν τη ζήτηση που με τη σειρά της καθορίζει τη βάση του Τμήματος. Το πρόβλημα είναι ότι η βάση της σχολής έχει εξελιχθεί σε άτυπη αξιολόγηση της κάθε σχολής. Υψηλή βάση πιστεύεται ότι σημαίνει πολύ αξιόλογη σχολή και χαμηλή βάση πιστεύεται ότι σημαίνει μέτρια σχολή. Είναι προφανές από όσα είπαμε προηγουμένως ότι η βάση δεν μπορεί να αποτελεί αξιολόγηση της σχολής.
Υπάρχουν αντικείμενα σπουδών που δεν έχουν υψηλή ζήτηση μεταξύ των υποψηφίων, όπως τα Μαθηματικά, η Φυσική, η Φιλολογία και άλλα. Το ότι τα Τμήματα δεν έχουν υψηλή ζήτηση δε σημαίνει ότι οι σπουδές σ’ αυτές τις Σχολές δεν είναι ελκυστικές για όλους τους υποψηφίους. Υπάρχουν και κάποιοι υποψήφιοι που, πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα, ακολουθούν το δρόμο της καρδιάς τους και επιλέγουν σπουδές που δεν υψηλής ζήτησης, αλλά είναι οι σπουδές των ονείρων τους.
Βλέπουμε, έτσι, ότι τα μόρια του πρώτου επιτυχόντα απέχουν πολλές χιλιάδες μόρια από τα μόρια της βάσης του Τμήματος. Στον πίνακα βλέπουμε τα Τμήματα όπου η διαφορά στα μόρια του πρώτου και του τελευταίου είναι πάνω από 6.000 μόρια.
Στη Σχολή Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού ο πρώτος είχε 10.000 μόρια περισσότερα από τη βάση της Σχολής. Στο ΤμήμαΓραφιστικής ο πρώτος είχε 7.845 περισσότερα μόρια από τη βάση. Κάτι ανάλογο και στη Γαλλική Φιλολογία, τη Φιλολογία στην Καλαμάτα, τη Φυσική και το Μαθηματικών στην Πάτρα, τη Γεωγραφία στη Μυτιλήνη και τους δασκάλους στη Ρόδο.
Μπορεί οι υποψήφιοι από τη Ρόδο, την Καλαμάτα και τη Μυτιλήνη να επέλεξαν να σπουδάσουν στον τόπο τους, αλλά οι υποψήφιοι της Πάτρας θα μπορούσαν να εισαχθούν σε κάτι πιο… trendy, αφού είχαν τα μόρια, αλλά επέλεξαν αυτές τις μη περιζήτητες σχολές. Αναρωτιούνται κάποιοι υποψήφιοι μήπως αυτοί οι υποψήφιοι έκαναν λάθος επιλογή. Πρέπει να τους πούμε ότι αυτοί που εισάγονται πρώτοι και με διαφορά τελειώνουν πρώτοι, συνεχίζουν τις σπουδές τους με υποτροφία στο εξωτερικό και τελικά διαπρέπουν.
Το θέμα είναι οι υποψήφιοι να ξεπεράσουν το σύνδρομο των περιζήτητων σχολών και να επιλέξουν αυτό που πραγματικά θέλουν να σπουδάσουν, αδιαφορώντας για το κύρος του πτυχίου τους. Έτσι θα καταφέρουν να σπουδάσουν αυτό που θέλουν και θα γίνουν καλοί φοιτητές χωρίς να βαρυγκομούν, αφού θα τους αρέσουν αυτά που θα διαβάζουν. Αυτός που θα γίνει καλός είναι αυτός που θα έχει δουλειά. Αυτός που επιλέγει αυτό που του αρέσει να σπουδάσει γίνεται καλός χωρίς να ζοριστεί, διότι γι’ αυτόν η ενασχόληση με τις σπουδές του δεν τον ζορίζει· αντίθετα τον εξιτάρει.
www.stadiodromia.gr
