Ο τρόπος υπολογισμού των μορίων για τις Πανελλαδικές άλλαξε από το 2022· ο νέος τρόπος υπολογισμού των μορίων έγινε εξαιρετικά πολύπλοκος. Κάθε Τμήμα ορίζει τον συντελεστή βαρύτητας για κάθε μάθημα του κάθε επιστημονικού Πεδίου που ανήκει. Ο συντελεστής αυτός είναι μεταξύ 20% και 40% και οι 4 συντελεστές πρέπει να έχουν άθροισμα 100%.
Οι διαφορετικοί συντελεστές έχουν ως αποτέλεσμα κάθε υποψήφιος να έχει διαφορετικά μόρια για κάθε Τμήμα, κάτι που κάνει το σύστημα εξαιρετικά πολύπλοκο. 5.858 συντελεστές χρειάζονται για να υπολογιστούν τα μόρια των υποψηφίων από το Γενικό Λύκειο και το ΕΠΑΛ το 2024. Είναι αδύνατο να υπολογίσει τα μόριά του ένας υποψήφιος χωρίς ειδική εφαρμογή. Και πάλι, όμως, θα έχει στην οθόνη του ή στο χαρτί ένα πίνακα που θα περιέχει από 144 έως 247 γραμμές (ανάλογα με το Πεδίο του υποψηφίου) για να δει τα μόριά του σε όλα τα Τμήματα του Πεδίου του για το Γενικό Λύκειο και ένα πίνακα με 54 έως 127 γραμμές για το ΕΠΑΛ, ανάλογα πάλι με τον τομέα του.
Όταν δει ένα τέτοιο πίνακα με τα μόριά του ο υποψήφιος ή τα πιθανά μόριά του αν κάνει δοκιμές θα βραχυκυκλώσει και δεν θα ξέρει τι να κάνει. Δεν θα ξέρει αν πρέπει να προσαρμόσει το διάβασμά του σύμφωνα με κάποιο… κρυμμένο μυστικό. Δεν θα ξέρει αν πρέπει να κάνει τις επιλογές των σχολών σύμφωνα με τα μεγαλύτερα μόρια που συγκεντρώνει ή όχι. Δεν θα ξέρει, τελικά, σε τι χρησιμεύουν όλα αυτά.
Τα πράγματα είναι πιο απλά από ό,τι φαίνονται. Τα μαθήματα που έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από τα υπόλοιπα έχουν, τελικά, μικρότερη βαρύτητα (στις περισσότερες περιπτώσεις) από όση είχαν μέχρι το 2022. Μέχρι τότε υπήρχαν δύο βασικά μαθήματα. Το πρώτο είχε συντελεστή βαρύτητας 33% και το δεύτερο 27%. Τα υπόλοιπα μαθήματα είχαν συντελεστή βαρύτητας 20%.
Τα μαθήματα που έχουν συντελεστή βαρύτητας μεγαλύτερο του 30% είναι πολύ λιγότερα πια και, μάλιστα, υπάρχουν πολλά τμήματα που έχουν επιλέξει συντελεστή βαρύτητας και για τα 4 μαθήματα το 25%. Συνεπώς αυτά τα τμήματα δεν έχουν κανένα συντελεστή βαρύτητας και αντιμετωπίζουν όλα τα μαθήματα ισότιμα. Πρόκειται για μεγάλο αριθμό Τμημάτων, περίπου ένα στα τέσσερα. Μεταξύ αυτών πολλές από τις δημοφιλέστερες σχολές: Ιατρικές (πλην Πάτρας) και Νομικές (πλην Θεσσαλονίκης).
Στον πίνακα βλέπουμε τον αριθμό των Τμημάτων που δηλώνονται από κάθε Πεδίο. Ο πραγματικός αριθμός των Τμημάτων είναι 454, αλλά στον πίνακα βγαίνουν 722 για το Γενικό Λύκειο. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχουν Τμήματα όπως τα Παιδαγωγικά, που δηλώνονται και από τα 4 Πεδία, οπότε μετρούνται 4 φορές. Στην επόμενη στήλη βλέπουμε τον αριθμό των συντελεστών βαρύτητας που χρειάζονται για τον υπολογισμό των μορίων κάθε Πεδίου. Στην επόμενη τον αριθμό των Τμημάτων που δεν έχουν συντελεστή βαρύτητας (δηλαδή έχουν και τους τέσσερις συντελεστές 25%) και στην τελευταία το ποσοστό τους σε σχέση με τον αριθμό των Τμημάτων που δηλώνονται από το Πεδίο.
Η μείωση της βαρύτητας των… συντελεστών βαρύτητας, σε σχέση με το προηγούμενο πλαίσιο και η ύπαρξη πολλών Τμημάτων χωρίς συντελεστή βαρύτητας μας δείχνει τι πρέπει να κάνουμε. Πρέπει, πολύ απλά, να μη λάβουμε καθόλου υπόψη μας τα διαφορετικά μόρια που προκύπτουν από όλους αυτούς τους συντελεστές, τόσο στο διάβασμά μας, όσο και στη συμπλήρωση του Μηχανογραφικού. Ας κρατήσουμε στο μυαλό μας το μέσο όρο των βαθμών μας. Προσθέτουμε και διαιρούμε διά τέσσερα, έτσι απλά. Αν έχουμε, για παράδειγμα, μέσο όρο 16,5 τότε έχουμε από 16.000 μόρια μέχρι 17.000 (εξαρτάται από την απόκλιση που έχουν μεταξύ τους οι βαθμοί μας) και στα τμήματα χωρίς συντελεστή βαρύτητας 16.500 μόρια. Ας μείνουμε σ’ αυτό για τα περισσότερα Τμήματα.
Για τα Τμήματα που αποτελούν τις πρώτες μας επιλογές μπορούμε να δούμε τα μόριά μας ακριβώς, όταν ανακοινωθούν οι βαθμοί, από μία εφαρμογή. Μέχρι τότε δεν κάνουμε υπολογισμούς του στυλ αν γράψω τόσο στο τάδε μάθημα είναι καλύτερα από το να γράψω τόσο στο άλλο μάθημα. Προσπαθούμε να προετοιμαστούμε για να γράψουμε όσο καλύτερα μπορούμε σε όλα τα μαθήματα, με σκοπό να πιάσουμε το στόχο μας. Το σωστό είναι να ασχοληθούμε με το ποιος είναι πραγματικά ο στόχος μας και γιατί είναι αυτός ο στόχος μας και όχι με τα μόρια που συγκεντρώνουμε.
