Συναγερμός έχει σημάνει το τελευταίο διάστημα στη Μαγνησία, όπου καταγράφεται μία έξαρση κρουσμάτων γαστρεντερίτιδας, καθώς σε δείγματα νερού από το περιφερειακό δίκτυο και τη δεξαμενή ανιχνεύτηκαν σαλμονέλα και άλλα μικρόβια.
Η ιογενής γαστρεντερίτιδα είναι μια εντερική λοίμωξη που οφείλεται σε διάφορους ιούς. Οι συχνότεροι από αυτούς είναι οι νοροϊοί, οι ροταϊοί και οι αδενοϊοί (τύποι 40 και 41).
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, για τα περισσότερα άτομα η ιογενής γαστρεντερίτιδα δεν αποτελεί σοβαρό νόσημα. Οι ασθενείς σχεδόν πάντοτε αναρρώνουν πλήρως χωρίς περαιτέρω προβλήματα υγείας.
Παρόλα αυτά, τα βρέφη, τα μικρά παιδιά, τα άτομα με αναπηρία, τα άτομα που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν, οι ηλικιωμένοι, καθώς και οι ανοσοκατεσταλμένοι μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία για την αντιμετώπιση πιθανής αφυδάτωσης.
Τα συμπτώματα
Τα κύρια συμπτώματα της ιογενούς γαστρεντερίτιδας είναι οι διάρροιες (συνήθως υδαρείς) και οι έμετοι.
Οι ασθενείς μπορεί επίσης να παρουσιάσουν ναυτία, πόνο και κράμπες στην κοιλιά, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους, κόπωση, ρίγη και σπανιότερα πυρετό. Ο πυρετός είναι κατά κανόνα χαμηλός.
Ποιοι κινδυνεύουν με πιο βαριά συμπτώματα
Στην πλειονότητα των ατόμων τα συμπτώματα είναι ήπια και υποχωρούν χωρίς να απαιτείται η επίσκεψη στο γιατρό. Ωστόσο, οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης.
Η διάρκεια των συμπτωμάτων
Τα συμπτώματα της ιογενούς γαστρεντερίτιδας μπορεί να διαρκέσουν από 1 έως 10 ημέρες, ανάλογα με τον ιό που προκάλεσε το νόσημα. Συνήθως όμως διαρκούν 24-48 ώρες. Τα ηλικιωμένα άτομα ή τα άτομα που είναι ανοσοκατεσταλμένα (ογκολογικοί ασθενείς, άτομα που λαμβάνουν κορτικοστεροειδή κ.ά.) συνήθως χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αναρρώσουν πλήρως.
Οι επιδημίες
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ οι ιογενείς γαστρεντερίτιδες εμφανίζονται με τη μορφή σποραδικών κρουσμάτων αλλά και επιδημιών.
Επιδημίες ιογενούς γαστρεντερίτιδας (κυρίως από νοροϊό) σημειώνονται σε βρεφονηπιακούς/παιδικούς σταθμούς, νοσοκομεία, μονάδες φροντίδας υγείας.
Οι επιδημίες εμφανίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ωστόσο η συχνότητά τους αυξάνεται κατά τους χειμερινούς μήνες.
Η μόλυνση και η μετάδοση
Συνήθως η μόλυνση ενός ατόμου γίνεται μέσω της κατανάλωσης κάποιου τροφίμου ή ποτού, που μολύνθηκε από ένα άτομο με ιογενή γαστρεντερίτιδα κατά την προετοιμασία του, ιδιαίτερα όταν το άτομο αυτό δεν πλένει τα χέρια του επιμελώς μετά τη χρήση της τουαλέτας.
Συνήθης τρόπος μετάδοσης του νοσήματος είναι και η κατανάλωση ωμών οστρακοειδών, που έχουν αλιευθεί από μολυσμένα με λύματα νερά. Το πόσιμο νερό μπορεί, επίσης, να μολυνθεί με λύματα και να αποτελέσει πηγή διασποράς αυτών των ιών. Επιπλέον, η επαφή με κόπρανα ή εμέσματα ασθενών, η επαφή με μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα, καθώς και η εισπνοή μολυσμένων σταγονιδίων που απελευθερώνονται σε επεισόδια εμέτου μπορούν να οδηγήσουν σε μόλυνση ενός ατόμου.
Η ιογενής γαστρεντερίτιδα μπορεί να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο, αφού οι ιοί αποβάλλονται στα κόπρανα και στα εμέσματα των ασθενών. Οι ιοί επιβιώνουν στις επιφάνειες έως και 72 ώρες και ακόμα και μικρή ποσότητα του ιού αρκεί για να μολυνθεί κάποιος.
Οι ασθενείς με γαστρεντερίτιδα από νοροϊό είναι μεταδοτικοί από τη στιγμή που ξεκινούν να νιώθουν αδιαθεσία έως και τουλάχιστον τρεις ημέρες μετά την ανάρρωσή τους.
Η πρόληψη
Για να μειώσει κανείς την πιθανότητα να νοσήσει από ιογενή γαστρεντερίτιδα θα πρέπει να:
- Τηρεί τους κανόνες υγιεινής
Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό:
- Μετά τη χρήση της τουαλέτας
- την αλλαγή πάνας
- την επαφή με ασθενή με συμπτώματα γαστρεντερίτιδας
- το χειρισμό μολυσματικού υλικού (εμέσματα ή κόπρανα)
το χειρισμό μολυσμένων, με εμέσματα ή κόπρανα, κλινοσκεπασμάτων, ρουχισμού κτλ, - την κολύμβηση
- Πριντην προετοιμασία φαγητού
- την κατανάλωση φαγητού
- το χειρισμό τροφίμων
- την παροχή φροντίδας σε άλλους
2. Κατανάλωση ασφαλών τροφίμων και νερού (δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς ότι τα μολυσμένα τρόφιμα μπορεί να έχουν φυσιολογική όψη και οσμή):
- Καλό πλύσιμο των τροφίμων, πριν την κατανάλωσή τους και πριν το μαγείρεμα.
- Μαγείρεμα των οστρακοειδών πριν την κατανάλωσή τους.
- Χρήση ασφαλούς νερού (γνωστής προέλευσης) για πόση και για μαγείρεμα.
- Αν υπάρχει η υποψία ότι κάποιο τρόφιμο θα μπορούσε να είναι μολυσμένο, η κατανάλωσή του θα πρέπει να αποφεύγεται.
3. Να συμβουλευτεί τον παιδίατρο σχετικά με το διαθέσιμο εμβόλιο έναντι του ροταϊού που προκαλεί ιογενή γαστρεντερίτιδα κυρίως σε βρέφη και μικρά παιδιά. Ο εμβολιασμός συμπεριλαμβάνεται στο ισχύον εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών παιδιών και εφήβων. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας. Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο έναντι των υπολοίπων ιών που προκαλούν γαστρεντερίτιδα.
Η αντιμετώπιση
Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο φάρμακο για την ιογενή γαστρεντερίτιδα. Όταν έχουμε να κάνουμε με ιογενή γαστρεντερίτιδα, η χρήση αντιβιοτικών ΔΕΝ βοηθάει. Το πιο σημαντικό στην αντιμετώπισή της, όπως επισημαίνεται στις σχετικές οδηγίες του ΕΟΔΥ, είναι η αποφυγή σοβαρής απώλειας υγρών.
Καθώς ο κίνδυνος αφυδάτωσης είναι μεγάλος, καλό είναι ο ασθενής με ιογενή γαστρεντερίτιδα να καταναλώνει όσο το δυνατόν μεγαλύτερες ποσότητες υγρών, για όσο διάστημα διαρκούν τα συμπτώματά του.
Είναι πιθανό σε κάποιες περιπτώσεις να χρειαστεί καλλιέργεια κοπράνων για να αποκλειστεί η πιθανότητα γαστρεντερίτιδας από βακτήρια.
Σε κάθε περίπτωση επικοινωνήστε με το γιατρό σας.
