Tο εθνικιστικό κόμμα VMRO DPMNE με επικεφαλής τον Χρίστιαν Μίτσκοσκι πανηγυρίζει μια συντριπτική, διπλή νίκη στις κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές της Βόρειας Μακεδονίας:
Η υποψήφιά του για την προεδρία της χώρας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάνοβα εξελέγη πανηγυρικά στον δεύτερο γύρο με ποσοστό 65% και διπλάσιο αριθμό ψήφων έναντι του σοσιαλδημοκράτη, απερχόμενου Προέδρου, Στέβο Πεντάροφσκι που απέσπασε μόλις το 25%.
Στη νέα Βουλή, το VMRO DPMNE θα διαθέτει 59 έδρες (σε σύνολο 120) και αναμένεται να σχηματίσει κυβέρνηση υπό Μίτσκοσκι, με τη συνεργασία του αλβανικού κόμματος Vlen.
Οι Σοσιαλδημοκράτες, που κυβερνούσαν τη χώρα από το 2017, υπέστησαν ολοκληρωτική καταστροφή, αποσπώντας μόλις 18 έδρες. Την τρίτη θέση κατέλαβε η Αλβανική Δημοκρατική Ένωση (DUI), με επικεφαλής τον Αλί Αχμέτι, που μετείχε στην απερχόμενη κυβέρνηση, με 14,30%. Η αντίπαλη αλβανική παράταξη «Vlen» ήρθε τέταρτη με 11,21%.
Η νέα κυβέρνηση συνασπισμού
Θεωρείται βέβαιο ότι θα σχηματιστεί γρήγορα κυβέρνηση συνασπισμού από το VMRO DPMNE και το Vlen που θα διαθέτει τουλάχιστον 72 βουλευτές.
Ήδη, τουλάχιστον δύο Αλβανοί βουλευτές του DUI ανακοίνωσαν ότι αποχωρούν και θα ενταχθούν στο Vlen, οπότε η κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα αυξηθεί αμέσως στους 74-75 βουλευτές. Από τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας το 1991, οι διαδοχικές κυβερνήσεις της πρώην γιουγκοσλαβικής δημοκρατίας έχουν σεβαστεί έναν άγραφο κανόνα σύμφωνα με τον οποίο ένα αλβανικό κόμμα πρέπει να περιλαμβάνεται σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό.
Από τότε που ανέλαβε το τιμόνι του VMRO-DPMNE το 2017, ο κ. Μίτσκοσκι έχει ξαναχτίσει ένα κόμμα που κλονίστηκε μετά τη φυγή του πρώην ηγέτη του και πρώην πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι, που κατηγορήθηκε για διαφθορά και βρήκε άσυλο στην Ουγγαρία από τον Βίκτορ Όρμπαν.
Ο Μίτσκοσκι υποσχέθηκε επίσης να δώσει προτεραιότητα στην οικονομία και να δημιουργήσει δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας-έν ένα που αποδέχθηκαν πολλοί ψηφοφόροι αυτής της φτωχής χώρας που πλήττεται από τον καλπάζοντα πληθωρισμό.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η Βόρεια Μακεδονία έχει χάσει περίπου το 10% του πληθυσμού της λόγω της μαζικής μετανάστευσης.
Εθνικιστικές κορώνες
Ο Μίτσκοσκι αναμένεται πάντως να δημιουργήσει προβλήματα με τις γειτονικές χώρες –την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και την Αλβανία.
Ο υποψήφιος, νέος πρωθυπουργός της χώρας αρνείται να αναγνωρίσει το νέο όνομα της χώρας ως Βόρεια Μακεδονία μετά από τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Έχει προειδοποιήσει μάλιστα ότι θα χρησιμοποιεί τη «συνταγματική ονομασία» της χώρας, αντί της «Βόρειας Μακεδονίας.
Ο Μίτσκοσκι είναι επίσης ανένδοτος στη σύγκρουση με τη Βουλγαρία για την αναγνώριση της βουλγαρικής μειονότητας στο σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας.
«Η “Μακεδονία” κέρδισε! Είναι μια ιστορική νίκη για τον “μακεδονικό” λαό!» φώναξε ο Μίτσκοσκι στους οπαδούς στα κεντρικά γραφεία του κόμματος στα Σκόπια, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Μίτσκοσκι κατέφυγε πάντως σε ολοένα και πιο εμπρηστική ρητορική κατά του DUI, του κύριου αλβανικού κόμματος της χώρας, πυροδοτώντας φόβους ότι τα σχόλιά του θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τις εύθραυστες διεθνικές σχέσεις στη χώρα.Οι Αλβανοί αποτελούν περισσότερο από το ένα τέταρτο του πληθυσμού των 1,8 εκατομμυρίων.
Ο ηγέτης του DUI, Αλί Αχμέτι ηγήθηκε μιας σύντομης ένοπλης εξέγερσης το 2001 για να κερδίσει περισσότερα δικαιώματα για τους Αλβανούς.
Η πρώτη γυναίκα πρόεδρος
Καθηγήτρια Πανεπιστημίου, η 70χρονη Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάνοβα, θα είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην ιστορία της χώρας.
«Νομίζω ότι με μένα, περιτριγυρισμένη από γυναίκες παρόμοιες με εμένα, ανατρεπτικές, ανεξάρτητες, δυναμικές, που ξέρουν πώς να εκφράσουν μια στάση διαφορετική από αυτή των ανδρών, θα είναι ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός», είπε η νέα πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή των Σκοπίων, η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάνοβα είχε εκλεγεί βουλευτής στην περίοδο 1990-92 και διετέλεσε υπουργός στην κυβέρνηση του Μπράνκο Τσερβένκοφκι από το 1992 ως το1994 Εμπειρογνώμονας του ΟΗΕ και Αντιπρόεδρος της Ομάδας Ανεξάρτητης Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Συμβουλίου της Ευρώπης, η νέα πρόεδρος της χώρας είναι συγγραφέας εκατοντάδων επιστημονικών εργασιών για το συνταγματικό δίκαιο και το πολιτικό σύστημα.
Την περίοδο 2017–2018 αντιτάχθηκε στην ψήφιση του νόμου επέκτασης της αλβανικής γλώσσας. Το 2019 ήταν υποψήφια για την προεδρία της χώρας αλλά ηττήθηκε από τον Στέβο Πεντάροφσκι.
Εμπόδια στην ευρωπαϊκή πορεία
Η διπλή νίκη των εθνικιστών στις εκλογές αναμένεται να δημιουργήσει εμπόδια στην ευρωπαϊκή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας, λόγω και της αναμενόμενης κλιμάκωσης των τριβών με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία.
«Η ένταξη στην ΕΕ δεν θα σημειώσει μεγάλη πρόοδο κάτω από μια κυβέρνηση του VMRO-DPMNE», δήλωσε ο Μάριο Μπικάρσκι, αναλυτής της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης στην εταιρεία συμβούλων Verisk Maplecroft. «Η χώρα εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ το 2020, αλλά οι τριβές με τα δύο γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ θα μπορούσαν να επιδεινωθούν».
