50.765 ήταν οι επιτυχόντες των Πανελλαδικών Εξετάσεων του 2023, από το Γενικό Λύκειο με Πανελλαδικές Εξετάσεις. Οι προσφερόμενες θέσεις ήταν 61.510, εκ των οποίων έμειναν κενές οι 10.745 θέσεις, ποσοστό 21,16%. Πρόκειται, όμως για το μέσο όρο.
Στον πίνακα, βλέπουμε στο ποσοστό των κενών θέσεων ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές από πεδίο σε πεδίο.
Πρωταθλητής των κενών θέσεων είναι το 2ο Πεδίο των θετικών και τεχνολογικών επιστημών. Το ποσοστό στο πεδίο φτάνει στο 29,78%. Πρόκειται για τις σχολές που έχουν δικαίωμα να τις δηλώσουν μόνο οι υποψήφιοι του 2ου Πεδίου.
Υπάρχουν και οι κοινές σχολές με το 4ο Πεδίο, όπου οι κενές θέσεις ήταν το 10,81%. Εδώ η ΕΒΕ υπολογιζόταν από το 4ο Πεδίο, που έχει πάντα το χαμηλότερο μέσο όρο. Έτσι η ελάχιστη ΕΒΕ του 2ου Πεδίου ήταν 9,87, ενώ του 4ου Πεδίου 8,34.
Η χαμηλότερη ΕΒΕ και ο πολύ μεγάλος αριθμός υποψηφίων που μπορούσε να δηλώσει αυτές τις σχολές μείωσε αισθητά τον αριθμό των κενών θέσεων.
Η διαφορά στην ελάχιστη ΕΒΕ είναι πολύ σημαντική.
Η ελάχιστη ΕΒΕ του 2ου Πεδίου ήταν 18,34% υψηλότερη του 4ου Πεδίου. Αυτό σημαίνει ότι αν ένα Τμήμα που είναι ενταγμένο μόνο στο 2ο Πεδίο και θέλει να ορίσει τον χαμηλότερο συντελεστή ΕΒΕ, διότι θέλει να γεμίσει με φοιτητές, θα έχει ΕΒΕ 18,34% υψηλότερη από αν ήταν ενταγμένο και στο 4ο Πεδίο. Η μόνη λύση για τα Τμήματα που θέλουν να γεμίσουν φοιτητές είναι να επιλέξουν το χαμηλότερο συντελεστή ΕΒΕ και να ενταχθούν και στο 4ο Πεδίο. Έτσι θα αποκτήσουν ΕΒΕ 8,34, σύμφωνα με τις περσινές βαθμολογίες και θα γεμίσουν φοιτητές. Ενώ, λοιπόν, ο συντελεστής ΕΒΕ είναι ίδιος η ΕΒΕ είναι διαφορετική και εξαρτάται από το Πεδίο ή τα Πεδία που ανήκει το Τμήμα.
Το παράδειγμα του Τμήματος Μηχανικών Πληροφοριακών Συστημάτων στη Σάμο είναι χαρακτηριστικό.
Το 2020, χωρίς ΕΒΕ γέμισαν οι θέσεις, αλλά δεν αποτελούσε την πρώτη επιλογή παρά μόνο 17 φοιτητών, όπως βλέπουμε στον πίνακα 1. Το 2021 ως Τμήμα που ανήκε μόνο στο 2ο Πεδίο είχε 176 κενές θέσεις. Το 2022 εντάχθηκε και στο 4ο Πεδίο, με αποτέλεσμα να μην έχει καμία κενή θέση το 2022 και το 2023. Βέβαια κάποιοι υποψήφιοι του 4ου Πεδίου το χρησιμοποίησαν ως όχημα για να πάρουν μετεγγραφή στο αντίστοιχο Τμήμα της Πάτρας ή των Ιωαννίνων, που φυσικά δεν ανήκει στο 4ο Πεδίο. Με την ένταξή του, όμως, και στο 4ο Πεδίο εκτός από χαμηλότερη ΕΒΕ απέκτησε και πολύ μεγαλύτερο αριθμό φοιτητών που μπορούν να το δηλώσουν, αφού στους περίπου 13.000 υποψηφίους του 2ου Πεδίου προστίθενται άλλες 25.000 περίπου υποψήφιοι από το 4ο Πεδίο, που μπορούν να δηλώσουν το Τμήμα.
Στον πίνακα 2 βλέπουμε τη μικρότερη ΕΒΕ σε κάθε Πεδίο. Παρατηρούμε ότι στις θέσεις που η μικρότερη ΕΒΕ είναι μεγαλύτερη του 9 εκεί έχουμε τα μεγαλύτερα ποσοστά κενών θέσεων. Πρόκειται για τις σχολές που δηλώνονται μόνο από το 1ο Πεδίο, μόνο από το 2ο Πεδίο και από το 2ο και το 3ο Πεδίο. Η μόνη κατηγορία θέσεων που έχει μικρότερη ΕΒΕ πάνω από 9 και έχει μικρό ποσοστό κενών θέσεων είναι οι σχολές που δηλώνονται μόνο από το 3ο Πεδίο, που συγκεντρώνουν παραδοσιακά πολύ καλούς μαθητές και διαθέτουν λίγες θέσεις, τις μισές και λιγότερες από το 1ο ή το 2ο Πεδίο. Η υψηλή συγκέντρωση καλών υποψηφίων είναι η αιτία που έχουμε μόνο το 10,42% των θέσεων κενές.
Η μέγιστη ΕΒΕ ποικίλει από Πεδίο σε Πεδίο. Η υψηλότερη είναι 14,81 στο 2ο Πεδίο και η χαμηλότερη 12,52 στο 4ο Πεδίο. Ένας υποψήφιος του 2ου Πεδίου για να έχει το δικαίωμα να δηλώσει όλες τις σχολές του Πεδίου του πρέπει να έχει μέσο όρο μεγαλύτερο ή ίσο του 14,81, ενώ ο αντίστοιχος του 4ου Πεδίου μόλις 12,52.
Η ΕΒΕ δεν επηρεάζεται από την ευκολία ή τη δυσκολία των θεμάτων των Πανελλαδικών, αφού στον υπολογισμό της ο ένας από τους δύο παράγοντες του γινομένου είναι ο μέσος όρος των επιδόσεων των υποψηφίων (δεν έχει απόλυτη μαθηματική ακρίβεια για να είναι πιο κατανοητό). Αυτό σημαίνει εύκολα θέματα υψηλότερη ΕΒΕ. Δυσκολότερα θέματα χαμηλότερη ΕΒΕ. Σ’ αυτό οφείλεται και η διαφορά των ΕΒΕ από Πεδίο σε Πεδίο. Είναι άλλος ο μέσος όρος του κάθε Πεδίου που δίνει την υψηλότερη ή χαμηλότερη ΕΒΕ.
Οι υποψήφιοι παρουσιάζουν άνιση κατανομή εντός των Επιστημονικών Πεδίων. Το 4ο Πεδίο, σημειώνει συνεχή αύξηση των υποψηφίων που το προτιμούν και έχει, τώρα πια, όσους υποψηφίους έχει το 2ο και το 3ο Πεδίο μαζί. Μεγάλη μείωση παρουσιάζει ο αριθμός των υποψηφίων που επιλέγουν το 1ο Πεδίο, που το 2023 αποτελούσαν το 26% των υποψηφίων, ενώ παλαιότερα ήταν το 35% των υποψηφίων. Τώρα το 36,59% των υποψηφίων επιλέγει το 4ο Πεδίο. Αναμενόμενο είναι. Τα μαθήματά του είναι εύκολα, εκτός των Μαθηματικών όπου η αποτυχία είναι μαζική και γι’ αυτό δεν μετράει πολύ. Οι σχολές που περιλαμβάνει ανήκουν στις περιζήτητες σχολές και οι πιθανότητες εισαγωγής είναι μεγαλύτερες, λόγω χαμηλότερης ΕΒΕ. Λογικό είναι να το προτιμούν οι υποψήφιοι και αναμενόμενο η τάση αυτή να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται συνεχώς ο αριθμός των υποψηφίων που επιλέγουν τα άλλα τρία Πεδία. Οι συνέπειες που μπορεί να υπάρξουν στην αγορά εργασίας στο μέλλον είναι, προφανώς, άγνωστες.
www.stadiodromia.gr
