Η αποδυνάμωση της οικονομικής ανάπτυξης στην ΕΕ στην σκιά των πολέμων που μαίνονται στις παρυφές της Ευρώπης, είναι το βασικό μενού της συνόδου κορυφής των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συναντώνται απόψε και αύριο στις Βρυξέλλες.
Οι 27 θα συζητήσουν τις συνέπειες της ιρανικής επίθεσης στο Ισραήλ και αναμένεται να επεκτείνουν τις υφιστάμενες κυρώσεις της ΕΕ στο Ιράν. «Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα χρησιμοποιήσουν αυτή τη σύνοδο κορυφής για να απευθύνουν έκκληση για ηρεμία στη Μέση Ανατολή, λόγω του κινδύνου περιφερειακού πολέμου. Θα καλέσουν το Ισραήλ να μην απαντήσει στην επίθεση με drones και πυραύλους του Ιράν, αφού δεσμεύτηκαν να επεκτείνουν τις κυρώσεις στην Τεχεράνη», τονίζουν στη «Ναυτεμπορική» ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές. «Η στρατιωτική βοήθεια για την Ουκρανία και οι σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία βρίσκονται επίσης στην ημερήσια διάταξη», προσθέτουν.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ που συνεδρίασαν εκτάκτως μέσω τηλεδιάσκεψης, συμφώνησαν να αυξήσουν τις κυρώσεις για να σταματήσει η προμήθεια εξαρτημάτων και ανταλλακτικών για drones στην Τεχεράνη, ώστε να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν και από τις φιλο-ιρανικές δυνάμεις στην περιοχή, όπως η Χεζμπολάχ στον Λίβανο και οι Χούθι στην Υεμένη.
Το οικονομικό χάσμα
Στην αυριανή, δεύτερη ημέρα της συνόδου, οι συζητήσεις θα εστιαστούν στη συνεχιζόμενη αποδυνάμωση της οικονομικής ανάπτυξης και τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. «Οι 27 θα συζητήσουν μέτρα για να καταστούν οι ευρωπαϊκές εταιρείες ανταγωνιστικές με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την κοινή χρηματοπιστωτική αγορά», τονίζουν οι ίδιες πηγές και εξηγούν: «Ολόκληρη η ΕΕ είναι αναγκασμένη να εστιάσει πολύ περισσότερο την προσοχή της στην οικονομία. Το σοκ είναι προφανώς βαθύ λόγω των κακών δεδομένων και των εταιρειών που εγκαταλείπουν τη χώρα».
Για τρεις δεκαετίες, η ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά εγγυάται αυξανόμενη ευημερία στα κράτη μέλη της ΕΕ. Θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Για να παραμείνει έτσι, πολλά πράγματα πρέπει να αλλάξουν: Η πανδημία έδειξε πόσο ευάλωτες είναι οι αλυσίδες εφοδιασμού. Ο ρωσικός πόλεμος στην Ουκρανία έκανε την ΕΕ να συνειδητοποιήσει την εξάρτησή της από τις ξένες ενεργειακές προμήθειες. Η Κίνα στρεβλώνει τον ανταγωνισμό με τεράστιες επιδοτήσεις. Από την οπτική γωνία της ΕΕ, ακόμη και οι εταίροι μας, ΗΠΑ, φέρνουν τις ευρωπαϊκές εταιρείες σε μειονεκτική θέση στον αγώνα για πράσινες τεχνολογίες με το χρηματοδοτικό τους πρόγραμμα, στο πλαίσιο του νόμου IRA για την μείωση του πληθωρισμού», σημειώνουν οι ίδιες πηγές στη «Ν».
Με απλά λόγια: Η ΕΕ βλέπει τον εαυτό της να πιέζεται ή ακόμη και να μένει πίσω από τους εταίρους και τους ανταγωνιστές όσον αφορά την ανάπτυξη, την παραγωγικότητα και την καινοτομία.
Σύνοδος Κορυφής: Ανταγωνιστικότητα και Μεσανατολικό τα βασικά θέματα στην ατζέντα
Η έκθεση Λέττα
Στο πλαίσιο αυτό, θα παρουσιαστεί η έκθεση που εκπόνησε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ενρίκο Λέττα για την ενιαία αγορά, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ένας φάκελος που πραγματοποιήθηκε μετά από 440 συνεδριάσεις και επισκέψεις του Λέττα σε 65 πόλεις και ο οποίος σκιαγραφεί τις προοπτικές και το οικονομικό, εμπορικό και κοινωνικό μέλλον της Ένωσης που απαιτεί επιτάχυνση από την άποψη της ολοκλήρωσης.
Οι προτάσεις του Λέττα ξεκινούν από μια υπόθεση: «Η ολοκλήρωση έχει φτάσει σε υψηλά επίπεδα σε πολλούς, αν και όχι σε όλους, τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας, και το 80% της εθνικής νομοθεσίας προέρχεται από αποφάσεις που εγκρίθηκαν στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, με 27 κράτη μέλη, η ποικιλομορφία και η πολυπλοκότητα του νομικού συστήματος στην Ευρώπη έχει αυξηθεί σημαντικά, όπως και τα πιθανά οφέλη από τις οικονομίες κλίμακας. Αυτές οι εξελίξεις δεν μας επιτρέπουν πλέον να βασιζόμαστε στην απλή σύγκλιση της νομοθεσίας σε εθνικό επίπεδο και στην αμοιβαία αναγνώριση».
Ψηφιακή και πράσινη μετάβαση
Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας υπενθυμίζει ότι οι τομείς των οικονομικών, των επικοινωνιών και της ενέργειας είχαν αποκλειστεί από τη διαδικασία ολοκλήρωσης. Μια επιλογή που δεν φαίνεται πλέον συνεκτική. Για να παρέμβει όμως η ΕΕ αποφασιστικά, χρειάζονται πόροι και «σημαντικό κόστος». Αυτές οι κύριες στρατηγικές κατευθύνσεις θα καθοδηγήσουν την ΕΕ τα επόμενα χρόνια, αναφέρει το έγγραφο Λέττα. Και δεν είναι πλέον ζήτημα να γνωρίζουμε αν η Ευρώπη θα τις επιδιώξει, αλλά πώς θα το κάνει».
Η έκθεση προειδοποιεί πάντως ότι «μέχρι να υπάρξει σαφήνεια και διαφάνεια για το πώς θα εντοπιστούν αυτά τα κονδύλια και ποιος θα τα πληρώσει , θα αυξηθεί η ανησυχία των ίδιων των πολιτών και των ζωτικών δυνάμεων των κοινωνιών μας. Προκειμένου να αποφευχθούν οι πολιτικές αντιδράσεις, το ζήτημα της οικονομικής στήριξης και του επιμερισμού του κόστους για τη μετάβαση, τη διεύρυνση και τα νέα σύνορα ασφαλείας πρέπει να βρει σαφείς, άμεσες και διαφανείς απαντήσεις».
Μη συμβατικά κανάλια
Εργαλεία και πόροι μπορούν επίσης να βρεθούν σε μη συμβατικά κανάλια. « Η Ευρωπαϊκή Ένωση φιλοξενεί 33 τρισεκατομμύρια ευρώ ιδιωτικών αποταμιεύσεων, κυρίως σε συνάλλαγμα και καταθέσεις. Αυτός ο πλούτος, ωστόσο, δεν αξιοποιείται πλήρως για την κάλυψη των στρατηγικών αναγκών της ΕΕ. Μια ανησυχητική τάση είναι η ετήσια εκτροπή περίπου 300 δισ. ευρώ της αποταμίευσης των ευρωπαϊκών νοικοκυριών στις ξένες αγορές της ΕΕ, κυρίως στην αμερικανική οικονομία, λόγω του κατακερματισμού των χρηματοπιστωτικών μας αγορών».
Σύμφωνα με τον Λέττα, υπάρχει επομένως ανάγκη για «μοχλούς ενίσχυσης της ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής ολοκλήρωσης, που είναι εξωτερικοί στον χρηματοπιστωτικό τομέα και θα επικεντρώνονται σε στόχους που αφορούν το μέλλον των πολιτών αντί να χρηματοδοτούν τον εαυτό τους».
Η βιομηχανική ικανότητα της ΕΕ στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας πρέπει να υποστεί ριζική μεταμόρφωση για να αποφευχθεί η επανάληψη της κατάστασης που παρατηρήθηκε την περίοδο 2022-2024. Την περίοδο αυτή , Οι Ευρωπαίοι ,ενώ υποστήριζαν την ουκρανική αντίσταση, ξόδεψαν σημαντικά ποσά, αλλά περίπου το 80% αυτών των κεφαλαίων δαπανήθηκαν σε μη ευρωπαίους προμηθευτές.
Αντίθετα, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προμηθευτεί περίπου το 80% του στρατιωτικού εξοπλισμού που χρησιμοποιείται για την υποστήριξη του πολέμου στην Ουκρανία απευθείας από Αμερικανούς προμηθευτές, μια έντονη διαφορά που υπογραμμίζει την αδυναμία της προσέγγισής μας».
Η παγκόσμια ισορροπία έχει αλλάξει
Η παγκόσμια ισορροπία έχει αλλάξει και θα συνεχίσει να αλλάζει. Οι νέες και πολύ πιο σοβαρές απειλές, πρέπει να αντιμετωπιστούν με ανάλογες και πρωτόγνωρες απαντήσεις . Η Ευρωπαϊκή Ένωση αξιολογεί διάφορες καινοτόμες επιλογές χρηματοδότησης για τη στήριξη μιας ενοποιημένης αμυντικής αγοράς. «Για να εκσυγχρονίσουμε τις αμυντικές δυνατότητες της ΕΕ, πρέπει να αναπτύξουμε καινοτόμα μέτρα και εργαλεία που ενσωματώνουν αποτελεσματικά δημόσιους και ιδιωτικούς οικονομικούς πόρους».
Ωστόσο, η ενιαία αγορά πρέπει επίσης να στοχεύει στην κοινωνική πρόοδο και ωστόσο «η αντίληψη κερδίζει έδαφος ότι τα πλεονεκτήματα της ενιαίας αγοράς πηγαίνουν σε άτομα που είναι ήδη εξοπλισμένα με τα μέσα και τις δεξιότητες για να εκμεταλλευτούν ευκαιρίες εντός της ΕΕ ή σε μεγάλες εταιρείες που μπορούν εύκολα να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους σε όλα τα κράτη μέλη».
ΕΕ: Θα ξεκινήσει να εργάζεται για την επέκταση των κυρώσεων κατά του Ιράν
Το ένα τρίτο των πολιτών είναι πίσω
Υπάρχουν περίπου 135 εκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού της Ευρώπης , που ζουν σε μέρη που, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, έχουν μείνει πίσω: «Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οποιαδήποτε ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς περιλαμβάνει μια γνήσια κοινωνική διάσταση που εγγυάται δικαιοσύνη και κοινωνική συνοχή».
«Το μοναδικό μοντέλο ανάπτυξης της Ευρώπης- είναι το συμπέρασμα της έκθεσης Λέττα- υπήρξε μια ισχυρή κινητήρια δύναμη για οικονομική σύγκλιση τις τελευταίες δεκαετίες. Έχει τη δυνατότητα να προσφέρει ακόμη ευρύτερα οφέλη. Μια έγκαιρη, έξυπνη και θαρραλέα στρατηγική για το μέλλον της ενιαίας αγοράς για την επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο (2024-2029) , που ανοίγει το δρόμο για τη μετατροπή της ενιαίας αγοράς σε μια πραγματικά ευρωπαϊκή αγορά , θα μπορούσε να εδραιώσει περαιτέρω τον κεντρικό ρόλο της ΕΕ ως μοχλός βιώσιμης ανάπτυξης και ευρείας ευημερίας στην ήπειρο».
