Ένα νέο υπερόπλο «έκτης γενιάς» έχει αρχίσει να χρησιμοποιεί η Ρωσία στον πόλεμο της Ουκρανίας, που κλείνει δύο χρόνια το Σάββατο. Πρόκειται για το μη επανδρωμένο μαχητικό stealth S-70 Okhotnik, που ήδη έχει μπει σε μαζική παραγωγή σε πολεμικό εργοστάσιο στην περιφέρεια του Νοβοσιμπίρσκ, στη Σιβηρία .
Το ρωσικό drone ονομάζεται Okhotnik, που σημαίνει «Κυνηγός» και το τεράστιο μέγεθός του δείχνει ότι πρόκειται για ένα μη επανδρωμένο, πλήρες μαχητικό αεροσκάφος. Στην κατασκευή του drone χρησιμοποιούνται ειδικά υλικά που το καθιστούν σχεδόν αόρατο από ραντάρ. Έχει μήκος 14 μέτρα, άνοιγμα φτερών 19 μέτρα. Το μέγιστο βάρος του Okhotnik λέγεται ότι είναι 25 τόνοι και μπορεί να μεταφέρει έως 2,8 τόνους οπλικών συστημάτων. Συγκριτικά, το Eurofighter, το πιο προηγμένο μαχητικό αεροσκάφος της Γερμανίας, ζυγίζει 11,7 τόνους, ενώ το βάρος του γνωστού αμερικανικού drone “Reaper” είναι μόλις 2,2 τόνοι.
Χάρη στον κινητήρα Saturn AL-31, ο «Κυνηγός» μπορεί να αναπτύσσει τελική ταχύτητα 1.000 km/h και έχει αυτονομία 6.000 χιλιομέτρων. Τον ίδιο κινητήρα διαθέτουν επίσης το ρωσικό SU-57 και το κινεζικό Chengdu J-20, που είναι η τελευταία γενιά αεροσκαφών stealth. Το Okhotnik είναι εξοπλισμένο με πυραύλους αέρος-αέρος R-77M και αέρος-εδάφους Kh-59MK2, που αποφεύγουν τα ραντάρ.
Το νέο ρωσικό drone είναι «αεροσκάφος ιπτάμενων πτερυγίων», που σημαίνει ότι όλα τα σημαντικά εξαρτήματά του, τα καύσιμα και το φορτίο ,βρίσκονται στα φτερά. Ο πιο γνωστός σήμερα εκπρόσωπος αυτού του τύπου αεροσκάφους στη Δύση είναι το αμερικανικό βομβαρδιστικό Northrop B-2.
Μαχητικό έκτης γενιάς
Η Μόσχα περιγράφει επίσης το S-70 Okhotnik ως μαχητικό αεροσκάφος έκτης γενιάς και προβάλλει μάλιστα την ικανότητά του να φτάσει στο… διάστημα. Αυτή η πληροφορία δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί αυτήν τη στιγμή.
Η ρωσική αεροπορία έχει πάντως αποδειχθεί κρίσιμος παράγοντας στις πρόσφατες επιτυχίες του ρωσικού στρατού στον πόλεμο της Ουκρανίας. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτη εδώ είναι η μαζική χρήση βομβών ελεύθερης πτώσης FAB, οι οποίες αναβαθμίζονται σε βόμβες ολίσθησης ακριβείας χρησιμοποιώντας το κιτ αναβάθμισης «UKPK». Έως και 250 από αυτές τις βόμβες, βάρους έως και 1,5 τόνου, λέγεται ότι χρησιμοποιήθηκαν κάθε μέρα εναντίον των θέσεων του ουκρανικού στρατού στην Αβντίιβκα Avdiivka.
Τέτοιες αποστολές θα μπορούσαν επίσης να εκτελέσουν βαριά drones μάχης όπως το Okhotnik. Τα μικρότερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, όπως το τουρκικό Bayraktar Akinci, έχουν επίσης τη δυνατότητα να βομβαρδίζουν, αλλά έχουν μικρότερη δυνατότητα μεταφοράς βομβών. Το Bayraktar, το οποίο έχει μήκος 8,35 μέτρα και μέγιστο βάρος απογείωσης σχεδόν 1,5 τόνους, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά στην εμπόλεμη ζώνη στην Ουκρανία, λόγω της προηγμένης ρωσικής αντιαεροπορικής άμυνας. Επιπλέον, νεότερα συστήματα ραντάρ, όπως το ρωσικό “Nebo-M”, λέγεται ότι μπορούν να ανιχνεύσουν αεροσκάφη stealth ακόμη και σε μεγάλες αποστάσεις.
Για την ιστορία, μέχρι τώρα και οι δύο εμπόλεμες πλευρές στην Ουκρανία χρησιμοποιούσαν κυρίως πολύ μικρά drones FPV ή ελαφρώς μεγαλύτερα, όπως το Lancet και το Shahed-136, που έχουν μήκος από 1,5 έως 3,5 μέτρα.
Οι πρώτες επιχειρήσεις του «Κυνηγού»
Τα αεροσκάφη Okhotnikε φέρεται να πρωτοεμφανίστηκαν το περασμένο καλοκαίρι, όταν έγινε γνωστό ότι εξαπέλυσαν επιθέσεις εναντίον Ουκρανικών στόχων στην περιοχή Σούμι, τον Ιούνιο του 2023. Ωστόσο, το Κρεμλίνο δεν έχει επιβεβαιώσει τίποτα, επίσημα.
Ο αναπληρωτής κυβερνήτης της περιφέρειας του Νοβοσιμπίρσκ, Σεργκέι Σέμκα, είχε ήδη δηλώσει πριν από ένα χρόνο ότι το μαχητικό drone θα μπορούσε να μπει στη σειρά παραγωγής το νωρίτερο το 2025. Τώρα έχει αναθεωρήσει αυτή τη δήλωση – και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η μεγάλης κλίμακας παραγωγή του Okhotnik θα ξεκινήσει στο εργοστάσιο αεροσκαφών στο Νοβοσιμπίρσκ μέσα στο 2024. «Η τελική φάση των δοκιμών βρίσκεται σε εξέλιξη», είπε η Σέμκα σε συνέντευξη Τύπου στα τέλη Ιανουαρίου.«Νομίζω ότι δεν θα αργήσει η ημέρα όταν, εκτός από βόμβες, το Ojotnik θα αρχίσει να δοκιμάζει πυραύλους αέρος-εδάφους, οι οποίοι έχουν δημιουργηθεί για να πληρούν τις απαιτήσεις του αεροσκάφους Su-57», δήλωσε ο στρατιωτικός αναλυτής, Βίκτορ Μουραχόβσκι .
Τρία πλεονεκτήματα
Τα drones έχουν γενικά τρία σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι των επανδρωμένων αεροσκαφών: Πρώτον, η χρήση συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών δεν περιορίζεται από τον ανθρώπινο παράγοντα. Αυτό σημαίνει ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι πιο ευέλικτα επειδή δεν χρειάζεται να δίνουν προσοχή στην τύχη του πληρώματος από τις επιπτώσεις της δύναμης G , που περιορίζει τους πιθανούς ελιγμούς ενός επανδρωμένου αεροσκάφους. Ο άνθρωπος μπορεί να αντέξει μόνο ως κάποιο βαθμό τις επιπτώσεις της δύναμης G.
Δεύτερον, η διαθεσιμότητα των πιλότων δεν περιορίζει τον αριθμό των μάχιμων αποστολών για τα drones. Η εκπαίδευση των πιλότων είναι ακριβή και διαρκεί πολύ. Η σημασία της εκπαίδευσης πιλότων για την αποτελεσματικότητα μιας αεροπορίας μπορεί να φανεί καθαρά στον πόλεμο στην Ουκρανία. Το Κίεβο μπορεί να έχει λάβει μαχητικά αεροσκάφη F-16 από δυτικές χώρες, αλλά δεν μπόρεσε ακόμη να τα χρησιμοποιήσει επειδή λείπουν οι εκπαιδευμένοι πιλότοι.
Τρίτον, τα μη επανδρωμένα drones μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις πιο επικίνδυνες αποστολές, χωρίς να διακυβεύεται ανθρώπινη ζωή εάν καταρριφθούν.
Παρά τις stealth ιδιότητές του, το Okhotnik θα είναι πάντως ευάλωτο στη σύγχρονη αεράμυνα, αλλά θα έχει μεγαλύτερες πιθανότητες «επιβίωσης» λόγω της μεγάλης ταχύτητάς του και της ευελιξίας του. Το πώς θα εξελιχθεί το νέο «υπερόπλο» μένει να φανεί στο πεδίο της μάχης. Σε κάθε περίπτωση όμως, η έναρξη της σειράς παραγωγής του Okhotnik ίσως να προαναγγέλλει την αρχή του τέλους για την κατασκευή επανδρωμένων μαχητικών αεροσκαφών.