Διευκρινίσεις μέσω 13 ερωτήσεων – απαντήσεων δίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναφορικά με τα μέτρα για τη μείωση του κόστους στο αγροτικό ρεύμα, τα οποία ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στους εκπροσώπους των αγροτών, κατά τη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου.
Ακολουθούν οι ερωτήσεις – απαντήσεις.
1. Ποιους αφορά το πρόγραμμα και πώς θα εφαρμοστεί;
Στο πρόγραμμα χαμηλών τιμών για το αγροτικό ρεύμα με τη μορφή διμερών μακροχρόνιων συμβάσεων δύνανται να συμμετέχουν όλοι οι κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος.
Για τα πρώτα 2 έτη με έναρξη τιμολόγησης την 1η.4.2024 οι τιμές είναι σταθερές και διαμορφώνονται (κατά μέγιστο) ως εξής (εκτιμήσεις τιμών):
- Κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές: 9,3 λεπτά την κιλοβατώρα
- Λοιποί κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές: 9,8 λεπτά την κιλοβατώρα
- Κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία με ληξιπρόθεσμες οφειλές: 10,5 λεπτά την κιλοβατώρα
- Λοιποί κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος με ληξιπρόθεσμες οφειλές: 11 λεπτά την κιλοβατώρα
Οι παραπάνω τιμές αφορούν στο σύνολο της κατανάλωσης των συγκεκριμένων παροχών.
2. Τι θα ισχύσει για τα επόμενα 8 έτη;
Για τα επόμενα 8 έτη, στο 1/3 της κατανάλωσης των συγκεκριμένων παροχών η τιμή είναι ενιαία και διαμορφώνεται στα 9 λεπτά την κιλοβατώρα.
Για τα 2/3 της κατανάλωσης που απομένουν, οι κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος δεν έχουν κάποια δέσμευση και δύνανται να την προμηθεύονται ελεύθερα από την αγορά (ελευθέρως από τον ίδιο η άλλο πάροχο). Τα σχετικά συμβόλαια είναι σταθερά με ενιαία ρήτρα αποχώρησης ύψους 70 ευρώ.
3. Πώς θα μπορεί να υποβάλει αίτηση συμμετοχής ένας ενδιαφερόμενος; Πότε θα αρχίσει η υποβολή;
Η έναρξη τιμολόγησης για το πρόγραμμα χαμηλών τιμών, που αφορούν στο αγροτικό ρεύμα με τη μορφή διμερών μακροχρόνιων συμβάσεων, ξεκινάει από την 1η.4.2024. Το χρονικό διάστημα, ωστόσο, κατά το οποίο θα υποβάλλονται οι αιτήσεις από τους δικαιούχους θα ανακοινωθεί προσεχώς.
4. Δεδομένου ότι οι χρεώσεις θα είναι διαφορετικές για δικαιούχους που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους παρόχους ρεύματος, υπάρχει δυνατότητα ρύθμισης αυτών των εκκρεμοτήτων και με ποιους όρους;
Πρόκειται για μια δίκαιη ρύθμιση, καθώς οι συνεπείς αγρότες θα έχουν στα πρώτα δύο χρόνια χαμηλότερη εκτιμώμενη τιμή ανά KW (κάτω από 10 λεπτά) ενώ στους έχοντες ληξιπρόθεσμες οφειλές η τιμή της KW εκτιμάται ότι θα κινείται μεταξύ 10,5 – 11 λεπτά δεδομένου ότι θα μπορούν ταυτόχρονα να ρυθμίσουν τις οφειλές τους στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας με εξόφληση σε βάθος δεκαετίας και μηδενικό επιτόκιο.
Η χρηματοδότηση της ρύθμισης θα προέλθει από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Οι χρεώσεις της συμφωνίας θα είναι ισοκατανεμημένες στη διάρκεια της δεκαετίας.
5. Ποιοι πάροχοι θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα και με ποιον τρόπο;
Το πρόγραμμα δύνανται να προσφέρουν όλοι οι προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος. Η απαιτούμενη ενέργεια θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι συμμετέχοντες πάροχοι θα λάβουν όρους σύνδεσης για συγκεκριμένα έργα ΑΠΕ που θα υποστηρίζουν το πρόγραμμα κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.
6. Καθώς η συμμετοχή των εταιρειών δεν θα είναι υποχρεωτική, δεν υπάρχει κίνδυνος απότομης αύξησης του κόστους για τα ⅔ της κατανάλωσης τα οποία δεν θα καλύπτονται από την ελεγχόμενη τιμή μετά το πέρας της πρώτης διετίας;
Η συμμετοχή των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας στο πρόγραμμα είναι προαιρετική και δεν εκτιμάται πως θα υπάρξει απότομη αύξηση του κόστους μετά το πέρας της διετίας. Κι αυτό, καθώς για τα 8 έτη που θα ακολουθήσουν για το 1/3 της κατανάλωσης των παροχών η τιμή είναι ενιαία και διαμορφώνεται στα 9 λεπτά την κιλοβατώρα. Σημειώνεται πως για τα 2/3 οι κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος δεν έχουν κάποια δέσμευση και δύνανται να την προμηθεύονται ελεύθερα από την αγορά (ελευθέρως από τον ίδιο η άλλο πάροχο).
7. Πόση ισχύς ΑΠΕ απαιτείται για την εξυπηρέτηση αυτού του προγράμματος; Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα περάτωσης των έργων;
Το πρόγραμμα της συμφωνίας παρόχων – αγροτών θα εξυπηρετηθεί με 300 έως 500 MW ΑΠΕ που θα τύχουν απόλυτης προτεραιότητας έργων σύνδεσης. Γι’ αυτό θα περιγράφεται κάλυψη του 1/3 των αναγκών ηλεκτρικής ενέργειας, με σταθερή τιμή για 8 έτη. Τα έργα αυτά θα είναι έτοιμα μετά από 2 έτη.
8. Για ποιο λόγο είναι δυνατό να προσφερθούν αυτές οι τιμές μέσω του προγράμματος διμερών μακροχρόνιων συμβάσεων κι όχι μέσω της αγοράς;
Εκτιμάται πως το πρόγραμμα θα είναι ελκυστικό για τους παρόχους που θα συμμετάσχουν λόγω της μακροχρόνιας δέσμευσης, με βάση τις εναλλακτικές συμφωνίες που, ήδη, συνάπτουν με μεγάλους πελάτες τους.
Πέραν του νέου προγράμματος διμερών μακροχρόνιων συμβάσεων, η κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει ένα πλέγμα μέτρων ελάφρυνσης του ενεργειακού κόστους για τους παραγωγούς του πρωτογενούς τομέα.
9. Η έκπτωση ύψους 10% στο αγροτικό ρεύμα, από ποιον πάροχο θα προσφέρεται και για πόσο χρονικό διάστημα;
Η εν λόγω έκπτωση θα παρέχεται στους αγρότες, αποκλειστικά, από την ΔΕΗ. Έχει περίοδο ισχύος από τον Μάιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο, δηλαδή τους μήνες των υψηλών, αγροτικών καταναλώσεων.
10. Υπάρχει πρόβλεψη για ρύθμιση χρεών προς τη ΔΕΗ και άλλους παρόχους των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ);
Ναι, ειδικότερα όσον αφορά στη Θεσσαλία που επλήγη από τις καταστροφικές πλημμύρες, οι ΟΕΒ θα καταργηθούν και οι σχετικές δραστηριότητες θα ενταχθούν στο νέο Οργανισμό Υδάτων Θεσσαλίας. Σημειώνεται πως το Κράτος αναλαμβάνει το 75% του χρέους των ΟΕΒ της Θεσσαλίας, το οποίο διαμορφώνεται σε 8 εκατ. ευρώ. Σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα τα χρέη (76 εκατ. ευρώ) θα ρυθμιστούν με δεκαετή εξόφληση και μηδενικό επιτόκιο, το οποίο θα επιδοτηθεί από το Κράτος.
11. Ποιο είναι το πεδίο δράσης του προγράμματος «Απόλλων» και πώς ακριβώς θα υλοποιηθεί;
Το «Απόλλων» είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού με πράσινη ενέργεια στη χώρα. Για την υλοποίησή του θα διενεργηθούν διαγωνισμοί, στο πλαίσιο των οποίων θα επιλεχθούν ώριμα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Αυτά θα ξεκινήσουν να ηλεκτρίζονται εντός διετίας.
12. Ποια είναι τα οφέλη του προγράμματος «Απόλλων»;
Η ενέργεια που θα παράγεται από τα έργα ΑΠΕ που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα καλύψει μέρος των ενεργειακών αναγκών των ευάλωτων συμπολιτών μας, των ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, των ΔΕΥΑ, αλλά και των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων. Πρακτικά αυτό σημαίνει, πως μέσα από το «Απόλλων, οι ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ θα έχουν σημαντική και μόνιμη ανακούφιση από το ενεργειακό κόστος.
13. Θα υπάρξει επιδότηση για αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα, μέσω των οποίων θα μπορέσουν οι αγρότες να καλύψουν τις ενεργειακές τους απαιτήσεις;
Το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι», με προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ, αφορά αποκλειστικά σε αγρότες και αναμένεται να ξεκινήσει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Παράλληλα, αυξάνεται, άμεσα (από 3MW σε 6MW), ο «κλειδωμένος» ηλεκτρικός χώρος, διαθέσιμος κατά προτεραιότητα στους αγρότες ανά υποσταθμό του ΔΕΔΔΗΕ (6MW Χ 225 υποσταθμοί στη χώρα = 1350MW). Επιπρόσθετα, αυξάνεται το επιτρεπόμενο όριο για φωτοβολταϊκά των αγροτών (από 10kW σε 50kW), με κατά προτεραιότητα πρόσβαση στον «κλειδωμένο» χώρο.
Αγρότες: Δεν ικανοποιήθηκε το σύνολο των αιτημάτων
Δεν έχει ικανοποιηθεί το σύνολο των αιτημάτων των αγροτών, όπως δήλωσαν εκπρόσωποί τους εξερχόμενοι του Μεγάρου Μαξίμου, μετά τη συνάντησή τους με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η πρώτη αντίδραση των αγροτών στα μέτρα: Δυσαρέσκεια και σκέψεις για συνέχεια στα μπλόκα
Σε δηλώσεις του, ο Ρίζος Μαρούδας, μέλος της Πανελλήνιας Επιτροπής μπλόκων, ανέφερε ότι «δεν έχει ικανοποιηθεί το σύνολο των αιτημάτων μας». Όπως τόνισε, «θα πάμε στα μπλόκα, θα ενημερώσουμε τους αγρότες σε όλη την Ελλάδα και εκεί θα ληφθούν οι αποφάσεις μας».
Ο ίδιος σημείωσε ότι «ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί και να δυναμώσουν κι άλλο τα μπλόκα για να ικανοποιηθούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα αιτήματα επιβίωσης που έχει προβάλει το αγροτικό κίνημα της χώρας όλες αυτές τις μέρες». Επεσήμανε, επίσης, ότι «σε πανελλαδικό συντονισμό, θα καθορίσουμε τα περαιτέρω βήματά μας» και ανέφερε ότι μέχρι αύριο, Τετάρτη, θα είναι γνωστά περισσότερα στοιχεία για το μέλλον των κινητοποιήσεων.
Από την πλευρά του, ο Γιάννης Παναγής, αντιπρόεδρος αγροτικού συλλόγου Σερρών, σημείωσε ότι «έγινε ένας εποικοδομητικός και ουσιαστικός διάλογος. Σε μια διαπραγμάτευση πάντα κάτι κερδίζεις, εμείς όμως δεν έχουμε περιθώρια να χάσουμε. Οι αγρότες στα μπλόκα είναι οι μόνοι αρμόδιοι να αποφασίσουν για υπαναχώρηση ή όχι».
