Αυστηρή αργία στα σπίτια των Ποντίων ήταν η ημέρα της Υπαπαντής, τα δύο τη Κουντούρ’ τη Παναΐας, όπως λέγεται στην ποντιακή διάλεκτο, καθώς Κούντουρος είναι ο Φεβρουάριος. Έτσι στις 2 Φεβρουαρίου, τότε που σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες άρχιζε το ζευγάρωμα των πουλιών, αλίμονο σε εκείνον που δούλευε, καθώς ούτε η λέπρα θα τον άφηνε, ούτε η ανέχεια, σύμφωνα με την παροιμία (αϊλί εκείνον π’ έκαμεν τα δύο τη Κουντούρ’ τη Παναΐας. Μήτε η τζέπρα αφήν’ ατόν μήτε ανεχετία).
Η Υπαπαντή είναι μία από τις δώδεκα μεγάλες Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές της Εκκλησίας, σε ανάμνηση της προσφοράς του Ιησού στο ναό του Σολομώντα 40 ημέρες μετά τη γέννησή Του.
Καίτοι μέρα μεγάλης ευλάβειας, οι Πόντιοι θεωρούσαν ότι στις 2 Φεβρουαρίου ήταν η γιορτή-σταθμός για τις τελευταίες προνηστιακές χαρές και γλέντια. Γι’ αυτό συνήθιζαν να λένε: «Υπαπαντήν- Υπαπαντήν, σ’ έξεργους εμπάιν’ κλειδίν», δηλ. «Υπαπαντή- Υπαπαντή, στις αργίες μπαίνει κλειδί».
