Πρώτο θέμα στα εγχώρια και διεθνή μέσα ενημέρωσης, νούμερο 1 ανησυχία μίας πολύ μεγάλης μερίδας πολιτών. Από τον περασμένο Δεκέμβριο, οπότε πρωτοεμφανίστηκε στην Κίνα, ο Covid-19 κυριαρχεί παντού. Εξαπλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς σε κάθε γωνιά του πλανήτη και πολύ σύντομα είναι πιθανό να κηρυχτεί επισήμως πανδημία. Σε μία προσπάθεια να περιορίσει εκτός από τον κορωνοϊό και τον εξίσου επικίνδυνο πανικό, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τονίζει ξανά και ξανά ότι η κατάσταση είναι όντως σοβαρή, αλλά όχι μη αναστρέψιμη και επιχειρηματολογεί χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της Κίνας, που πλέον βρίσκεται σε ύφεση.
Οι χώρες του κόσμου – από την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή έως τις ΗΠΑ – σπεύδουν τώρα να πάρουν μέτρα έκτακτης ανάγκης, παρόμοια με εκείνα που πρώτα έλαβε η Κίνα: ταξιδιωτικούς περιορισμούς, υποχρεωτικές καραντίνες, επίταξη μασκών και λοιπού ιατρικού εξοπλισμού. Ποια είναι συνεπώς τα πιο πολύτιμα διδάγματα σύμφωνα με το CNN, τα «ναι» και τα «όχι» στην αντιμετώπιση της επιδημίας, από την Ασία, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί το επίκεντρο με τη συντριπτική πλειονότητα των κρουσμάτων;
Διαφάνεια με τους πολίτες
Η διαφάνεια και η επαρκής πληροφόρηση των πολιτών είναι ίσως το καλύτερο φάρμακο για την υστερία και τον πανικό. Η Σιγκαπούρη, για παράδειγμα, πραγματοποιεί καθημερινά ενημερώσεις για τα νέα κρούσματα, τους θανάτους ή τους ανθρώπους που αποθεραπεύτηκαν. Ομοίως, το Χονγκ Κονγκ, η Ταϊβάν, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, έχουν αρχίσει ενημερωτικές εκστρατείες με χρήσιμες πληροφορίες σε αφίσες, τηλεοπτικές διαφημίσεις και πολλά άλλα. Στην Ιαπωνία, τα επιβεβαιωμένα κρούσματα έχουν μειωθεί σημαντικά χάρις στην εκστρατεία ενημέρωσης, σύμφωνα με τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Εξίσου σημαντική είναι η προθυμία των εκάστοτε κυβερνήσεων να μοιραστούν «δύσκολες» αλήθειες. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει προληπτικά απέναντι σε μοιραία σφάλματα, όπως συνέβη στην Κίνα, στις αρχές Δεκεβρίου, όταν ένας οφθαλμίατρος προσπάθησε να προειδοποιήσει τους συναδέλφους τους για τη νόσο με τα ανησυχητικά συμπτώματα, αλλά φιμώθηκε αμέσως από τις αρχές.
Απομόνωση και αποφυγή κοινωνικών επαφών
Ο ιός εξαπλώνεται όταν οι άνθρωποι βρίσκονται σε στενή φυσική επαφή. Συνεπώς, ένα από τα πιο σημαντικά μέτρα μιας κυβέρνησης ή των πολιτών εθελοντικά είναι να αποφεύγεται ο συνωστισμός. Σε μία προσπάθεια να περιοριστεί κατά το δυνατόν περισσότερο η εξάπλωση της επιδημίας, οι χώρες της Ασίας έκλεισαν τα σχολεία, ακύρωσαν δημόσιες συγκεντρώσεις, (όπως οι εορταστικές εκδηλώσεις του κινεζικού Νέου Έτους), σφράγισαν δημόσιους χώρους και συνέστησαν στους πολίτες να εργάζονται από το σπίτι.
Εκατομμύρια άνθρωποι στην Ασία εργάζονται τις τελευταίες εβδομάδες από το σπίτι τους ή έχουν αναπροσαρμόσει το ωράριό τους σε συνεργασία με τους εργοδότες τους. Στην Κίνα, περισσότεροι από 780 εκατ. πολίτες – περίπου ο μισός πληθυσμός της χώρας – βρίσκονται ακόμη υπό ταξιδιωτικούς περιορισμούς.
Μολονότι τα μέτρα αυτά είναι όντως δύσκολα και αρχικά επικρίθηκαν εν μέρει, αρκετές χώρες στην Ευρώπη – και κυρίως στην Ιταλία – έχουν αρχίσει να τα εφαρμόζουν.
Πρόληψη και έγκαιρη προετοιμασία
Οι αρχές κάθε χώρας έχουν την δυνατότητα να προετοιμαστούν έως έναν βαθμό προτού τα καταγραφούν τα πρώτα κρούσματα και αρχίσει η εξάπλωση του Covid-19.
Τον Ιανουάριο, ενώ ο κορωνοϊός εξαπλωνόταν στην Ασία, οι χώρες άρχισαν να προετοιμάζονται δημιουργώντας κέντρα απομόνωσης, παραγγέλνοντας εκ των προτέρων ιατρικό εξοπλισμό και οργανώνοντας κυβερνητικές επιτροπές αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
Η Ταϊβάν δημιούργησε κέντρο εντοπισμού της επιδημίας στα τέλη Ιανουαρίου, οπότε καταγράφηκε και το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα. Άλλα προληπτικά μέτρα περιελάμβαναν την προετοιμασία περισσοτέρων των 1.000 κλινών σε απομονωμένους χώρους, τη διενέργεια ασκήσεων στα νοσοκομεία και τη δημιουργία εγκαταστάσεων για τον έλεγχο των λοιμώξεων και την αποθήκευση ιατρικών ειδών.
Τον δρόμο της έγκαιρης προετοιμασίας ακολούθησε και η Νέα Υόρκη, η οποία προετοιμάζεται εβδομάδες τώρα. Τον Φεβρουάριο, οι δημοτικές αρχές διένειμαν περίπου 1,5 εκατ. μάσκες και ζήτησαν επιπλέον 30.000. Επίσης, προετοίμασαν τουλάχιστον 1.200 κλίνες για πιθανούς ασθενείς.
Συνεχής ενημέρωση για τις ορθές πρακτικές υγιεινής
Το συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόπλεπτα, η κάλυψη του στόματος και της μύτης κατά τον βήχα ή τον φτάρνισμα, η αποφυγή επαφής των χεριών με τα μάτια και το στόμα και η προσοχή στις επιφάνειες που αγγίζουμε, μπορούν να αποδειχθούν σωτήρια στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού.
Εκτός από τη συνεχή ενημέρωση, σε πόλεις όπως το Χονγκ Κονγκ οι πολίτες φορούν γάντια όταν βγαίνουν έξω και χρησιμοποιούν αντισηπτικά για τον καθαρισμό των επιφανειών. Σε περιοχές όπου τα σχολεία δεν έχουν κλείσει, οι μαθητές σχηματίζουν σειρά για να πλύνουν τα χέρια τους πριν από το γεύμα και στο τέλος των μαθημάτων.
Πανικός, ο χειρότερος σύμβουλος
Αν και είναι πολύ σημαντικό να είναι προετοιμασμένες οι κυβερνήσεις, είναι εξίσου σημαντικό ο κόσμος να μην πανικοβάλλεται.
Βάσει των διαθέσιμων έως σήμερα στοιχείων, το ποσοστό θησιμότητας του Covid-19 είναι περίπου 2% – υψηλότερο από τη γρίπη, που είναι περίπου 0,1%, αλλά πολύ χαμηλότερο από το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο ή SARS (9,6%) και το MERS ή αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (35%).
Για πολλούς ανθρώπους, τα συμπτώματα είναι ακριβώς όπως αυτά ενός κοινού κρυολογήματος και μπορεί να υποχωρήσουν από μόνα τους.
Στην Κίνα, περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς έχουν αναρρώσει – 47.204 από συνολικά 80.151 κρούσματα, σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Υγείας της χώρας.
Για όσους έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, τους ηλικιωμένους, τους διαβητικούς ή εκείνους που αντιμετωπίζουν καρδιολογικά προβλήματα, υπάρχει όντως πιθανότητα ο ιός να προκαλέσει επιπλοκή, όπως πνευμονία ή βρογχίτιδα.
Επιμέλεια: Μάρω Βακαλοπούλου
