Τo σχέδιο του πλαισίου δράσης της Ελλάδας σχετικά με την ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας κρίσιμων ορυκτών υλών με παρέμβασή της παρουσίασε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, στη Διάσκεψη Υψηλού Επιπέδου του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ) για τις Κρίσιμες Ορυκτές Πρώτες Ύλες, που είχε ως βασικό θέμα την κάλυψη του μεγάλου κύματος ζήτησης των κρίσιμων ορυκτών.
Όπως τόνισε η κ. Σδούκου, «το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προετοιμάζει μια στοχευμένη μεταρρύθμιση, που περιλαμβάνει την αναγνώριση περιοχών με κρίσιμες πρώτες ύλες, τη μείωση του χρόνου αδειοδότησης και της γραφειοκρατίας, τη συμπερίληψη των ωφελειών των τοπικών κοινωνιών, με ταυτόχρονη τήρηση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών προστασίας του περιβάλλοντος». Και συμπλήρωσε λέγοντας πως «πάνω από όλα, διαβουλευτήκαμε με τα ενδιαφερόμενα μέρη που συμφωνούν, πως η αβεβαιότητα του ρυθμιστικού περιβάλλοντος και η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης αποτελούν το μεγαλύτερο εμπόδιο και γι’ αυτό το λόγο έχει νόημα να δημιουργήσουμε μία ενιαία βάση δεδομένων, αδειοδοτήσεων και συγχρηματοδότησης από ευρωπαϊκά προγράμματα για τους επενδυτές».
Πράσινη ένωση κεφαλαιαγοράς
Οι συμμετέχοντες στη Διάσκεψη από την πλευρά της βιομηχανίας τόνισαν ότι ενόψει σοβαρών διαταραχών στις παγκόσμιες ενεργειακές αγορές, η Ευρώπη πρέπει να αυξήσει τη χρηματοδότηση για να υποστηρίξει μια ομαλή μετάβαση και να τοποθετηθεί μεταξύ άλλων βιομηχανιών στη νέα ενεργειακή οικονομία. Δεδομένων των τεράστιων επενδύσεων που απαιτούνται, υπογραμμίστηκε ότι είναι σημαντικό να ανοίξει ο δρόμος για καλύτερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Κάτι που περιλαμβάνει βήματα για τη δημιουργία μιας πράσινης ένωσης κεφαλαιαγοράς (green Capital Markets Union), που θα βοηθήσει τη χρηματοδότηση που προορίζεται για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.
Από την πλευρά της η ΔΟΕ (Διεθνής Οργάνωση Ενέργειας) προχώρησε στη διατύπωση έξι βασικών τομέων δράσης στις οποίες περιλαμβάνονται η επιτάχυνση της προόδου προς τη διαφοροποίηση των προμηθειών ορυκτών, το ξεκλείδωμα της δύναμης της τεχνολογίας και της ανακύκλωσης, η προώθηση της διαφάνειας στις αγορές, η ενίσχυση της διαθεσιμότητας αξιόπιστων πληροφοριών, η δημιουργία κινήτρων για βιώσιμη και υπεύθυνη παραγωγή και η ενίσχυση των προσπαθειών για διεθνή συνεργασία.
Να σημειωθεί ότι η ΔΟΕ δημιουργεί ένα νέο Τμήμα Ενεργειακής Ασφάλειας και Κρίσιμων Ορυκτών. Στην αναφορά της επισημαίνει ότι η ζήτηση για κρίσιμα ορυκτά κινείται πάνω από τις αρχικές εκτιμήσεις.
Τα δεδομένα της αγοράς
Η αγορά έχει διπλασιαστεί σε μέγεθος τα τελευταία πέντε χρόνια και η ζήτηση για ορυκτά όπως το λίθιο, το κοβάλτιο, το νικέλιο και ο χαλκός προβλέπεται να αυξηθεί εκθετικά τις επόμενες δεκαετίες.
Επίσης οι παγκόσμιες επενδύσεις σε κρίσιμα ορυκτά αυξήθηκαν κατά 30% το 2022 μετά από αύξηση 20% το προηγούμενο έτος, με τις εταιρείες εξόρυξης να προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι η παραγωγή ανταποκρίνεται στις ανάγκες, την αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για τα συγκεκριμένα μέταλλα και ορυκτά.
Οι παγκόσμιοι βιομηχανικοί κολοσσοί προβλέπουν μέχρι το 2030 κενά στην προσφορά χαλκού ύψους 2-4 εκατ. τόνων ή 6%-12% της δυνητικής ζήτησης ενώ ο χαλκός είναι απαραίτητος σε πολλές εφαρμογές και προϊόντα από τα καλώδια μέχρι τα αυτοκίνητα.
