Υπερδιπλάσιες, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022, είναι μέχρι στιγμής οι θαλάσσιες αφίξεις προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα σύμφωνα με επικαιροποιημένα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Βάσει των στοιχείων της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, κατά τους πρώτους μήνες του 2023 (1 Ιανουαρίου έως 13 Αυγούστου), έχουν φτάσει στην Ελλάδα μέσω θαλασσίων οδών 10.790 πρόσφυγες και μετανάστες. Στο αντίστοιχο διάστημα του 2022 (Ιανουάριος – Αύγουστος) οι αφίξεις δια θαλάσσης ήταν λιγότερες από τις μισές και πιο συγκεκριμένα 5.216 άτομα. Σημειώνεται ότι οι περισσότεροι από τους διά θαλάσσης αφιχθέντες προέρχονται από την Παλαιστίνη (1.394 άτομα) και ακολουθούν εκείνοι από το Αφγανιστάν (717), τη Σομαλία (636), τη Συρία (561) και την Ερυθραία (536). Αντίστοιχη εικόνα για την προέλευση των αφιχθέντων είχε καταγραφεί και το 2022 με 943 Παλαιστίνιους, 832 Αφγανούς, 805 Σομαλούς και 508 Σύρους.
Παράλληλα, μέχρι στιγμής, στο πρώτο οκτάμηνο του 2023, έχουν καταγραφεί 3.538 αφίξεις προσφύγων και μεταναστών μέσω χερσαίων οδών. Επισημαίνεται ότι συνολικά, το 2022 οι αφίξεις στην Ελλάδα μέσω χερσαίων οδών ήταν 6.022.
Αύξηση νεκρών
Ιδιαίτερα αυξημένος είναι όμως και ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών που έχουν χάσει τη ζωή τους στα νερά της Ανατολικής Μεσογείου μέσα στο 2023. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας το πρώτους μήνες του 2022 (μέχρι τις 15 Αυγούστου) οι νεκροί και οι αγνοούμενοι στις θαλάσσιες διαδρομές της Ανατολικής Μεσογείου ήταν 693. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022 οι νεκροί και οι αγνοούμενοι στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν 343. Τα μέχρι τώρα στοιχεία προκαλούν εύλογη ανησυχία ότι ο αριθμός των νεκρών και των αγνοούμενων μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τo θλιβερό
ρεκόρ του 2015 με τους 793 νεκρούς και αγνοούμενους. Αξίζει να σημειωθεί μάλιστα ότι το 2015 οι αφίξεις ήταν πολύ περισσότερες (είχαν ξεπεράσει το 1 εκατομμύριο) κάτι που επιβεβαιώνει ότι η διαδρομή προς την Ευρώπη καθίσταται όλο και πιο θανάσιμη για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.
Επιστημονική έρευνα
Εντωμεταξύ, πρόσφατη επιστημονική δημοσίευση του καθηγητή Τζούλιαν Βουχερπφένικ και των συνεργατών του στην επιθεώρηση Scientific Reports καταρρίπτει τον ιδιαίτερα διαδεδομένο πολιτικό μύθο ότι οι κρατικές ή εθελοντικές επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στην Μεσόγειο λειτουργούν ως «παράγοντας έλξης» (pull factor) της ροής προσφύγων και μεταναστών προς την Ευρώπη.
Σύμφωνα με την επιστημονική έρευνα η οποία βασίζεται σε στοιχεία των μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών στις θαλάσσιες οδούς της Κεντρικής Μεσογείου, ο αριθμός των μετακινήσεων προσφύγων και μεταναστών συνδέεται περισσότερο με άλλους παράγοντες όπως: η ένταση των συγκρούσεων στις
χώρες καταγωγής, οι τιμές των προϊόντων, οι φυσικές καταστροφές αλλά και οι καιρικές συνθήκες.
