Τις αρνητικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε γειτονικές χώρες σε περιόδους χαμηλής ζήτησης «φωτογράφισε» ως βασικό υπαίτιο για τις περικοπές της εγχώριας παραγωγής «πράσινης» ενέργειας, ο πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΕΣΗΑΠΕ) και της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Γιώργος Περιστέρης μιλώντας χθες σε εκδήλωση του ΕΣΗΑΠΕ και της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ).
Ο ίδιος ευχήθηκε στο νέο Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρο Σκυλακάκη «καλό κουράγιο, καθώς είναι πολλά τα προβλήματα και οι προκλήσεις», προσθέτοντας πως είναι σημαντική η παρακολούθηση σε μηνιαία βάση από την πολιτική ηγεσία των στόχων που θα τεθούν, με σκοπό την έγκαιρη επίτευξή τους.
Παράλληλα τόνισε την ανάγκη «χαρτογράφησης» των νέων έργων ΑΠΕ (δεν αρκεί το νέο ΕΣΕΚ να θέτει στόχους για την πράσινη εγκατεστημένη ισχύ, πρέπει και να υποδεικνύει πού θα χωροθετηθούν οι νέοι σταθμοί, σημείωσε μεταξύ άλλων) και ανέδειξε τους κινδύνους από την «μονοκαλλιέργεια των φωτοβολταϊκών».
Αναφερόμενος στις περικοπές που εφαρμόζονται για λόγους ευστάθειας του συστήματος σε περιόδους υψηλής παραγωγής ΑΠΕ και χαμηλής ζήτησης (συνήθως Σαββατοκύριακα και αργίες) ο κ. Περιστέρης είπε ότι η κύρια αιτία, πέρα από τη χωρητικότητα των δικτύων, είναι οι αρνητικές τιμές στις εισαγωγές ρεύματος από γειτονικές χώρες σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους όπου επικρατούν αντίστοιχες συνθήκες χαμηλής ζήτησης και υψηλής συμμετοχής των ΑΠΕ. Δηλαδή κατά τα συγκεκριμένα διαστήματα οι εισαγωγείς πληρώνονται για την ενέργεια που εισάγουν, αντί να πληρώνουν (στη χώρα μας δεν επιτρέπονται επί του παρόντος αρνητικές τιμές) .
Πρόσθεσε ότι ο πλούτος της εγχώριας παραγόμενης πράσινης ενέργειας που πηγαίνει χαμένος θα μπορούσε να αξιοποιηθεί αν υπήρχε μεγάλης κλίμακας αποθήκευση ενέργειας που προσφέρουν τα έργα αντλησιοταμίευσης όπως το έργο της Αμφιλοχίας ισχύος 680 MW που αναπτύσσει η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή.
Για το ίδιο θέμα, ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ Παναγιώτης Λαδακάκος τόνισε ότι οι περικοπές πρέπει να γίνονται με φειδώ, να είναι ισορροπημένες και δίκαια κατανεμημένες μεταξύ παραγωγών και τεχνολογιών. Όπως είπε με ισορροπημένο μείγμα αιολικών- φωτοβολταϊκών σε (60-40 είναι η πρόταση της Ένωσης ενώ αυτή τη στιγμή τα ποσοστά είναι 50-50%, με τα φωτοβολταϊκά να εμφανίζουν πολύ ισχυρότερη δυναμική), οι περικοπές ελαχιστοποιούνται. “Το σωστό μείγμα μειώνει το κόστος και δίνει τη δυνατότητα εξαγωγών πράσινης ενέργειας”, είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Περιστέρης επεσήμανε ακόμη την θετική επίπτωση των ΑΠΕ, πέρα από τη συγκράτηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών καθώς με τη συμμετοχή τους στην αγορά αποφεύγεται η εκροή συναλλάγματος για την εισαγωγή φυσικού αερίου προς ηλεκτροπαραγωγή. Εκτίμησε ότι δεν προβλέπεται στο άμεσο μέλλον υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου στα προ κρίσης επίπεδα, ενώ χαρακτήρισε «εγκληματική αμέλεια» το γεγονός ότι η Ελλάδα -όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες- δεν έλαβαν μέτρα για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, αν και τα τελευταία χρόνια τριπλασιάστηκαν οι εισαγωγές φυσικού, αερίου από τρίτες χώρες εκτός ΕΕ, αναδεικνύοντας την σημασία των ΑΠΕ και για την ασφάλεια εφοδιασμού.
Οι πέντε προτεραιότητες για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση
Κατά την χθεσινή εκδήλωση, ΕΣΗΑΠΕ και ΕΛΕΤΑΕΝ παρουσίασαν οδικό χάρτη με πέντε προτεραιότητες για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση, επισημαίνοντας ότι η καθαρή ενέργεια – και ιδίως η αιολική –συγκράτησε κατά το ράλι στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού και ελάφρυνε τους λογαριασμούς των καταναλωτών κατά 4 δισ. ευρώ.
Οι προτεραιότητες αυτές είναι:
1. Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός με ισορροπημένο μείγμα τεχνολογιών ΑΠΕ: Το υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ να περιλαμβάνει αυξημένους στόχους για τα χερσαία αιολικά πάρκα και πολύ πιο ισορροπημένο μείγμα αιολικών – φωτοβολταϊκών-υδροηλεκτρικών σε σχέση με το σενάριο που έχει παρουσιαστεί, όπως επίσης να εμπεριέχει στις βασικές προτεραιότητές του την Αποθήκευση και την περαιτέρω επιτάχυνση της αναβάθμισης και της επέκτασης των ηλεκτρικών δικτύων και ιδιαίτερα των διασυνδέσεων.
2. Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας που βοηθά στη μείωση των περικοπών πράσινης ενέργειας. Να επιλεγεί το βέλτιστο, διαχρονικά, μείγμα μπαταριών και αντλησιοταμιευτικών, με κριτήρια την εξέλιξη του κόστους των τεχνολογιών, τις ανάγκες του συστήματος και την εγχώρια ανάπτυξη.
3. Ηλεκτρικά δίκτυα: Το φιλόδοξο σχέδιο της αναβάθμισης και της επέκτασης των ηλεκτρικών δικτύων της χώρας και ιδιαίτερα των εγχώριων και διεθνών διασυνδέσεων πρέπει να επιταχυνθεί, να ολοκληρωθεί και να εμπλουτισθεί. Στρατηγικός στόχος πρέπει να είναι η Ελλάδα να καταστεί την επόμενη δεκαετία καθαρός εξαγωγός πράσινης ενέργειας.
4. Αδειοδότηση και χωροταξία: Το αδειοδοτικό πλαίσιο πρέπει να ενσωματώσει πλήρως και στην ουσία τους τις αναλυτικές προβλέψεις της Κοινοτικής νομοθεσίας.
5. Θαλάσσια αιολικά πάρκα: Πρόκειται – όπως επισημάνθηκε – για μια ευκαιρία με μεγάλα οφέλη σε πολλά επίπεδα: αναπτυξιακά, οικονομικά, ενεργειακά, εθνικά και η νέα Κυβέρνηση πρέπει να επιταχύνει τη διαδικασία εφαρμογής του ψηφισμένου νομοθετικού πλαισίου
Επιπλέον, ο ΕΣΗΑΠΕ και η ΕΛΕΤΑΕΝ δήλωσαν αντίθετοι με πρωτοβουλίες οριζόντιους αποκλεισμούς εκτεταμένων περιοχών όπως τα «Απάτητα Βουνά».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν:
-Το 2022 τα αιολικά πάρκα της Ελλάδας παρήγαγαν μέσα το 20,6% της ηλεκτρικής ενέργειας. Εάν αυτή η ενέργεια παραγόταν από φυσικό αέριο, θα έπρεπε να εισάγουμε 2,13 bcm (δις κυβικά μέτρα) περισσότερο αέριο, δηλ. πρόσθετη ποσότητα ίση με το 35% των ετήσιων εισαγωγών αερίου πριν τον πόλεμο.
– Κατά τη διάρκεια της κρίσης, τα αιολικά πάρκα διασφάλισαν 4 δις ευρώ στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) για επιδοτήσεις ρεύματος. Αυτό είναι πάνω από το 46% των συνολικών επιδοτήσεων που δόθηκαν στους καταναλωτές μέσω του ΤΕΜ. Άλλα 2 δισεκ. ευρώ (με στοιχεία του 2021) είναι το ετήσιο όφελος από τη συμμετοχή των αιολικών πάρκων στην αγορά καθώς εκτοπίζουν από το μείγμα ακριβότερες θερμικές μονάδες.