Βλέπετε, η βροχή είναι βροχή, αλλά οι Κάννες είναι Κάννες. Και ούτως η άλλως, δεν είναι η πρώτη φορά που βρέχει κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ. Αυτό που σίγουρα δεν είχαμε συνηθίσει ήταν η χαώδης διοργάνωση, που κράτησε μακριά από τις αίθουσες εκατοντάδες διαπιστευμένους δημοσιογράφους, οδηγώντας τον Τιερί Φρεμό σε απολογία – κάτι ακόμα πιο πρωτοφανές στην ιστορία του θεσμού.
Και οι ταινίες;
To ‘Indiana Jones and the dial of destiny’ του Τζέιμς Μάνγκολντ, εμφανώς βελτιωμένο συγκριτικά με το προηγούμενο σίκουελ, μεταφέρει τη δράση στα τέλη των 60s, διαθέτει έναν δυνατό κακό (ο Μαντς Μίκελσεν, πιο ψυχρός από ποτέ) και έναν Χάρισον Φορντ γερασμένο μεν, ακούραστο δε καθώς μετατρέπει το βάρος της ηλικίας του σε στολίδι του ήρωα που ενσαρκώνει. Και ναι, στο επίκεντρο της πλοκής βρίσκεται ο μηχανισμός των Αντικυθήρων, ενώ οι ήρωες λένε και μερικές κουβέντες στα Ελληνικά. Προβλέπω να γίνεται ο κακός χαμός στα θερινά μας αυτό το καλοκαίρι. Πάντως, η πιο συγκινητική στιγμή έλαβε χώρα εκτός ταινίας, στην πρεμιέρα δηλαδή, με τον Φρεμό να αποκαλύπτει έναν Φοίνικα – Έκπληξη στον Χάρισον Φορντ, και τον ίδιο να ευχαριστεί θερμά το Φεστιβάλ, τη σύζυγο του, και εμάς που “δίνουμε στη ζωή του νόημα”, όπως είπε με σπασμένη φωνή.
Αλλάζοντας τόνο, να πούμε εξ’ αρχής πως ο Χρυσός Φοίνικας του Φεστιβάλ μέχρι τώρα μοιάζει να ανήκει στη “Ζώνη Ενδιαφέροντος”, το νέο, απολύτως συγκλονιστικό φιλμ του Τζόναθαν Γκλέιζερ. «Ζώνη ενδιαφέροντος» βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Μάρτιν Έιμις (που πέθανε μόλις την περασμένη Παρασκευή), και αφηγείται την ιστορία του Ρούντολφ Χες, του διοικητή του στρατοπέδου συγκέντρωσης στο Άουσβιτς, αλλά και της οικογένειας του, με μια γραφή που όμοια της δεν έχετε ξανασυναντήσει σε ταινία για το Ολοκαύτωμα: Ο Γκλέιζερ δεν εκπίπτει ούτε για ένα κλάσμα δευτερολέπτου στον μελοδραματισμό, αλλά καταγράφει την καθημερινότητα των Χες με μια στιλπνή, παγωμένη αποστασιοποίηση που προκαλεί ανατριχίλες. Στις δε ονειρικές σεκάνς (που έρχονται σχεδόν σαν ρεφρέν στο σώμα του φιλμ) το φιλμ μας οδηγεί σε ένα ακόμα πιο απόκοσμο σύμπαν – αυτή εδώ είναι μια ταινία που θα εκτιμούσε ιδιαίτερα ο Ντέιβιντ Λιντς.
Στα “Ξερά χόρτα” του Νούρι Μπίλγκε Τζεϊλάν ο ήρωας της ταινίας, καταμεσής ενός διαλόγου, βγαίνει από το κινηματογραφικό πλατώ, κάνει μια βόλτα γύρω από το σκηνικό αλλά και το κινηματογραφικό συνεργείο, και μετά επιστρέφει στη σκηνή, πιάνοντας την απο εκεί που την άφησε. Ο Τούρκος σκηνοθέτης, που είχε φύγει με Χρυσό Φοίνικα από εδώ πριν κάτι χρόνια για την αριστουργηματική “Χειμέρια Νάρκη” του, ξεκινά από την ιστορία ενός αμφιλεγόμενου ήρωα, έναν δάσκαλο σε κάποιο απόμακρο χωριό της Τουρκίας, που συμπεριφέρεται ολοένα και πιο αλαζονικά στους μαθητές και τους φίλους του – αν υποθέσουμε πως έχει πραγματικά φίλους. Για άλλη μια φορά, οι διάλογοι εδώ είναι όλο το ‘ζουμί’, και ειλικρινά θεωρώ πως σήμερα, μόνο ο Ταραντίνο και ο Τζεϊλάν κατέχουν αυτή τη μοναδική τέχνη του απολύτως κινηματογραφικού διαλόγου, του διαλόγου δηλαδή που από μόνος του συνιστά μια κινηματογραφική αφήγηση.
Οι Μάρτιν Σκορσέζε, Λεονάρντο Ντι Κάπριο και Ρόμπερτ Ντε Νίρο – μαζί με όλο σχεδόν το βασικό καστ – μας υποδέχτηκαν στην πρεμιέρα του “Killers of the flower moon”. Μεγαλόπνοο και επικό, το φιλμ ξεκινά από την αληθινή ιστορία μιας φυλής αυτοχθόνων της Αμερικής, των Οσέιτζ, που κατέχουν μια γη πλούσια σε πετρέλαιο και ξαφνικά δολοφονούνται, ένας προς έναν. Ο Ντι Κάπριο, γόνος του “Βασιλιά” της περιοχής (ένας Μακιαβελικά απολαυστικός Ρόμπερτ Ντε Νίρο), γίνεται πιθήνιο όργανο στα χέρια του, και ο Σκορσέζε κρατά το κοινό καθηλωμένο για 260 λεπτά, με μια βιρτουοζιτέ αβίαστη, και μια γραφή που υποβαστάζει όλες τις σημάνσεις του μύθου σε κάθε δραματουργική πράξη. Το μεγάλο δώρο έρχεται στο φινάλε, ένα από τα πιο συγκινητικά που γύρισε ποτέ ο σκηνοθέτης, που είμαι βέβαιος πως θα χαρίσει δυο δακρυσμένα μάτια σε όλους τους φίλους του.
