Στη λήψη σειράς μέτρων για τη βελτίωση της ασφάλειας του ελληνικού σιδηροδρόμου καταλήγει το πολυσέλιδο πόρισμα της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για το δυστύχημα των Τεμπών, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
Στο πόρισμα των 228 σελίδων γίνεται εκτενής καταγραφή των συνθηκών που οδήγησαν στο πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα τραγικό δυστύχημα της 28ης Φεβρουαρίου, αναδεικνύονται τα τεχνικά προβλήματα που υπήρξαν από το απόγευμα της συγκεκριμένης ημέρας και οι ευθύνες του σταθμάρχη, που -όπως σημειώνεται- δεν θα έπρεπε να κατέχει τη συγκεκριμένη θέση για μια σειρά λόγους, μεταξύ αυτών και λόγω της υπέρβασης του ηλικιακού ορίου κατά 10 έτη από τη στιγμή κατάθεσης του αιτήματος μετάταξης.
Μεταξύ των προβλημάτων που υπήρξαν εκείνη την ημέρα αναφέρονται στο πόρισμα και τα εξής:
- Δεν λειτουργούσε η ηλεκτροκίνηση στο τμήμα Παλαιοφάρσαλος – Λάρισα στη γραμμή ανόδου. Το χρονικό διάστημα της μη λειτουργίας ήταν από 15:52 της 28ης/2/2023 έως 01:05 της 1ης/3/2023.
- Υπήρχε διακοπή κυκλοφορίας στη γραμμή ανόδου στο τμήμα Λάρισα-Λιτόχωρο. Το χρονικό διάστημα μη λειτουργίας ήταν από 19:21 έως 21:38 της 28ης/2/2023.
- Το φωτόσημο εξόδου του σταθμού Λάρισας στη γραμμή 2 είναι μονίμως κόκκινο λόγω μη λειτουργίας, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, της ηλεκτρικής πλευρικής σηματοδότησης. Η δυσλειτουργία αυτή είναι γνωστή στους σταθμάρχες και ειδοποιούν σχετικά τους μηχανοδηγούς.
- Ο χειρισμός της αλλαγής 101 (διευθέτηση στη διαγώνιο), που βρίσκεται στην είσοδο του σταθμού Λάρισας κατά την κίνηση από Παλαιοφάρσαλο, λόγω τεχνικού προβλήματος δεν μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά από το κομβίο του πίνακα χειρισμού αλλαγών, αλλά μόνον επιτόπου από τον κλειδούχο με τη ράβδο χειρισμού.
Διαχρονικές πλημμέλειες
Γενικά, το πόρισμα αναλύει διεξοδικά τις συνθήκες του δυστυχήματος, κάνει αναδρομή στο ρυθμιστικό πλαίσιο των σιδηροδρόμων και τις ατέλειές του, καταγράφει τη διαδρομή των συμβάσεων αναβάθμισης των συστημάτων ασφαλείας και τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωσή τους. Σε σχέση με το δυστύχημα, το πόρισμα αναδεικνύει σοβαρές ανθρώπινες παραβιάσεις του ισχύοντος Γενικού Κανονισμού Κυκλοφορίας και σε σχέση με τα οργανωτικά του σιδηροδρόμου επισημαίνει και συστημικές πλημμέλειες, πολλές εκ των οποίων έχουν διαχρονικό χαρακτήρα.
Το πόρισμα παρουσιάστηκε χθες από τον υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη, αρμόδιο για θέματα Υποδομών και Μεταφορών, ο οποίος σημείωσε ότι «δεσμευτήκαμε ότι θα φέρουμε σε εξαιρετικά σύντομο χρόνο πόρισμα ανεξάρτητων εμπειρογνώμων, που θα καταγράφει με ακρίβεια και αμεροληψία τα δεδομένα του τραγικού δυστυχήματος. Σε 43 ημέρες η Επιτροπή ολοκλήρωσε ένα εξαιρετικά σύνθετο και κοπιώδες έργο. Παρά τα όσα είχαν ειπωθεί από πολιτική ιδιοτέλεια, ότι η Επιτροπή είναι χειραγωγούμενη και μεροληπτική, όπως θα διαπιστώσετε, είναι πόρισμα πραγματικής καταγραφής και επ’ ουδενί πόρισμα συγκάλυψης».
Ο ίδιος σημείωσε ότι ανεξάρτητα από τις επιφυλάξεις που μπορεί να τεθούν για επιμέρους σημεία του πορίσματος, για τα οποία έχει ήδη υπάρξει απάντηση και πρόκειται να υπάρξουν περαιτέρω διευκρινίσεις, το πόρισμα αποτυπώνει την επιστημονική κρίση των μελών της Επιτροπής. «Είναι αυτονόητο ότι το πόρισμα αναλύει πραγματικά περιστατικά, δεν δικάζει» τόνισε, προσθέτοντας ότι «στο μέτρο αυτό, το έργο της απόδοσης ευθυνών ανάγεται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα της δικαστικής λειτουργίας. Και, βεβαίως, όλα τα ευρήματα τελούν υπό το αυτονόητο καθεστώς τεκμηρίου αθωότητας όλων των εμπλεκομένων» ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης.
Προτάσεις για μέτρα
Το πόρισμα, όπως προαναφέρθηκε, περιλαμβάνει και μια σειρά προτάσεων για τη βελτίωση της λειτουργικότητας και της ασφάλειας των σιδηροδρόμων.
Στα άμεσα μέτρα, προτείνονται η ενδυνάμωση του ανθρώπινου παράγοντα, η εξασφάλιση της λειτουργικότητας του τεχνικού εξοπλισμού, η συντήρηση της επιδομής της γραμμής, η υλοποίηση τεχνικών έργων σε γέφυρες και σήραγγες, η αποτροπή βανδαλισμών και κλοπών στο δίκτυο με την αυστηροποίηση του πλαισίου και η ανάταξη του ηθικού των εργαζομένων.
Σε ό,τι αφορά τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, το πόρισμα προτείνει την εγκατάσταση φωτεινής σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και ECTS στο μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου δικτύου, τον εκσυγχρονισμό των σιδηροδρομικών σταθμών, την υιοθέτηση ενός νέου διοικητικού μοντέλου, την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στον σιδηρόδρομο, την ανάδειξη των περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων του σιδηροδρόμου κ.ο.κ. Στα μακροπρόθεσμα μέτρα, στο πόρισμα προτείνεται η κατασκευή νέων γραμμών.
