«Πού να επενδύσω τα χρήματά μου σε αυτόν το νέο ευμετάβλητο κόσμο;» είναι ένα βασικό ερώτημα που θέτει ο απλός καθημερινός Αμερικανός πολίτης, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το Bloomberg.
Από την αγορά μετοχών και real estate έως την απόκτηση πιστωτικής κάρτας και τον φόβο της ύφεσης, οι απαντήσεις είναι εξαιρετικά περίπλοκες στο σημερινό οικονομικό περιβάλλον των προκλήσεων και της αβεβαιότητας. Και βεβαίως δεν αφορά μόνο τον Αμερικανό επενδυτή και καταναλωτή, αλλά τους απανταχού πολίτες που προσπαθούν να βρουν λύσεις με τον πληθωρισμό στα ύψη, τα συνταξιοδοτικά επενδυτικά προγράμματα να μην έχουν ακόμη ανακάμψει από την απότο-
μη πτώση των αγορών το 2022 και με τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων να έχουν «πάρει φωτιά».
Στο σημερινό λοιπόν περιβάλλον της απόλυτης σύγχυσης και αγωνίας, που όλα είναι «στον αέρα», ειδικοί στα χρηματοοικονομικά δίδουν κάποιες απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα:
– Να φυλάω μετρητά κάτω από το στρώμα;
Η ξαφνική κατάρρευση της Silicon Valley Bank και της Signature Bank ήταν τρομακτική, αλλά για τη συντριπτική πλειονότητα των καταθετών δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Τα κρατικά ομόλογα αποταμίευσης της σειράς I, τα οποία προσαρμόζουν την απόδοσή τους με τον πληθωρισμό, έχουν επιτόκιο 6,89%. Επίσης, πολλά αμοιβαία διαχείρισης διαθεσίμων πληρώνουν περισσότερο από 4% αυτή τη στιγμή – με τη διαφορά ότι επειδή επενδύουν σε βραχυπρόθεσμα εργαλεία χαμηλού κινδύνου δεν είναι ασφαλισμένα από την FDIC.
– Τι συμβαίνει τώρα με τα ομόλογα;
Τα ομόλογα έγιναν άκρως ασταθή το 2022, καθώς το βασικό επιτόκιο της Fed αυξήθηκε απότομα από το σχεδόν μηδενικό επίπεδο. Υπό αυτές τις συνθήκες, τα ομόλογα δεν προσέφεραν μεγάλη προστασία, όμως η εγκατάλειψη της στρατηγικής διαφοροποίησης του ενεργητικού θα ήταν λάθος, λένε οι ειδικοί. Επειδή προσφέρουν μια σταθερή ροή εισοδήματος και αποπληρωμή κατά τη λήξη, τα ομόλογα γενικά παρέχουν πιο ομαλή πορεία από τις μετοχές σε ταραγμένες αγορές.
– Είναι φθηνές οι μετοχές;
Παρά το φετινό ράλι, ο S&P 500 έχει χάσει σχεδόν 13% από τις αρχές του 2022, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι οι μετοχές αποτελούν ευκαιρία. Οι αποτιμήσεις των μετοχών αυξήθηκαν και εξακολουθούν να είναι ακριβές με πολλά μέτρα. Η Franklin Templeton Investment Solutions, σημειώνει ότι αυτήν τη στιγμή οι μετοχές στον S&P 500 διαπραγματεύονται σε περίπου τετραπλάσια λογιστική αξία, χαμηλότερα μεν από πέντε στο τέλος του 2021, αλλά πάνω από τα επίπεδα που ήταν κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια της τελευταίας 20ετίας. Αυτό σημαίνει ότι η απόδοση που θα πρέπει να περιμένουν οι επενδυτές θα είναι πιθανότατα χαμηλότερη από τα κέρδη που είχαν συνηθίσει στη «χρυσή» δεκαετία που οδήγησε έως το 2022.
– Τι είναι όλα αυτά τα σενάρια για ύφεση;
Τα σενάρια εντάθηκαν μετά την τραπεζική κρίση. Η Goldman Sachs αναθεώρησε ανοδικά την εκτίμησή της για τις πιθανότητες ύφεσης στις ΗΠΑ τους επόμενους 12 μήνες σε 35%, από 25%. Η μέση εκτίμηση των οικονομολόγων που ερωτήθηκαν από το Bloomberg είναι 65%, ενώ κάποιοι αναλυτές ανησυχούν ότι η τραπεζική κρίση θα μπορούσε να κάνει τις τράπεζες να αυστηροποιήσουν τους όρους τους, οδηγώντας σε μείωση τις χορηγήσεις πιστώσεων και επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης.
– Πόσα χρήματα θα πρέπει να έχω στην άκρη σε περίπτωση που χάσω τη δουλειά μου;
Ο τυπικός κανόνας οικονομικού προγραμματισμού κάνει λόγο για τα έξοδα διαβίωσης τριών έως έξι μηνών σε μετρητά. Ορισμένοι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι
συστήνουν τώρα ένα μεγαλύτερο ποσό, δεδομένου του αυξημένου κινδύνου ύφεσης που θα μπορούσε να παρατείνει τον χρόνο αναζήτησης εργασίας.
– Σκέφτομαι να παρατήσω τη δουλειά μου για μια νέα. Τι πρέπει να σκεφτώ (εκτός από την αμοιβή);
Η ασφάλεια της νέας θέσης εργασίας έχει μεγαλύτερη σημασία απ’ ό,τι πριν από ένα χρόνο, όταν όλοι οι οικονομικοί δείκτες έδειχναν άνοδο. Πόσο σταθερός
είναι ο κλάδος; Η εκτίμηση της στάσης του μελλοντικού εργοδότη και της δυνατότητας για εξ αποστάσεως εργασία είναι παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Σοβαρά θα πρέπει να εξεταστεί και το συνταξιοδοτικό.
– Είναι τρέλα η αγορά ακινήτου τώρα για πρώτη φορά;
Οι τιμές των κατοικιών στις ΗΠΑ αρχίζουν να μειώνονται μετά την τρομερή έκρηξη της πανδημίας. Αλλά για όσους έχουν τα μετρητά, είναι δύσκολο να κάνουν το βήμα με το κόστος δανεισμού τόσο υψηλό. Το μέσο επιτόκιο για ένα δάνειο σταθερού επιτοκίου διάρκειας 30 ετών είναι τώρα 6,45% από 4,72% πέρυσι. Αυτό σημαίνει ότι η μηνιαία πληρωμή για ένα σπίτι 500.000 δολαρίων με 15% μείωση θα είναι περίπου 3.100 δολάρια τώρα από 2.600 δολάρια, σύμφωνα με την Bankrate. Ο βασικός παράγοντας είναι το μακροπρόθεσμο πλάνο, αναφέ- ρουν οι αναλυτές.
– Πότε πρέπει να σταματήσω να διακρατώ cryptos;
Aκόμη και οι ανοδικές τάσεις δείχνουν ότι το bitcoin είναι ένα ασταθές, κερδοσκοπικό στοίχημα. Και οι πολλές απάτες δείχνουν ότι ακόμα κι αν προβλέψει κάποιος σωστά τις τιμές, μπορεί να μην καταφέρει να διατηρήσει τα κέρδη του.