«Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η μεθανόλη θα αποτελέσει το καύσιμο του μέλλοντος για την παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, αλλά και ένα ιδανικό μέσο αποθήκευσης ενέργειας».
Αυτό λέει σε συνέντευξή του στη «Ν» ο Δρ. Βασίλης Γρηγορίου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Advent Technologies, η οποία ξεκίνησε στην Πάτρα πριν από 17 χρόνια ως νεοφυής επιχείρηση προηγμένης τεχνολογίας και σήμερα είναι εισηγμένη στο αμερικανικό χρηματιστήριο, «τρέχοντας» μακρόπνοα επενδυτικά πλάνα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Η εταιρεία εστιάζει σε μεγάλο βαθμό στο χώρο της ναυτιλίας, αναπτύσσοντας τις κυψέλες καυσίμου «SereneU». Αυτές λειτουργούν με μεθανόλη, χρησιμοποιώντας έναν ενσωματωμένο αναμορφωτή, ο οποίος μετατρέπει εντός του πλοίου (on-board) την μεθανόλη σε υδρογόνο, και μετά την χημική αντίδραση, σε ηλεκτρική ενέργεια.
«Ως φορέας υδρογόνου, η μεθανόλη επιτρέπει την απλούστερη αποθήκευση και συμβάλλει στη μείωση του κόστους της εφοδιαστικής αλυσίδας, σε σύγκριση με το καθαρό υδρογόνο και ενισχύει σημαντικά την ασφάλεια των σχετικών διεργασιών και χειρισμών» επισημαίνει ο Δρ. Γρηγορίου.
Μάλιστα, οι κυψέλες καυσίμου έχουν εφαρμογή, πέραν της ποντοπόρου ναυτιλίας, σε μεγάλα σκάφη αναψυχής, αλλά και σε ιστιοπλοϊκά και επιβατηγά πλοία της ακτοπλοΐας.
Σημειώνεται πως μολονότι τα μεγέθη της Advent υπερβαίνουν τα σύνορα της Ελλάδας, η χώρα μας εξακολουθεί να αποτελεί εφαλτήριο επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. «Σκοπός της Advent είναι να αντιστρέψει το brain drain από το οποίο υποφέρει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και να το μετατρέψει σε brain gain» υπογραμμίζει ο Δρ. Γρηγορίου.
Αναλυτικά η συνέντευξή του στη «Ν»:
Πείτε μας λίγα εισαγωγικά σχόλια για την εταιρεία. Πώς ξεκίνησε και πώς αναπτύχθηκε στα μεγέθη που γνωρίζουμε σήμερα;
Η Advent ξεκίνησε στην Πάτρα το 2006 ως μια start-up προηγμένης τεχνολογίας που έβλεπε πολλά χρόνια μπροστά. Το όραμά μας είναι η δημιουργία ενός κόσμου με καθαρή, ασφαλή, βιώσιμη και προσιτή ενέργεια που προέρχεται από το υδρογόνο. Το υδρογόνο μπορεί να αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα ειδικά στους τομείς:
● της βιομηχανίας (παραγωγή χάλυβα, αμμωνίας, τσιμέντου, λιπασμάτων, διυλιστήρια κλπ.) και
● στα μεγάλου όγκου οχήματα (φορτηγά, πλοία, και πιθανόν αεροπλάνα).
Οι δύο αυτοί τομείς συμβάλλουν πολύ περισσότερο από τα επιβατικά αυτοκίνητα στην κλιματική κρίση (παράγουν πάνω από 30% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα) και την μόλυνση του περιβάλλοντος. Σε αυτούς τους τομείς είναι αδύνατον να αντικαταστήσουμε την ενέργεια που χρειάζονται με μπαταρίες, και είναι απαραίτητο να βρούμε ένα εναλλακτικό καύσιμο. Αυτό είναι το πράσινο υδρογόνο.
Στην Advent αναπτύσσουμε δύο προϊόντα:
● Εlectrolysers, δηλαδή μηχανές παραγωγής πράσινου υδρογόνου από νερό και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι μηχανές αυτές θα είναι οι καθαρές «πετρελαιοπηγές» του μέλλοντος και θα μπορούν να εγκατασταθούν σε κάθε χώρα.
● Fuel Cells (Κυψέλες Καυσίμου), δηλαδή μηχανές που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια και θερμότητα. Οι μηχανές αυτές θα αντικαταστήσουν σταδιακά τις μηχανές εσωτερικής καύσης και τις γεννήτριες ντίζελ παγκοσμίως.
Με περισσότερες από 150 πατέντες στην τεχνολογία κυψελών καυσίμου, έχουμε ολοκληρώσει 38 έργα Έρευνας και Ανάπτυξης που έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις ΗΠΑ, αλλά και σε εθνικό επίπεδο από τις χώρες που δραστηριοποιούμαστε.
Τον Φεβρουάριο του 2021, η Advent εισήχθη στο Χρηματιστήριο NASDAQ της Νέας Υόρκης επιτυγχάνοντας να αντλήσει 158,3 εκατ. Δολάρια ΗΠΑ για την υλοποίηση του επιχειρηματικού μας σχεδίου και ξεκίνησε το επενδυτικό της πρόγραμμα σε ΗΠΑ, Ευρώπη και Ασία.
Το 2022 αποτέλεσε μία χρονιά ορόσημο για την ανάπτυξη της εταιρείας μας. Τον Ιούλιο του 2022, το Green HiPo της Advent, ένα Σημαντικό Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος της αλυσίδας αξίας «Τεχνολογίες και Συστήματα Υδρογόνου» (IPCEI Hydrogen), έλαβε επικύρωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατόπιν κοινοποίησης από το Ελληνικό Κράτος. Το έργο θα υλοποιηθεί στην Δυτική Μακεδονία και θα συμβάλει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, μέσα από την κατασκευή και λειτουργία μίας υπερσύγχρονής βιομηχανικής μονάδας καθώς και εγκαταστάσεων Έρευνας και Ανάπτυξης παραγωγής καινοτόμων συστημάτων κυψελών καυσίμου και μονάδων ηλεκτρόλυσης. Το συνολικό ύψος της χρηματοδότησης δύναται να ξεπεράσει τα 700 εκατομμύρια ευρώ και θα ολοκληρωθεί σε έξι χρόνια.
Επιπλέον, αυτήν τη στιγμή αναπτύσσουμε τη νέα μεμβράνη ανταλλαγής πρωτονίων υψηλής θερμοκρασίας επόμενης γενιάς της Advent, σε συνεργασία με το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Los Alamos του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, το Εθνικό Εργαστήριο Brookhaven και το Εθνικό Εργαστήριο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Η νέα μεμβράνη ανοίγει νέες προοπτικές στην παγκόσμια βιομηχανία κυψελών καυσίμου και οι δυνατότητές της ήδη εξετάζονται από μεγάλες εταιρείες στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, όπως η Hyundai Motor Company.
Ποιες λύσεις αναπτύσσει η εταιρεία για τη ναυτιλιακή βιομηχανία;
Η κύρια δραστηριότητα της Advent αυτήν τη στιγμή είναι οι κυψέλες καυσίμου. Οι κυψέλες καυσίμου θεωρούνται η πιο βιώσιμη εναλλακτική στους κινητήρες εσωτερικής καύσης, στις ντηζελογεννήτριες και στις μηχανές πλοίων και αεροσκαφών. Η εδραίωση των κυψελών καυσίμου ως αξιόπιστη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί μονόδρομο για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών ρύπων σε τομείς, που δεν μπορούν να στηριχθούν στην αποκλειστική χρήση μπαταριών, συμπεριλαμβανομένου και αυτού της ναυτιλίας.
Η προηγμένη τεχνολογία μας επιτρέπει στις κυψέλες καυσίμου να λειτουργούν σε υψηλές θερμοκρασίες, μεταξύ 80°C και 240°C, χρησιμοποιώντας καύσιμα-φορείς υδρογόνου με χαμηλές (μεθανόλη, βιομεθανόλη) ή μηδενικές (πράσινη μεθανόλη) εκπομπές.
Για να αποφύγουμε την σύγχυση εδώ να τονίσουμε ότι η πράσινη μεθανόλη δεν είναι παρά ένα παράγωγο προϊόν του πράσινου υδρογόνου και θεωρείται ο βέλτιστος τρόπος να χρησιμοποιηθεί το πράσινο υδρογόνο στα πλοία.
Διαβάσαμε στη διάρκεια του 2022 ότι η εταιρεία υπέγραψε μνημόνια συνεργασίας με μεγάλα ονόματα της ελληνικής ναυτιλίας για τη διενέργεια δοκιμαστικών projects επί προϊόντων που παράγει. Υπάρχουν στα σκαριά κι άλλες παρόμοιες συμφωνίες με Έλληνες ή ξένους πλοιοκτήτες;
Τον Ιούνιο του 2022 ανακοινώσαμε την έναρξη πιλοτικών προγραμμάτων με ελληνικές εφοπλιστικές εταιρείες αναγνωρισμένου κύρους. Τα προγράμματα αυτά αφορούν την εγκατάσταση των κυψελών καυσίμου “SereneU” της Advent που λειτουργούν με μεθανόλη σε επιλεγμένα πλοία των συνεργατών μας, με στόχο την αξιολόγησή τους ως πηγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Τον Ιανουάριο του 2023 ανακοινώσαμε μια νέα και πολλά υποσχόμενη συνεργασία με την Alfa Laval, έναν παγκόσμιο ηγέτη στο χώρο της τεχνολογίας πλοίων. Η συνεργασία στοχεύει στο να αξιολογήσει τις κυψέλες καυσίμου SereneU της Advent που λειτουργούν με μεθανόλη –και αργότερα με πράσινη μεθανόλη με μηδενικές εκπομπές– στη ναυτιλιακή βιομηχανία με σκοπό την αντικατάσταση των γεννητριών παροχής ηλεκτρικής ισχύος. Το έργο αυτό χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης και Επίδειξης Ενεργειακής Τεχνολογίας (Energy Technology Development and Demonstration Program) της Δανίας ενώ για την υλοποίησή του θα συνεργαστούν η Advent, η Alfa Laval και ομάδα Δανών πλοιοκτητών.
Τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας, διακρίνουμε ένα ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη χρήση κυψελών καυσίμου, που τροφοδοτούνται με μεθανόλη από εταιρείες-ηγέτες στο χώρο της ναυτιλίας.
Πώς λειτουργούν οι κυψέλες καυσίμου SereneU επί του πλοίου και τι πλεονεκτήματα προσφέρουν; Πιστεύετε ότι η μεθανόλη είναι η απάντηση στη δύσκολη «εξίσωση» των εναλλακτικών καυσίμων στη ναυτιλία;
Οι κυψέλες καυσίμου SereneU λειτουργούν με μεθανόλη, χρησιμοποιώντας έναν ενσωματωμένο αναμορφωτή, ο οποίος μετατρέπει εντός του πλοίου (on-board) την μεθανόλη σε υδρογόνο, και μετά την χημική αντίδραση, σε ηλεκτρική ενέργεια. Στόχος μας είναι η ένταξη των SereneU σε ενιαία υβριδικά συστήματα, τα οποία χρησιμοποιούν ένα συνδυασμό διαφορετικών πηγών ενέργειας (μπαταρίες, γεννήτριες και κυψέλες καυσίμου) . Παρέχοντας αξιόπιστη ενέργεια, οι κυψέλες καυσίμου SereneU είναι άκρως φιλικές προς το περιβάλλον, μειώνοντας αξιοσημείωτα τις εκπομπές CO2 και λειτουργώντας αθόρυβα.
Στη Advent, πιστεύουμε ακράδαντα ότι η μεθανόλη θα αποτελέσει το καύσιμο του μέλλοντος για την παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, αλλά και ένα ιδανικό μέσο αποθήκευσης ενέργειας, συνεισφέροντας αισθητά στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO).
Ως φορέας υδρογόνου, η μεθανόλη επιτρέπει την απλούστερη αποθήκευση και συμβάλλει στη μείωση του κόστους της εφοδιαστικής αλυσίδας, σε σύγκριση με το καθαρό υδρογόνο και ενισχύει σημαντικά την ασφάλεια των σχετικών διεργασιών και χειρισμών. Από το 2020, ο IMO έχει εγκρίνει την χρήση της μεθανόλης ως ασφαλούς καυσίμου για τη ναυτιλία, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η μεθανόλη μπορεί να ενσωματωθεί εύκολα στην ήδη υπάρχουσα υποδομή τροφοδοσίας, κάτι το οποίο δεν ισχύει για το καθαρό υδρογόνο. Επιπρόσθετα, η μεθανόλη φαίνεται ότι θα αποτελέσει την πιθανότερη πηγή ενέργειας ώστε να τροφοδοτηθούν τα πλοία με πράσινο υδρογόνο (καθώς η πράσινη μεθανόλη παράγεται από πράσινο υδρογόνο).
Πρόσφατα η εταιρεία ανακοίνωσε συνεργασία για την ανάπτυξη λύσεων σε superyachts. Πώς θα λειτουργούν τα συγκεκριμένα συστήματα και τι αποτέλεσμα θα έχουν;
Η Advent θα συνεργαστεί με την Siemens Εnergy για την ανάπτυξη μιας μεταβλητής κλίμακας καινοτόμου λύσης παροχής ενέργειας, που θα κυμαίνεται από 50kW έως 500kW και θα έχει εφαρμογές σε μια ευρεία γκάμα βιομηχανιών, όπως αυτή των yachts.
Η συγκεκριμένη λύση θα βασίζεται στις κυψέλες καυσίμου SereneU και αρχικά αναμένεται να χρησιμοποιηθεί ως υβριδική πηγή ενέργειας, αντικαθιστώντας τους συμβατικούς κινητήρες ντίζελ σε διαδικασίες, όπως η αγκυροβολία και η πραγματοποίηση ελιγμών. Παράλληλα, οι κυψέλες καυσίμου SereneU αναμένεται να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες βασικών λειτουργιών του «ξενοδοχειακού» φορτίου των yachts.
Πρόσφατα υποδεχτήκαμε στις εγκαταστάσεις μας στο Aalborg της Δανίας στελέχη της Siemens Energy και της Sanlorenzo για να συζητήσουμε τα επόμενα βήματα ενός έργου που θα στοχεύει στην ανάπτυξη κυψελών καυσίμου υψηλής θερμοκρασίας, που λειτουργούν με πράσινη μεθανόλη, για την Sanlorenzo.
Είναι εφικτή η χρήση των τεχνολογικών λύσεων που αναπτύσσει η εταιρεία σε κλάδους, όπως η ακτοπλοΐα; Και αν ναι, με ποιόν τρόπο;
Οι κυψέλες καυσίμου της Advent μπορούν να ενταχθούν σε συστήματα πρόωσης πλοίων μικρού μεγέθους (σκάφη αναψυχής, ιστιοπλοϊκά και επιβατηγά πλοία), ενώ ανεξαρτήτως μεγέθους του πλοίου, μπορούν επίσης να εγκατασταθούν σε υβριδικά συστήματα παροχής ενέργειας, αντικαθιστώντας τις υπάρχουσες γεννήτριες ντίζελ. Επιπρόσθετα, μπορούν να χρησιμεύσουν ως βοηθητικές μονάδες ισχύoς σε μεγαλύτερα πλοία αλλά και στην ηλεκτροδότηση ελλιμενισμένων πλοίων από την ξηρά (cold ironing), συμβάλλοντας έτσι σε μια πιο οικολογική λειτουργία των λιμένων.
Παράλληλα, η καταλληλόλητα των κυψελών καυσίμου SereneU για χρήση σε επιβατηγά πλοία έχει επιβεβαιωθεί από το 2017, όπου και ολοκληρώσαμε επιτυχώς άλλο ένα έργο στα πλοία MV Mariella και MS Innogy. Στην περίπτωση αυτή, το υβριδικό σύστημα παροχής ενέργειας αποτελούνταν από τις κυψέλες καυσίμου της Advent και μπαταρίες. Οι κυψέλες καυσίμου SereneU χρησιμοποιήθηκαν ως range extenders, επιτρέποντας στο επιβατηγό πλοίο να ηλεκτροδοτείται για μια ολόκληρη ημέρα, εκπέμποντας σημαντικά λιγότερους ρύπους, σε σχέση με τα σημερινά αντίστοιχα συστήματα παροχής ενέργειας.
Ποιο είναι το επενδυτικό πλάνο της εταιρείας για τα επόμενα χρόνια; Που σκοπεύει να επενδύσει; Ποια θέση έχει η χώρα μας στους σχεδιασμούς;
Το επενδυτικό μας πλάνο περιλαμβάνει επενδύσεις τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ. Πρόσφατα ολοκληρώσαμε την κατασκευή μιας νέας υπερσύγχρονης μονάδας παραγωγής στο Hood Park campus που βρίσκεται στο Charlestown της Μασαχουσέτης, λίγα μίλια από τα διάσημα πανεπιστήμια Harvard και ΜΙΤ. Η μονάδα έχει τεθεί ήδη σε λειτουργία και επικεντρώνεται στην ανάπτυξη και παραγωγή της επόμενης γενιάς εξαρτημάτων κυψελών. Η νέα μονάδα παραγωγής θα μας επιτρέψει να αυξήσουμε σημαντικά τις παραγωγικές μας δυνατότητες και να ανταποκριθούμε στην αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση καινοτόμων προϊόντων στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Παράλληλα, από το 2006 διατηρούμε ερευνητική και παραγωγική δραστηριότητα στην Πάτρα. Οπότε, δε χωρά αμφιβολία ότι η Ελλάδα αποτέλεσε και θα συνεχίσει να αποτελεί το εφαλτήριο των επιχειρηματικών μας πρωτοβουλιών και προσπαθειών.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της συνεχούς μας ανάδρασης με το ελληνικό γίγνεσθαι θα πρέπει να τοποθετήσουμε και το “Green HIPo”. Στοχεύοντας στη δημιουργία περίπου 650 άμεσων και πολλαπλάσιων έμμεσων θέσεων εργασίας τα επόμενα χρόνια, ευελπιστούμε ότι το “Green HiPo” θα αποτελέσει πόλο έλξης για άρτια καταρτισμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό που έχει φοιτήσει στα παγκοσμίου φήμης πανεπιστήμια που διαθέτει η χώρα.
Σκοπός της Advent είναι να αντιστρέψει το brain drain από το οποίο υποφέρει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και να το μετατρέψει σε brain gain, φέρνοντας πίσω στην χώρα, γνώση και δυνατότητες που έχασε τα προηγούμενα χρόνια.
