Για να περιορίσουν τις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις «τρέχουν» μεγάλα πακέτα στήριξης, τα οποία ωστόσο θα μπορούσαν να προκαλέσουν μακροπρόθεσμη ζημιά.
Την ώρα που ο πληθωρισμός κινείται ανεξέλεγκτος και οι κεντρικές τράπεζες, στην προσπάθειά τους να τον τιθασεύσουν, αυξάνουν το κόστος δανεισμού, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι οικονομολόγοι προειδοποιούν για μια αντιπαραγωγική σύγκρουση στην περίπτωση που οι κυβερνήσεις δεν ακολουθήσουν τη χρυσή τομή: μέτρα που είναι προσωρινά, στοχευμένα και εφαρμόζονται έγκαιρα.
Αποτυγχάνοντας να εστιάσουν σε μέτρα όπως η ελάφρυνση των λογαριασμών για τις πιο ευάλωτες επιχειρήσεις και νοικοκυριά, οι κυβερνήσεις ενδέχεται να τονώσουν ακούσια την ανάγκη για υψηλότερα επιτόκια, ενώ παράλληλα «βαραίνουν» τους μελλοντικούς προϋπολογισμούς με μεγαλύτερα χρέη.
Η μικρής διάρκειας ζωής κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου υπό την Λιζ Τρας αποτελεί προειδοποίηση για το χάος που μπορεί να προκύψει στην αγορά από την απώλεια εμπιστοσύνης, σημειώνει το Bloomberg.
«Είναι εύκολο να τεθούν σε εφαρμογή μέτρα που επηρεάζουν τους πάντες: δεν κάνεις διακρίσεις σε βάρος κανενός, επομένως δεν θα υπάρξει αντίδραση των μεσαίων στρωμάτων», σχολίασε ο Γκρέγκορι Κλέις του Bruegel. «Αν τους βοηθάς όλους, δεν βοηθάς αρκετά τους φτωχούς, που είναι αυτοί που υποφέρουν».
Οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν δεσμευτεί για πάνω από 550 δισ. ευρώ, με στόχο να προστατεύσουν τις οικονομίες τους από τους λογαριασμούς για την ενέργεια που έχουν εκτοξευθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αν συμπεριληφθεί η υποστήριξη για επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 710 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το Bruegel.
Τα μέλη της ευρωζώνης έχουν ήδη δαπανήσει περίπου το 1,25% της οικονομικής παραγωγής, ή περίπου 200 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με την Κομισιόν όμως περίπου το 70% των μέτρων δεν είναι στοχευμένα, λειτουργώντας προς όφελος όλων ή ενός πολύ μεγάλου μεριδίου του πληθυσμού.
Οι κίνδυνοι
Ενώ οι χώρες της ΕΕ δεν υπόσχονται τις σαρωτικές φορολογικές περικοπές της Τρας, αποδεικνύεται πολιτικά δύσκολο να ανακοινώσουν μέτρα που είναι προσωρινά, στοχευμένα και εφαρμόζονται έγκαιρα.
- Τα στοχευμένα μέτρα σημαίνουν ότι γίνεται επιλογή του ποιος θα ωφεληθεί, και άρα υπάρχει ρίσκο αντιδράσεων.
- Η παράταση της στήριξης πέρα από το χειμώνα μπορεί να ανατρέψει την ισορροπία μεταξύ των προσπαθειών μείωσης των τιμών καταναλωτή και της στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών και της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Για τις επιχειρήσεις που προσπαθούν να σχεδιάσουν τις επενδύσεις τους, η αβεβαιότητα σχετικά με τους λογαριασμούς ενέργειας είναι ο «χειρότερος εχθρός» τους, δήλωσε αυτή την εβδομάδα, το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Φρανσουά Βιλλερού ντε Γκαλχάου.
- Ένας άλλος κίνδυνος εφόσον συνεχίσει για πάρα πολύ καιρό η στήριξη είναι ότι η πραγματικότητα των υψηλότερων τιμών ενέργειας δεν αλλάζει σε μια εποχή που η Ευρώπη χρειάζεται να μειώσει την κατανάλωση για να αποφύγει τις διακοπές ρεύματος.
- Σε αυτό το πλαίσιο αποτελεί πειρασμό για τις κυβερνήσεις να δοθεί έμφαση στη χρηματοδότηση από πρόσθετους φόρους προστιθέμενης αξίας που καταβάλλονται σε όλο και πιο ακριβά αγαθά. Αυτό δεν θα πρέπει να οδηγήσει σε άλμα στις διαρθρωτικές δημόσιες δαπάνες, προειδοποίησε η κεντρική τράπεζα της Ισπανίας, καθώς ο πληθωρισμός θα μπορούσε τελικά να επηρεάσει τα φορολογικά έσοδα επιβραδύνοντας την κατανάλωση και τις επενδύσεις.
naftemporiki.gr
