Skip to main content

Πόσο επενδύουμε στην εκπαίδευση;

Του Στράτου Στρατηγάκη 
Μαθηματικού – Ερευνητή
[email protected]
www.stadiodromia.gr

Ακούμε από όλους τους πολιτικούς μας ότι η εκπαίδευση είναι εθνική προτεραιότητα και όλοι θέλουν η εκπαίδευσή μας να είναι πολύ καλή γιατί είναι άμεσα συνδεδεμένη με το μέλλον της χώρας μας. Για να δούμε τι κάνουν στην πράξη για να κάνουν την εκπαίδευσή μας εθνική προτεραιότητα. Πέρα από τις όποιες αλλαγές, που είναι πάρα πολλές και συνήθως αποτυγχάνουν διότι γίνονται βιαστικά, αντιγράφοντας συνήθως αυτά που κάνουν άλλες χώρες, χωρίς μακροπρόθεσμο σχέδιο και χωρίς την απαιτούμενη οργάνωση, που θα εξασφαλίσει την επιτυχία τους υπάρχουν και αντικειμενικές μετρήσεις που δείχνουν κατά πόσο είναι προτεραιότητα ή μόνο λόγια η εκπαίδευση. Πρόκειται για τα χρήματα που δαπανώνται στην εκπαίδευση.

Τα στοιχεία προέρχονται από τον ΟΟΣΑ και αφορούν στο έτος 2019, στο τέλος των μνημονίων, που δημιούργησαν πολλά προβλήματα και στην εκπαίδευση και μείωσαν πολύ τα ποσά που επενδύονταν στην εκπαίδευση. Στο προηγούμενο άρθρο μας είδαμε πως η διακοπή των διορισμών για μία δεκαετία δημιούργησε το πρόβλημα του γερασμένου εκπαιδευτικού προσωπικού. Στον πίνακα βλέπουμε τα χρήματα που επένδυσε το κράτος μας σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης το 2019.

Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση δαπανούμε 7.279 δολάρια ανά μαθητή. Αυτό το ποσό είναι μεγαλύτερο από τα αντίστοιχα ποσά του Μεξικού, Κολομβίας, Τουρκίας, Χιλής, Λετονίας και Λιθουανίας. Όλες οι άλλες χώρες δαπανούν μεγαλύτερα ποσά. Η Πορτογαλία δαπανά 8.992 για την Πρωτοβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή 23,53% περισσότερα από εμάς. Και η Πορτογαλία πέρασε από μνημόνια, πιο ήπια από εμάς, αλλά πρόκειται για μία χώρα που πριν 30 χρόνια ήταν πολύ πίσω από εμάς και τώρα είναι πολύ πιο μπροστά μας.

Στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση η Ελλάδα ξοδεύοντας 6.728 δολάρια είναι μπροστά μόνο από το Μεξικό, την Κολομβία, την Τουρκία και τη Χιλή. Όλες οι άλλες χώρες επενδύουν περισσότερα από εμάς, με το μέσο όρο των 22 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ξοδεύει 11.673 δολάρια, δηλαδή 73,49% περισσότερα από εμάς. Η Πορτογαλία με 11.162 βρίσκεται ελάχιστα κάτω από το μέσο όρο. Οι πρώην Ανατολικές χώρες, που είδαν τα πάντα να γκρεμίζονται γύρω τους πριν 30 χρόνια κατάφεραν και επενδύουν περισσότερα από εμάς στην εκπαίδευση. Η Τσεχία, για παράδειγμα, επενδύει 12.357 δολάρια για κάθε μαθητή της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ποσό σχεδόν διπλάσιο από το αντίστοιχο δικό μας.

Στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση το ποσό ανά φοιτητή είναι εξαιρετικά χαμηλό. Η στήλη Τριτοβάθμια Εκπαίδευση χωρίς R&D είναι αυτή που μας ενδιαφέρει, καθώς η έρευνα έχει δοθεί σε άλλο Υπουργείο, αλλά εμάς μας ενδιαφέρει η Εκπαίδευση. Το ποσό των 2.538 δολαρίων είναι πολύ χαμηλό διότι προσμετρώνται και οι λιμνάζοντες φοιτητές, που είναι λίγο περισσότεροι από τους ενεργούς Το πραγματικό ποσό είναι διπλάσιο δηλαδή λίγο πάνω από 5.000 δολάρια. Και αυτό το ποσό, όμως, είναι το μικρότερο στον κόσμο, αφού το Μεξικό που είναι η δεύτερη χώρα στον κόσμο που επενδύει τα λιγότερα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ξοδεύει 6.272 δολάρια για κάθε φοιτητή. Ο μέσος όρος της ΕΕ των 22 είναι 11.301 δολάρια, υπερδιπλάσιο από τα 5.000 δολάρια, που εκτιμούμε ότι είναι το δικό μας κόστος ανά φοιτητή.

Εκπαίδευση χωρίς λεφτά, λοιπόν, είναι το μότο μας ως χώρα. Γι’ αυτό τα σχολεία μας έχουν σοβάδες που πέφτουν, τουαλέτες τριτοκοσμικές, δεν έχουν γραμματείες και βοηθητικό προσωπικό. Η αλήθεια είναι ότι δεν επενδύαμε ποτέ στην Εκπαίδευση. Ήρθαν και τα μνημόνια και μειώθηκαν ακόμη περισσότερο τα χρήματα. Ας αντιληφθούμε οριστικά ότι Εκπαίδευση χωρίς χρήματα δε γίνεται. Φυσικά δεν είναι μόνο τα χρήματα, διότι υπάρχει περίπτωση να ξοδέψει κάποια χώρα πολλά χρήματα και να μην έχει αποτέλεσμα. Αλλά χωρίς χρήματα είναι αδύνατο να έχεις αποτέλεσμα.

Πώς, λοιπόν, τα καταφέρνουμε και ενώ είμαστε τελευταίοι σε επενδύσεις δεν είμαστε τελευταίοι σε επιδόσεις; Μήπως είμαστε πανέξυπνοι ως λαός; Όχι φυσικά απλά τα έξοδα για την Εκπαίδευση είναι 50-50 στη χώρα μας. Οι γονείς πληρώνουν αδρά για να καλύψουν όλα αυτά που δεν κάνει το κράτος μας, ως οφείλει. Παιδικοί σταθμοί, ιδιωτικά νηπιαγωγεία και γενικότερα σχολεία, σχολές χορού, εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης, γυμναστήρια, κέντρα ξένων γλωσσών και φροντιστήρια καλύπτουν αυτά που θα έπρεπε να παρέχει το κράτος και δεν το κάνει.

Το αποτέλεσμα είναι ότι τα παιδιά μας κουράζονται πολύ, όλοι λένε ότι είναι οι σκληρότερα εργαζόμενοι. Οι επιδόσεις των μαθητών μας είναι πολύ καλύτερες από αυτό που θα περίμενε κανείς από τις επενδύσεις που κάνει το κράτος μας  στην Εκπαίδευση διότι οι γονείς πληρώνουν αδρά για να καλύψουν τα κενά της έλλειψης επενδύσεων.

Δαπάνες ανά μαθητή το 2019

 

Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση

Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Τριτοβάθμια Εκπαίδευση χωρίς R&D

Πρωτοβάθμια έως τριτοβάθμια χωρίς R&D

Αυστραλία

11340

14120

20625

13981

12822

Αυστρία

13299

16883

21329

15533

15423

Βέλγιο

11720

15007

21082

13760

13605

Γαλλία

9312

13475

18136

12731

11934

Γερμανία

10622

14390

19608

11148

12770

Δανία

12273

12594

21658

9841

11850

Ελλάδα

7279

6728

4192

2538

5399

Εσθονία

9384

8462

16752

10222

9226

Ηνωμένο Βασίλειο

11936

13041

29688

23884

14460

ΗΠΑ

13780

15538

35347

31254

18450

Ιαπωνία

9379

11493

19504

  

Ιρλανδία

8687

10383

16997

11541

10215

Ισλανδία

14304

15091

16610

  

Ισπανία

8580

10706

14237

10681

9904

Ισραήλ

9452

9410

12683

9008

9303

Ιταλία

10570

10558

12177

8101

10045

Καναδάς

10570

14564

22335

22335

14391

Κολομβία

3729

3744

4601

  

Κορέα

13341

17078

11287

8876

12968

Λετονία

6865

7889

12186

9268

7821

Λιθουανία

7095

7227

11039

7851

7403

Λουξεμβούργο

22203

24736

51978

30063

23957

Μεξικό

2977

2890

7341

6272

3421

Μέσος όρος ΕΕ22

10141

11673

17670

11301

11010

Μέσος όρος ΟΟΣΑ

9923

11400

17559

12486

11087

Νέα Ζηλανδία

7578

9336

18641

14742

9548

Νορβηγία

15334

16192

25019

15558

15762

Ολλανδία

10150

14902

20889

13299

12970

Ουγγαρία

8262

7827

12107

9269

8257

Πολωνία

8949

8689

12912

8978

8784

Πορτογαλία

8992

11162

11858

8838

9898

Σλοβακία

7972

7458

12749

10033

8042

Σλοβενία

9562

10160

15267

11873

10224

Σουηδία

13234

13311

26046

12084

13014

Τουρκία

4400

5110

9455

7641

5402

Τσεχία

7520

12357

17411

11329

10484

Φινλανδία

10576

11894

18129

9635

11006

Χιλή

6018

5997

10253

9872

7128

Πηγή: ΟΟΣΑ Επεξεργασία: Στράτος Στρατηγάκης