Έχει περάσει πάνω από ένας χρόνος από τις μεγάλες πυρκαγιές στη Βόρεια Εύβοια που κατέστρεψαν χιλιάδες στρέμματα δάσους. Μαζί με τον φυσικό πλούτο, που αποτελούσε πολύτιμο πνεύμονα πρασίνου, κάηκαν πολλά σπίτια, ζώα, καλλιέργειες -με τη λίστα σε απώλειες να είναι ανεξάντλητη- προκαλώντας σημαντικές οικονομικές αλλά και ψυχολογικές συνέπειες στους κατοίκους της περιοχής καθώς το δάσος είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους.
Λίγες μόλις ημέρες μετά την κατάσβεση της φωτιάς, ανακοινώθηκε η Πρωτοβουλία Στήριξης της Βόρειας Εύβοιας του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), ύψους μέχρι €15 εκατομμυρίων, και οργανώθηκε σειρά επισκέψεων και συζητήσεων με την τοπική κοινωνία, για να αφουγκραστούμε τις ανάγκες και να ακουστούν από τους ίδιους τους κατοίκους της Βόρειας Εύβοιας τα πραγματικά προβλήματα και ζητούμενα, ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο ουσιαστική και αποτελεσματική η συμβολή στην επόμενη ημέρα.
«Οι δασικές πυρκαγιές, όπως αυτή στη Βόρεια Εύβοια, δεν είναι ένα ασυνήθιστο γεγονός παγκόσμια. Τα δεδομένα δείχνουν, δυστυχώς, πως θα γινόμαστε μάρτυρες αντίστοιχων φαινομένων όλο και πιο τακτικά στο άμεσο μέλλον. Οι συνέπειες μίας πυρκαγιάς αυτής της κλίμακας δεν επιβαρύνουν ανεπανόρθωτα μόνο το περιβάλλον, αλλά δημιουργούν μία αλυσίδα συνεπειών στην εκάστοτε τοπική κοινωνία, την ψυχολογία, την οικονομία, την καθημερινότητα των κατοίκων», αναφέρει ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), Ανδρέας Δρακόπουλος, καταλήγοντας: «Όταν δεν μπορείς να προλάβεις τα γεγονότα, οφείλεις να κάνεις κάτι για να προλάβεις τις συνέπειες, να ακούσεις τις ανάγκες και να δράσεις πολύ γρήγορα για να βοηθήσεις, όπου και όπως μπορείς, σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα. Η βοήθειά μας ήταν άμεση, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, αλλά ελπίζουμε πως ήταν και καίρια και με μακροπρόθεσμο αντίκτυπο».
Η συμβολή του ΙΣΝ μέχρι σήμερα που ολοκληρώνεται η διαδικασία υποβολής αιτημάτων, η οποία παρέμεινε ανοιχτή για πάνω από έναν χρόνο, αγγίζει συνολικά το ποσό των € 3.578.000, και εκτείνεται σε συνεργασίες με πάνω από δέκα, τοπικούς αλλά και διεθνείς φορείς, για την υλοποίηση πληθώρας προγραμμάτων και δράσεων. Πολλές από τις δράσεις αυτές συνεχίζονται σήμερα και για το επόμενο διάστημα. Αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα στα ερχόμενα δύο χρόνια, έχοντας συμβάλει, στο μέτρο του δυνατού, στην ανάκαμψη της τοπικής κοινωνίας και έχοντας προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στους ανθρώπους που επλήγησαν από την πυρκαγιά.
Οι δράσεις αυτές επικεντρώνονται σε τρεις βασικούς άξονες:
- τη στήριξη των επαγγελματιών και της τοπικής οικονομίας,
- την ψυχολογική και κοινωνική υποστήριξη, καθώς και την τόνωση του ηθικού των κατοίκων της Βόρειας Εύβοιας, και
- την ενίσχυση της δασοπυρόσβεσης και πρόληψης πλημμυρικών φαινομένων.
Η επόμενη ημέρα είναι πλέον εδώ, με τα δάση να δείχνουν σημάδια αναγέννησης. Με την ενεργή παρουσία του για διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους, διατηρώντας την πρόσκληση για αιτήματα δωρεών ανοιχτή καθ’ όλη την περίοδο αυτή, μέσω της Πρωτοβουλίας Στήριξης της Βόρειας Εύβοιας του ΙΣΝ, το Ίδρυμα βοήθησε, στο μέτρο των δυνατοτήτων του, σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια. Και συνέβαλε, μαζί με τους οργανισμούς που συνεργάστηκε, στην ενίσχυση των κατοίκων, των επαγγελματιών, των ανέργων και των παιδιών και όπου υπήρχε ανάγκη. Το μεγάλο μπράβο ανήκει φυσικά στους κατοίκους της Βόρειας Εύβοιας που δεν εγκαταλείπουν -στην πλειονότητά τους- τον τόπο τους, αλλά μένουν, επιμένουν, και προσπαθούν, στις αντίξοες αυτές συνθήκες, να ξαναχτίσουν τη ζωή τους εκεί.
Οι βασικοί τομείς των δωρεών του ΙΣΝ για τη στήριξη της Εύβοιας
Ενίσχυση επαγγελματιών / Στήριξη τοπικής οικονομίας
Ένα από τα βασικά ζητούμενά, σε συνεργασία με τους συνεργαζόμενους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, ήταν η άμεση ενίσχυση των επαγγελματιών που βιοπορίζονται από το δάσος και ζουν από τη γη της Βόρειας Εύβοιας, ώστε να τους δώσουμε τα κίνητρα να συνεχίσουν το επάγγελμά τους και να παραμείνουν στον τόπο τους. Για να την επίτευξή του, το ΙΣΝ επικεντρώθηκε σε πρωταρχικές ανάγκες, όπως στην παροχή εξοπλισμού και υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων αλλά και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Αναλυτικότερα, σε συνεργασία με τη Νέα Γεωργία Νέα Γενιά εστίασε στην παροχή στήριξης μελισσόκομων, ρητινοπαραγωγών / δασεργατών, και κτηνοτρόφων, ενώ με τον Δεσμό, το Istorima και τον Ναυτικό Όμιλο Λίμνης στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Ψυχολογική και κοινωνική υποστήριξη των κατοίκων της Βόρειας Εύβοιας
Δεν χωράει αμφιβολία ότι μία τόσο μεγάλης έκτασης καταστροφή έχει τραυματίσει συνολικά την τοπική κοινωνία της Βόρειας Εύβοιας. Άνθρωποι είδαν να καταστρέφεται ο τόπος τους και οι κόποι μιας ζωής, σε λίγες μόνο ημέρες. Σε αυτούς τους ανθρώπους, ενήλικες αλλά και παιδιά, δεν γινόταν παρά να σταθεί δίπλα, να τους βοηθήσει όχι μόνο να επουλώσουν τις πληγές τους αλλά και να μπορέσουν να ελπίσουν σε ένα καλύτερο αύριο, είτε με την παροχή ψυχοκοινωνικής στήριξης, είτε εμμέσως, με την παροχή κινήτρων και ερεθισμάτων για την ενίσχυση των συλλογικών και ατομικών προοπτικών τους. Σε αυτήν την προσπάθεια το ΙΣΝ συνεργάστηκε με την ActionAid, την Ομοσπονδία Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης & Ψυχικής Υγείας ΑΡΓΩ, τη Science Communication (SciCo), την ΠΥΡΝΑ και ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΑΚΙ.
Ενίσχυση δασοπυρόσβεσης και πρόληψη πλημμυρικών φαινομένων
Μετά από πυρκαγιά τέτοιας κλίμακας, το ενδιαφέρον των ειδικών, και κατ’ επέκταση του ΙΣΝ, επικεντρώθηκε στις άμεσες καταστροφικές συνέπειες που μπορεί να προκαλούσε ένα ακραίο πλημμυρικό φαινόμενο κατά τη διάρκεια του χειμώνα, στις περιοχές γύρω από τις καμένες δασικές εκτάσεις και στους πιθανούς τρόπους αντιμετώπισής του. Παράλληλα, και κατόπιν σχετικού αιτήματος, προχωρήσε στην ενίσχυση δασοπυροσβεστών της περιοχής με μέσα ατομικής προστασίας. Συγκεκριμένα, συνεργαστήκαμε με το Σωματείο Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Διασωστών Ελυμνίων, με το Σωματείο Δασοπυροσβεστών Διασωστών Βόρειας – Κεντρικής Ευβοίας, και με τον Σύλλογο Εθελοντικών Δυνάμεων Δασοπροστασίας & Διάσωσης.
