Των Τέτης Ηγουμενίδη και Λέττας Καλαμαρά
Τη θέση στρατηγικού κόμβου τηλεπικοινωνιακής διασύνδεσης Μ. Ανατολής και Αφρικής με την Ευρώπη διεκδικεί η Ελλάδα, με στόχο τη γεωστρατηγική αναβάθμισή της μέσω των data centers και με επενδύσεις περί το 1 δισ. ευρώ.
Ο στόχος δείχνει εφικτός τα τελευταία δύο με τρία χρόνια, έπειτα από την εξαγορά της Lamda Hellix από την Digital Realty, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως στον χώρο των data centers, την έναρξη διαδικασιών για τη δημιουργία τριών κέντρων δεδομένων από τη Microsoft, τις αντίστοιχες στοχεύσεις της Amazon και της Google, αλλά και άλλων μεγάλων ξένων εταιρειών που εκδηλώνουν επενδυτικό ενδιαφέρον για τη χώρα μας.
«Ώρα» Google
Για σήμερα έχει προγραμματιστεί ενημέρωση από την Google παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκου Πιερρακάκη, με τις πληροφορίες να αναφέρουν πως η αμερικανική εταιρεία σκοπεύει να ανακοινώσει σημαντική επένδυση στον τομέα της αποθήκευσης δεδομένων.
Στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα 18 κέντρα δεδομένων, τα περισσότερα (10) στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (5). Στις υπηρεσίες που παρέχουν περιλαμβάνονται η φιλοξενία ιστοσελίδων, η συνεγκατάσταση, η φιλοξενία και διαχείριση εφαρμογών, η εφεδρική αποθήκευση δεδομένων (data backup) και η αποκατάσταση λειτουργίας μετά από καταστροφή (disaster recovery), η επιχειρησιακή συνέχεια, καθώς και μια σειρά υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους, συμπεριλαμβανομένης της υποδομής ως υπηρεσίας και του λογισμικού ως υπηρεσίας.
Η ψηφιακή «γειτονιά»
Στη «γειτονιά» μας σημαντικές επενδύσεις σε data centers έχει προσελκύσει η Μασσαλία, ενώ στην ευρύτερη περιοχή από άποψης διεθνούς χωρητικότητας σημαντικοί κόμβοι έχουν καταστεί η Κωνσταντινούπολη και η Σόφια. Διεθνώς την πρώτη πεντάδα των χωρών με τα περισσότερα data centers το 2022 συγκροτούν, όπως άλλωστε είναι αναμενόμενο, οι ΗΠΑ, Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία, Κίνα και ο Καναδάς.
Τα κέντρα δεδομένων θεωρούνται πλέον κρίσιμες υποδομές και σύμφωνα με έρευνα της ΙDG Research Services με αντικείμενο: «Ψηφιακές Υποδομές: Το θεμέλιο για οικονομική ανάκαμψη και ανταγωνιστικότητα», που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Lamda Hellix, κάθε 1 ευρώ επένδυσης σε neutral multi – tenant data center (ουδέτερα κέντρα δεδομένων πολλαπλών χρηστών) αποφέρει 8,23 ευρώ προστιθέμενης αξίας στην ελληνική οικονομία.
Πέραν των Digital Realty, Sparkle (Telecom Italia), Microsoft, Lancom, Amazon, Google και των τηλεπικοινωνιακών παρόχων (έχουν τα δικά τους κέντρα δεδομένων) στον χάρτη των data centers επί ελληνικού εδάφους ετοιμάζονται να εγκατασταθούν και άλλες μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού, που σύμφωνα με την αγορά παρακολουθούν στενά τις τεχνολογικές εξελίξεις στη χώρα μας.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται η αμερικανική Equinix, η οποία δραστηριοποιείται στην κατηγορία των neutral multi – tenant data center.
Την κατασκευή δύο νέων κέντρων δεδομένων έχει σε εξέλιξη η Lamda Hellix (μέλος του αμερικανικού ομίλου Digital Realty, όπως προαναφέραμε), η οποία έχει προχωρήσει τάχιστα στις επενδύσεις που ανακοίνωσε περίπου πριν από έναν χρόνο. Τα κέντρα δεδομένων της είναι στην κατηγορία των neutral multi – tenant data center και αυτό σημαίνει ότι πελάτες της είναι εταιρείες όπως η Microsoft, που παράλληλα, για την κάλυψη των αναγκών τους, κατασκευάζουν και τις δικές τους υποδομές.
Πληροφορίες αναφέρουν μάλιστα πως η Microsoft συζητά τη συνεργασία της με τη Lamda Hellix για το ένα από τα τρία data centers που σχεδιάζει στη χώρα μας.
Το Athens-3 (ATH3), όπως θα ονομάζεται, θα είναι το τρίτο, υπερσύγχρονο data center της Lamda Hellix, στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στο Κορωπί και έρχεται να προστεθεί στα ήδη υπάρχοντα Athens-1 και Athens-2 (ATH1 & ATH2). Θα είναι το μεγαλύτερο data center στην Ελλάδα, επένδυση συνολικού ύψους 80 εκατ. ευρώ, καλύπτοντας μια έκταση κτηριακών εγκαταστάσεων 8.600 τ.μ., ενώ θα κατασκευαστεί σύμφωνα με τα Tier III standards και θα πιστοποιηθεί κατά LEED.
Η πρώτη φάση του θα τεθεί σε λειτουργία το πρώτο εξάμηνο του 2023. Θα μπορεί να τροφοδοτείται κατά 100% με πράσινη ενέργεια, ελαχιστοποιώντας το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα. Η δυναμικότητά του θα φτάνει τα 6.8MW.
Η Lamda Hellix βρίσκεται στο στάδιο των αδειοδοτήσεων και για το Athens-4, ίδιας δυναμικότητας με το 3, επένδυση ύψους 100 εκατ. ευρώ, και μελετά τον σχεδιασμό και την κατασκευή επιπλέον data center στη Βόρεια και τη Νότια Ελλάδα.
Η Digital Realty, με περισσότερες από 300 εγκαταστάσεις σε 45 χώρες, έχει αναφέρει ότι οι επενδύσεις που θα κάνει στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια θα έχουν ένα συνολικό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία της τάξης του 1,1 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαετίας.
Οι κινήσεις της Microsoft
Το ίδιο, περίπου, νούμερο αναφέρουν κυβερνητικές πηγές και για το αποτύπωμα των επενδύσεων της Microsoft (οι ίδιες οι εταιρείες αποφεύγουν να δώσουν συγκεκριμένα αριθμητικά στοιχεία). Ο αμερικανικός κολοσσός έχει ανακοινώσει τη δημιουργία τριών data centers στην Ελλάδα, με την εκτίμηση της αγοράς να αναφέρει πως πρόκειται για επένδυση ύψους 300 εκατ. ευρώ.
Η Microsoft βρίσκεται στη φάση της αδειοδότησης. Για την ανάπτυξη των υποδομών της έχει εξαγοράσει έκταση 85 στρεμμάτων από τη Lamda Development, έναντι τιμήματος 14 εκατ. ευρώ, εντός του Επιχειρηματικού Πάρκου Σπάτων στην περιοχή Βούλια Προκαλήσι, επί της Λεωφόρου Πικερμίου.
Η έναρξη των εργασιών για την κατασκευή των data centers της Microsoft τοποθετείται το 2023 και η ολοκλήρωσή τους το 2025.
Τα υπάρχοντα, αλλά και τα εν εξελίξει κέντρα δεδομένων μπορούν να καταστήσουν την Ελλάδα επιχειρησιακό hub, ωστόσο είναι γνωστό ότι για να γίνει εφικτό απαιτούνται και υποβρύχια καλώδια οπτικών ινών με απολήξεις που μέχρι στιγμής διαθέτουν ο ΟΤΕ και η Telecom Italia στην ευρύτερη περιοχή της χώρας μας.
Τέσσερα data centers διατηρεί στην Ελλάδα η Sparkle, ο διεθνής βραχίονας σε υπηρεσίες multi cloud της Telecom Italia. Παρόλο που η στρατηγική του ιταλικού τηλεπικοινωνιακού παρόχου φαίνεται να εστιάζει περισσότερο στα δίκτυα, η παρουσία της Sparkle στην Ελλάδα αριθμεί πολλά χρόνια και ένα σημαντικό πελατολόγιο.
Προχωρεί και η Αmazon
Επενδύσεις στην αγορά των κέντρων δεδομένων προχωρά και η Αmazon Web Services (AWS), με τις εκτιμήσεις να τις τοποθετούν στην περιοχή των 200 εκατ. ευρώ. Έχει ανακοινώσει την ένταξη της Αθήνας στις Τοπικές Ζώνες της. Είναι η υποδομή της AWS που φέρνει την υπολογιστική ισχύ, την αποθήκευση δεδομένων, τις βάσεις δεδομένων και άλλες υπηρεσίες πιο κοντά σε μεγάλα αστικά, βιομηχανικά και τεχνολογικά κέντρα, παρέχοντας τη δυνατότητα στους πελάτες της AWS να αναπτύσσουν εφαρμογές που απαιτούν πολύ γρήγορες αποκρίσεις (latency), κάτω των δέκα χιλιοστών του δευτερολέπτου.
Την επόμενη εβδομάδα, στο μεταξύ, η AWS προχωρά στην ανακοίνωση δημιουργίας υποδομών στη Νάξο με την επίσημη παρουσίαση του Smart Island. Το σχέδιο αφορά την υλοποίηση έξυπνων υποδομών στο νησί για την υποστήριξη σειράς εφαρμογών, όπως, τηλεϊατρικής, τηλεκπαίδευσης κ.λπ., σε συνεργασία με 20 και πλέον καταξιωμένες, αλλά και νεοφυείς επιχειρήσεις.
Ελληνικό αποτύπωμα
Υποδομές data center αναπτύσσει επίσης η Lancom, μια αμιγώς ελληνική τηλεπικοινωνιακή εταιρεία, που εξειδικεύεται στην παροχή προηγμένων υπηρεσιών cloud και data center, καθώς και στο τομέα των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών προς μεγάλες επιχειρήσεις. Η Lancom έχει πραγματοποιήσει μέχρι στιγμής επενδύσεις ύψους 20 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση από ίδια κεφάλαια.
Έπειτα και από την επίσημη έναρξη λειτουργίας του Balkan Gate Thessaloniki, με στόχο να καταστεί η Θεσσαλονίκη σημαντικός κόμβος διαχείρισης και αποθήκευσης δεδομένων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, η Lancom συνεχίζει τις επενδύσεις της με το 4ο data center στην Κρήτη. Εξετάζονται επίσης συνέργειες με άλλες εταιρείες ή και εξαγορές για να καταστεί η Θεσσαλονίκη κέντρο αποθήκευσης δεδομένων στα Βαλκάνια, διεκδικώντας τα σκήπτρα από τη Σόφια.
Το Balkan Gate Thessaloniki, το τρίτο ιδιόκτητο data center της Lancom, είναι το μεγαλύτερο ουδέτερο κέντρο δεδομένων της Βόρειας Ελλάδας και ένα από τα μεγαλύτερα, πιο προηγμένα και ενεργειακά αποδοτικά στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η αρχική έκτασή του φτάνει τα 2.500 τ.μ., με αρθρωτό σχεδιασμό, και μπορεί να υποστηρίξει έως και 400 Rack πριν από την οριστική επέκτασή του στα 10.000 τ.μ.
Σύμφωνα με στελέχη της τηλεπικοινωνιακής αγοράς, καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας των data centers και μετατροπής της Ελλάδας σε hub είναι η προσαιγιάλωση υποθαλάσσιων δικτύων οπτικών ινών. Αυτή είναι μια μάχη που μαίνεται και είναι σκληρή.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στην Κρήτη θα γίνει η προσαιγιάλωση σημαντικού δικτύου οπτικών ινών που περικυκλώνει την Αφρική και ήδη τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι κινούνται προς αναζήτηση χώρων στην περιοχή, προκειμένου να λάβουν θέση. Πρόκειται για το καλώδιο 2Africa, που ανακοινώθηκε αρχικά από τη Facebook το 2020 για τη διαδικτυακή σύνδεση της Ευρώπης με την Αφρική και θα επεκτείνεται μέχρι τη Μέση Ανατολή και την Ινδική χερσόνησο, ενώ η λειτουργία του αναμένεται να ξεκινήσει το 2023.
Ανοικτά «μέτωπα»
Στελέχη της αγοράς τονίζουν επίσης την αναγκαιότητα τα data centers να λάβουν ολοκληρωτικά τα χαρακτηριστικά των κρίσιμων υποδομών, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες του εξωτερικού. Προσθέτουν επίσης ότι χρειάζεται να επιλυθούν άμεσα θέματα χωροθέτησης και ζητήματα μεταφοράς των δικτύων ενέργειας.
Τα οφέλη της ανάπτυξης των data centers διαχέονται σε μεγαλύτερη κλίμακα στο σύνολο της οικονομίας.
Οι ψηφιακές υποδομές δημιουργούν συνθήκες σταθερής ανάπτυξης και βελτιώνουν τη θέση της χώρας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Τα data centers δημιουργούν επίσης θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης, με υψηλές αμοιβές.
Η ύπαρξη ψηφιακών υποδομών προσελκύει επενδύσεις από εταιρείες τεχνολογίας, αλλά και από ολόκληρο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας, που πλέον δεν μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς τις κρίσιμες αυτές υποδομές. Ακόμη, οι ψηφιακές τεχνολογίες αλληλοσυνδέονται και δημιουργούν καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα.
