Την καταχώρηση της ονομασίας «ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA» στο μητρώο ποικιλιών, ως συνωνύμου της ποικιλίας ελιάς «ΚΑΛΑΜΩΝ/KALAMON», αποφάσισε η Τεχνική Επιτροπή Πολλαπλασιαστικού Υλικού, όπως προκύπτει από την απόφαση που υπέγραψε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, σε συμμόρφωση εκείνης του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Όπως αναγράφεται μεταξύ άλλων στο σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ «…από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης, ελαιόδενδρα της ποικιλίας “Καλαμών” καλλιεργούντο σε περιοχές της Ελλάδας και πέραν της Μεσσηνίας, οι δε εξ αυτών παραγόμενες επιτραπέζιες ελιές αποτελούν εμπορικό προϊόν που διατίθεται στην εγχώρια και σε ξένες αγορές…»
Αναφερόμενη σε προγενέστερο Προεδρικό Διάταγμα «τυποποιήσεως, συσκευασίας και ποιοτικού ελέγχου των προς εξαγωγήν προοριζομένων επιτραπεζίων ελαιών», το οποίο αντικατέστησε το βασιλικό διάταγμα του 1954, από το 1979 ορίστηκε ως υποχρεωτική η αναγραφή της ενδείξεως “Calamata” επί κάθε μονάδας συσκευασίας των ελιών της “ποικιλίας Καλαμών” ή επί της ετικέτας αυτής.
Κάτι που σημαίνει ότι για το μη Π.Ο.Π. προϊόν το οποίο διακινείται όχι μόνο στην ελληνική αλλά και στις ξένες αγορές, από το 1979 και μετά, όφειλαν όλοι (παραγωγοί, μεταποιητές και έμποροι) να αναγράφουν την ένδειξη “Calamata” σε κάθε συσκευασία, χωρίς αυτό να είναι στη διακριτική τους ευχέρεια.
Όπως επιπλέον αναφέρει μεταξύ άλλων η εν λόγω δικαστική απόφαση «…στη συνέχεια έλαβε χώρα η αναγνώριση της ονομασίας “Καλαμάτα” ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.) για τις ελιές της ποικιλίας Καλαμών που καλλιεργούνται αποκλειστικά στο Νομό Μεσσηνίας, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο, στη μεν ελληνική απόδοση ως “Ελιά Καλαμάτας” και σε άλλες γλωσσικές αποδόσεις με προσθήκη φράσης, όπως “olive de Kalamata”. Συνεπώς, όπως τονίζεται στο σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ, το Π.Ο.Π. προϊόν έχει καταχωρηθεί και οφείλει να διακινείται στην αγορά στην ξενόγλωσση απόδοσή της ως “olive de Kalamata” και όχι ως “KALAMATA OLIVES”.
Αυτό αποτελεί και το κρίσιμο στοιχείο το οποίο λήφθηκε υπόψη από την αρμόδια Τεχνική Επιτροπή Πολλαπλασιαστικού Υλικού (ΤΕΠΥ), η οποία γνωμοδότησε θετικά ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ.1 του άρθρου 42 του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 1151/2012, ότι δηλαδή, το εν λόγω μη Π.Ο.Π. προϊόν περιέχει τη συγκεκριμένη ποικιλία ή προέρχεται απ’ αυτήν, δεν παραπλανώνται οι καταναλωτές, η χρήση της ονομασίας της ποικιλίας δεν συνιστά αθέμιτο ανταγωνισμό ούτε εκμετάλλευση της φήμης της προστατευόμενης ένδειξης και η παραγωγή και εμπορία του μη Π.Ο.Π. προϊόντος είχαν εξαπλωθεί πέραν των ορίων της περιοχής προέλευσης πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης καταχώρησης της γεωγραφικής ένδειξης.
Όπως ανέφεραν στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων στελέχη με γνώση του θέματος, κατά τη διαλογική συζήτηση που έγινε στην ανωτέρω αρμόδια Τεχνική Επιτροπή Πολλαπλασιαστικού Υλικού αναφέρθηκε ότι το ΠΟΠ προϊόν είναι αυτό που χρησιμοποίησε τη φήμη του κοινού προϊόντος, δεδομένου ότι το “KALAMATA OLIVES” κυκλοφορεί δεκαετίες πριν το Π.Ο.Π. προϊόν και ως εκ τούτου σε καμία περίπτωση δεν εκμεταλλεύεται τη φήμη του Π.Ο.Π. προϊόντος. Αυτό επιβεβαιώνεται και αποδεικνύεται από την ύπαρξη των νομοθετικών κειμένων που αποτελούν εθνικό δίκαιο και υποχρέωνε τους πάντες να αναγράφουν το “CALAMATA”».
Επιπλέον, αναφέρθηκε στην επιτροπή ότι το Π.Ο.Π. προϊόν αφορά το 4%-5% της παραγωγής σε σχέση με αυτή του κοινού προϊόντος και συνεπώς δεν είναι δυνατόν να υπάρχει εκμετάλλευση της φήμης και βάσει των αντίστοιχων ποσοστών παραγωγής.
Ενστάσεις εξέφρασαν δύο μέλη από τα οκτώ της επιτροπής. Αυτές αφορούσαν κίνδυνο εκμετάλλευσης του «ΚΑΛΑΜΑΤΑ» από ανταγωνιστές, όμως, κατά τη διάρκεια της διαλογικής συζήτησης της επιτροπής τονίστηκε ότι δεν μπορεί να γίνει παρέμβαση σε τρίτες χώρες.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε επίσης ότι στη συσκευασία του μη Π.Ο.Π. προϊόντος αναφέρεται και ποιος συσκευάζει το προϊόν και που βρίσκεται η έδρα του και αν αυτή είναι σε διαφορετική περιοχή από αυτή της καλλιέργειας, καθώς και ότι υπάρχει ειδικός κατάλογος επιχειρήσεων που συσκευάζουν προϊόντα Π.Ο.Π..
Υπογραμμίστηκε μάλιστα ότι είναι λίγες, περίπου 12 με 15, σε σχέση με τις 40 περίπου επιχειρήσεις που ασχολούνται με το μη Π.Ο.Π. προϊόν. Ξεκαθαρίστηκε επιπλέον ότι το Π.Ο.Π. προϊόν διαφοροποιείται από το μη Π.Ο.Π. στο τρόπο παραγωγής του και στην αναγραφή στην ετικέτα της ένδειξης. Χωρίς την ύπαρξη του σήματος Π.Ο.Π., υποδηλώνεται ότι το προϊόν καλλιεργείται εκτός της περιοχής της Μεσσηνίας.
Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο στοιχείο είναι ότι, όταν το 1993 η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νομού Μεσσηνίας με την αίτησή της προς τις τότε αρμόδιες διευθύνσεις Γεωργίας ζήτησε την αναγνώριση του Π.Ο.Π. προϊόντος, αναφέρθηκε ρητά στο γεγονός ότι για την παραγωγή του συγκεκριμένου προϊόντος (Π.Ο.Π.) χρησιμοποιείται αποκλειστικά η περιγραφείσα ποικιλία «Καλαμάτας».
Συνεπώς και ο ίδιος ο δικαιούχος του ΠΟΠ από το 1993 αναγνωρίζει ότι η γνωστή φυτική ποικιλία «Καλαμών» ταυτίζεται, είναι, δηλαδή, συνώνυμη με την φυτική ποικιλία «Καλαμάτας», που αποτελεί και το αντικείμενο της νέας υπουργικής απόφασης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
