Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
mchatzikonstantinou@naftemporiki.gr
Το κοινό νήμα που συνδέει τους πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία αλλά και τα «δύο μέτρα και δύο σταθμά» με τα οποία αντιμετωπίζει η ΕΕ τους κατατρεγμένους που φτάνουν στο κατώφλι της ανέδειξε χθες εκδήλωση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Media and refugee/migration flows» του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών με θέμα: «Πόλεμος, πρόσφυγες, ΜΜΕ».
Ο Συντονιστής και Πρόεδρος της ειδικής Διατμηματικής επιτροπής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος καθηγητής, Γιώργος Πλειός, επισήμανε ότι από τις εισηγήσεις των ομιλητών που περιλάμβαναν ντοκιμαντέρ και φωτογραφικά στιγμιότυπα αναδείχθηκε η κοινή μοίρα των προσφύγων. «Είτε είναι Ουκρανοί, είτε είναι Σύροι ή οτιδήποτε άλλο αναγκάζονται να τα παρατήσουν όλα και με μια βαλίτσα στο χέρι να φύγουν στο άγνωστο χωρίς καμία βεβαιότητα για την περαιτέρω πορεία της ζωής τους. Με πλοία εδώ (στην Ελλάδα) και με τρένα εκεί (στην Ουκρανία)» ανέφερε.
Ο Διευθυντής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), Λευτέρης Παπαγιαννάκης, χαιρέτησε το γεγονός ότι σήμερα στους πρόσφυγες από την Ουκρανία χορηγείται αυτόματα προσωρινή προστασία «με το που πατούν το πόδι τους σε έδαφος της ΕΕ», βάσει ευρωπαϊκής οδηγίας του 2001. Υπενθύμισε, όμως, ότι το 2015 η Κομισιόν είχε απορρίψει το αίτημα οργανώσεων και κρατών-μελών για την εφαρμογή ανάλογης μέριμνας για τις προσφυγικές ροές από τη Μέση Ανατολή. «Η αυτόματη διαδικασία σημαίνει ότι οι άνθρωποι από την Ουκρανία με το που καταγράφονται στη λίστα παίρνουν χαρτιά, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, μπορούν να εργαστούν και είναι προστατευμένοι. Πάρα πολύ σωστά!» επισήμανε αλλά σημείωσε ότι το 2015 οι αιτούντες άσυλο περίμεναν χρόνια για να περάσουν συνέντευξη από τις αρχές.
Συσκεύασες σε μια τσάντα όλη σου τη ζωή…
Σε παρέμβασή της η δημοσιογράφος, απόφοιτη του Μεταπτυχιακού Προγράμματος, και συνεργάτης της Ουκρανικής Πρεσβείας στην Αθήνα, Σοφία Μισάκοβιτς, επισήμανε ότι πλέον έχουν βρει καταφύγιο στην Ελλάδα 28.000 πρόσφυγες οι περισσότεροι από τους οποίους φιλοξενούνται από συγγενείς τους ενώ οι υπόλοιποι διαμένουν σε δομές φιλοξενίας. Υπογράμμισε, μάλιστα, ότι ο ελληνικός λαός υποδέχθηκε με «ζεστασιά, στοργή και συμπόνια» τους πρόσφυγες από την Ουκρανία και ευχαρίστησε την κυβέρνηση και τις ελληνικές επιχειρήσεις για τη στήριξη που παρέχουν στους πρόσφυγες. Τόνισε, όμως, ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποιες επιπλέον κινήσεις στήριξης των Ουκρανών προσφύγων όπως: α) οικονομική υποστήριξη για όσους έφυγαν «μόνο με μια βαλίτσα» ή με ουκρανικά χρήματα μηδενικής αξίας στην Ευρώπη και β) να ενεργοποιηθούν κοινωνικές υπηρεσίες για να αποφευχθούν καταστάσεις εκμετάλλευσης (trafficking).
Η κυρία Μισάκοβιτς συγκίνησε το κοινό της εκδήλωσης διαβάζοντας στα Ουκρανικά και μεταφράζοντας στα Ελληνικά τους στίχους από ένα τραγούδι που έγραψε μια συμπατριώτισσά της από το Λβιβ με αφορμή τον πόλεμο:
Συσκεύασες σε μια τσάντα όλη σου τη ζωή/
Πήρες αγκαλιά το κλαμένο σου παιδί/
Προχωράς μπροστά και πίσω δεν κοιτάς/
Κάτω από τα σφυρίγματα των όπλων στο άγνωστο πας/
Σεξουαλική εκμετάλλευση ανήλικων προσφύγων στην Ελλάδα
H δημοσιογράφος και κινηματογραφίστρια, Δάφνη Τόλη, με αποστολές σε καταυλισμούς σε Μόρια, Σάμο, Χίο, Ειδομένη, Σερβία, Καλαί, Βόρεια Μακεδονία, Λίβανο, Μπαγκλαντές, Τουρκία παρουσίασε τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ (Vice) του 2018 με συγκλονιστικές μαρτυρίες για τη σεξουαλική εκμετάλλευση ανήλικων προσφύγων στο κέντρο της Αθήνας. Στο ρεπορτάζ περιλαμβάνονται και οι πρωτοβουλίες του τότε Δημάρχου Αθηναίων, Γιώργου Καμίνη, για τη διερεύνηση των καταγγελιών για την εκμετάλλευση ανήλικων προσφύγων στο Πεδίο του Άρεως.
Ας φιλτράρουμε καλύτερα…
Ο φωτορεπόρτερ Νίκος Χριστοφάκης πρόβαλε σειρά φωτογραφιών από τις αποστολές του στην Ειδομένη, τις χώρες της αποκαλούμενης «Βαλκανικής Οδού» των προσφύγων αλλά και το Λβιβ της Ουκρανίας και υπογράμμισε ότι τα στιγμιότυπα καταγράφουν την κοινή αγωνία των εκτοπισμένων. «Ο πόνος είναι ίδιος, η αγωνία είναι ίδια. Ξενιτεμένοι με μια τσάντα και το παιδί τους…» είπε και διαφώνησε με τον διακριτό τρόπο με τον οποίο κάποια ΜΜΕ αντιμετωπίζουν τους πρόσφυγες ανάλογα με τη χώρα καταγωγής τους. «Ας φιλτράρουμε καλύτερα» προέτρεψε.
Με ένα άγγιγμα στον ώμο ξεσπούν σε κλάματα
Η φοιτήτρια του Μεταπτυχιακού Τμήματος, Μυρτώ Μουζάκη, κατέθεσε την μαρτυρία της από τη συμμετοχή της στην ανθρωπιστική αποστολή της κοινωνικής κουζίνας «Άλλος Άνθρωπος» στο πλευρό των Ουκρανών προσφύγων. «Με ένα άγγιγμα στον ώμο ξεσπούσαν σε κλάματα» σημείωσε η κυρία Μουζάκη περιγράφοντας τα βιώματά της από τα ρουμανο-ουκρανικά σύνορα. Στηλίτευσε, όμως, και εκείνη την λογική των δύο μέτρων και δύο σταθμών στη δημοσιογραφική κάλυψη του δράματος των προσφύγων από την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Παρέπεμψε δε σε δήλωση του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, Φίλιππο Γκράντι, ο οποίος τόνισε προ ολίγων ημερών ότι οι πρόσφυγες από τη Συρία και την Ουκρανία είναι πλέον ισάριθμοι αγγίζοντας τα 5,7 εκατομμύρια και στις δύο περιπτώσεις.
