Με μνημόνιο συνεργασίας, μεταξύ του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, του δήμου Αθηναίων, της Αττικό Μετρό ΑΕ και της Ανάπλασης Αθήνας ΑΕ, καθορίζονται κοινές δράσεις κατά την κατασκευή της Γραμμής 4 του Μετρό, με διπλό στόχο τα έργα να επιβαρύνουν στο ελάχιστο την καθημερινότητα των πολιτών και η Αθήνα να μη χάσει ούτε ένα δέντρο, αντίθετα να φυτευτούν ακόμη περισσότερα.
Το μνημόνιο υπεγράφη σήμερα στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, από τον υπουργό Κώστα Καραμανλή, τον δήμαρχο Κώστα Μπακογιάννη, τον διευθύνοντα σύμβουλο της Αττικό Μετρό ΑΕ Νίκο Κουρέτα και τον διευθύνοντα σύμβουλο της Ανάπλασης Αθήνας ΑΕ Χρόνη Ακριτίδη.
«Κάνουμε ένα ακόμα βήμα, και μάλιστα ένα ιδιαίτερα κρίσιμο βήμα, για την κατασκευή του έργου που θα αλλάξει θεαματικά προς το καλύτερο την καθημερινή ζωή των πολιτών στην Αθήνα» τόνισε κατά την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας ο κ. Καραμανλής και πρόσθεσε: «Κάνουμε το πιο καθοριστικό βήμα για τη σωστή κατασκευή αυτού του μεγάλου έργου. Και δείχνουμε στην πράξη πώς πρέπει να γίνονται τα έργα στην Ελλάδα. Ενώνοντας δυνάμεις, αθροίζοντας τεχνογνωσία, εμπειρία και προσπάθεια και δουλεύοντας όλοι μαζί, για το καλό των πολιτών και του τόπου μας».
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών εξήγησε ότι με το μνημόνιο συνεργασίας «συμφωνούμε τι πρέπει να κάνει ο καθένας και τι να κάνουμε όλοι μαζί, ώστε η νέα Γραμμή του Μετρό μας, που οι Αθηναίοι την περιμένουν τόσα χρόνια, να κατασκευαστεί:
- με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα
- με τη μικρότερη δυνατή όχληση για τους πολίτες
- με την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση από τα έργα για τις γειτονιές της Αθήνας και την καθημερινότητά τους
- όχι απλώς χωρίς περιβαλλοντικό κόστος κατά τη διάρκεια των εργασιών, αλλά με σαφές περιβαλλοντικό όφελος, δηλαδή όχι λιγότερα αλλά περισσότερα δέντρα
- με απόλυτη προστασία των έργων τέχνης και πολιτισμού που βρίσκονται στους χώρους των εργοταξίων
- και τελικά, η ολοκλήρωση της Γραμμής 4, να σημαίνει όχι μόνο μια πιο ανθρώπινη Αθήνα, αλλά και μια ακόμα πιο όμορφη Αθήνα».
Τα βασικά στοιχεία του έργου
Ο κ. Καραμανλής υπενθύμισε ορισμένα βασικά στοιχεία για το έργο της Γραμμής 4. Πρόκειται, είπε, για το μεγαλύτερο δημόσιο έργο που γίνεται στη χώρα μας, προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ. «Ένα έργο το οποίο όταν το παρέλαβε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν όχι απλώς μπλοκαρισμένο επί χρόνια, αλλά έμοιαζε σαν ένας άλυτος γρίφος. Όμως τον λύσαμε. Το ξεμπλοκάραμε. Και σήμερα που μιλάμε, τα έργα Μετρό στην Αθήνα, μετά από τόσα χρόνια, έχουν ήδη πάρει μπρος» τόνισε.
Ο υπουργός δήλωσε ότι θεωρεί τη Γραμμή 4 ως το σημαντικότερο έργο της τελευταίας 20ετίας στην πρωτεύουσα, μαζί με την Αττική Οδό. Γιατί θα αλλάξει την καθημερινότητα του πολίτη στο λεκανοπέδιο και θα δώσει τεράστια ώθηση στην οικονομία.
«Όσοι ζούμε στην Αθήνα, γνωρίζουμε από πρώτο χέρι πόσο κρίσιμο είναι το Μετρό για την καθημερινότητα της πόλης. Αν όμως δει κανείς πόσους σταθμούς Μετρό έχει η ελληνική πρωτεύουσα σε σχέση π.χ. με τη Μαδρίτη, θα καταλάβει ότι η χώρα μας είναι αρκετά πίσω» επισήμανε ο κ. Καραμανλής και ανέφερε ότι στο Παρίσι η μέση πυκνότητα σταθμών του Μετρό είναι τέσσερις ανά τετραγωνικό χλμ. αστικού χώρου, όταν στην Αθήνα αντίστοιχα και με τους νέους σταθμούς της Γραμμής 4 η μέση πυκνότητα θα φθάσει πλέον τον ένα σταθμό ανά τετραγωνικό χλμ. αστικού χώρου.
Ο Κώστας Μπακογιάννης
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, ανέφερε πως «διερμηνεύοντας τα συναισθήματα της ομάδας του δήμου Αθηναίων, σήμερα έχουμε μεγάλη χαρά και ενθουσιασμό, διότι όλοι μαζί κάνουμε ένα πάρα πολύ μεγάλο και σημαντικό βήμα για την πόλη της Αθήνας.
Το μνημόνιο συνεργασίας που υπογράψαμε είναι αντιπροσωπευτικό μιας νέας κουλτούρας και νοοτροπίας που θέλει την τοπική αυτοδιοίκηση και το κεντρικό Κράτος να λειτουργούν συμπληρωματικά, ο καθένας στις αρμοδιότητές του, αλλά συνεργατικά: Από “πάνω προς τα κάτω” για το Κράτος, από “κάτω προς τα πάνω” για τον δήμο Αθηναίων».
Ο δήμαρχος Αθηναίων ευχαρίστησε θερμά την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, τον κ. Καραμανλή και τον κ. Καραγιάννη, «οι οποίοι δε δίστασαν να σπάσουν ταμπού του παρελθόντος και με αποφασιστικότητα “άνοιξαν” έναν νέο δρόμο», όπως και τη διοίκηση της «Αττικό Μετρό» και της «Ανάπτυξη Α.Ε.».
Όπως σημείωσε, «σήμερα, δε μιλάμε πια για κάτι θεωρητικό, μιλάμε για κάτι πρακτικό που αφορά την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των Αθηναίων. Πρώτον, αυτό το εξαιρετικά μεγάλο συγκοινωνιακό έργο με τα πολύ μεγάλα περιβαλλοντικά οφέλη, δεν είναι απλώς ένα ευρωπαϊκό έργο. Είναι ένα έργο το οποίο εκτελείται ευρωπαϊκά με σεβασμό στο περιβάλλον, στο πράσινο. Διασφαλίζεται το πράσινο ισοζύγιο, όχι μόνο δέκα χρόνια μετά, αλλά σε όλη τη διάρκεια της κατασκευής του έργου.
Δεύτερον, μέσα από το έργο αναδεικνύεται έμπρακτα ο σεβασμός στον δημόσιο χώρο. Υπάρχει πλέον κοινή αποδοχή ότι δεν αντέχουμε ούτε ένα τετραγωνικό μέτρο να πάει χαμένο.
Και τρίτον, υπάρχει ο σχεδιασμός για τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. Αυτό σημαίνει ότι από την αρχή του έργου προνοούμε για το τέλος του έργου. Στην αρχή του κύκλου, σχεδιάζουμε για το τέλος του κύκλου, κάτι που δεν είθισται, τουλάχιστον στην ελληνική δημόσια διοίκηση, και που ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, αξίζει στην πόλη».
Με τη σειρά του, ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιος για τις υποδομές, Γιώργος Καραγιάννης, είπε ότι «η Γραμμή 4 αποτελεί το μεγαλύτερο έργο υποδομής που εκτελείται σήμερα στη χώρα και είναι σημαντικό να προχωρήσει η κατασκευή του με την πόλη και τους κατοίκους της συνασπισμένους γύρω από τον σκοπό αυτό».
Ο κ. Καραγιάννης τόνισε ότι «το μνημόνιο που υπογράφουμε σήμερα, εξασφαλίζει μεταξύ άλλων όχι μόνο την προστασία και την φροντίδα του δημοσίου χώρου, αλλά πρώτα και κύρια την περιβαλλοντική και πράσινη κατεύθυνση του έργου, αφού το ισοζύγιο πρασίνου – μετά την ολοκλήρωση του έργου – θα είναι θετικό και επιπροσθέτως θα χρηματοδοτηθεί η φύτευση επιπλέον 2.000 δένδρων στη πόλη».
Επίσης, σημείωσε ότι το μνημόνιο αποτελεί προϊόν συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων μετά από μακρά συζήτηση, όπου ξεπεράστηκαν διαφορετικές αντιλήψεις, στοχεύσεις αλλά και γραφειοκρατικά ζητήματα.
Παράλληλα, επισήμανε τον διττό χαρακτήρα των παρεμβάσεων του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών: «Από τη μία εκτελούμε έργα μεγάλης συγκοινωνιακής αξίας τόσο για την πόλη της Αθήνας, όσο και σε ολόκληρη τη χώρα και από την άλλη υλοποιούμε έργα που αποτελούν πρότυπες αστικές αναπλάσεις, εκτεταμένες και καινοτόμες, όπως βλέπουμε στις επεκτάσεις της Γραμμής 2, στο Μετρό της Θεσσαλονίκης, στο Flyover και αλλού».
Τι σημαίνει για την Αθήνα η Γραμμή 4 του Μετρό
Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, η Γραμμή 4 έχει σχεδιαστεί με σκοπό την εξυπηρέτηση πολλών πυκνοκατοικημένων περιοχών του κέντρου της Αθήνας και γι’ αυτό προβλέπεται η κατασκευή νέων σταθμών σε κομβικά σημεία του κέντρου, όπως είναι τα Εξάρχεια ή το Κολωνάκι.
Πρακτικά, σε 8 χρόνια, όταν πραγματοποιηθεί το πρώτο δρομολόγιο, αυτό θα σημαίνει:
- 340.000 επιβάτες
- 53.000 λιγότερα αυτοκίνητα στον δρόμο
- 1.216 μεγαβατώρες εξοικονόμηση ενέργειας
- 318 τόνοι λιγότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Το πρώτο τμήμα του έργου, του οποίου η κατασκευή έχει ξεκινήσει, έχει μήκος 13 χιλιόμετρα. Από το άλσος Βεΐκου, πάει στην Κυψέλη, τα Δικαστήρια, τα Εξάρχεια, το Κολωνάκι, τον Ευαγγελισμό, την Καισαριανή, την Πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου και καταλήγει στο Γουδή. Με 15 νέους σταθμούς, σε τέσσερις Δήμους.
Οι 7 από αυτούς τους 15 σταθμούς – αυτοί που είναι στις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές – βρίσκονται στον δήμο Αθηναίων.
«Είναι κατανοητό και αναμενόμενο ότι ένα τόσο μεγάλο έργο, που κατασκευάζεται εντός του αστικού ιστού, σε συγκεκριμένα σημεία μπορεί να επιφέρει και ορισμένες παροδικές δυσκολίες στην καθημερινότητα των πολιτών. Η δέσμευσή μας είναι αυτές οι δυσκολίες να είναι οι μικρότερες δυνατές. Όσο γίνεται πιο περιορισμένες τοπικά, πιο σύντομες χρονικά, πιο ήπιες» τόνισε ο κ. Καραμανλής.
«Άλλωστε, μένω και ο ίδιος στο κέντρο της Αθήνας, μένω και ο ίδιος κοντά σε σταθμό του Μετρό και γνωρίζω από προσωπική εμπειρία πώς μπορεί να δυσκολέψουν την καθημερινότητά σου οι εργασίες, αλλά και πόσο καλύτερη κάνει τη ζωή σου και τη ζωή της οικογένειάς σου το έργο όταν ολοκληρωθεί και πλέον λειτουργεί», πρόσθεσε.
Επτά δεσμεύσεις προς τους κατοίκους της Αθήνας
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αναλαμβάνει, όπως υπογραμμίζει, απέναντι στους Αθηναίους και τις Αθηναίες επτά δεσμεύσεις:
«1. Να δουλέψουμε με ταχύτητα και να συνεργαστούμε χωρίς εγωισμούς και «μπαλάκι ευθυνών». Έτσι πρέπει να γίνονται τα μεγάλα έργα.
2. Να μην χάσει η Αθήνα ούτε ένα δέντρο. Αντιθέτως να αποκτήσει ακόμα περισσότερα. Συνολικά μιλάμε για πάνω από 1.300 μεταφυτεύσεις και 2.700 νέα δέντρα.
3. Να είναι τα εργοτάξια όσο γίνεται πιο περιορισμένα τοπικά και αναβαθμισμένα αισθητικά. Κάθε αναγκαία εργασία να ενοχλεί όσο το δυνατόν λιγότερο.
4. Να υπάρχει πρόνοια για κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και έγκαιρη ενημέρωση.
5. Να προφυλάξουμε με τη μέγιστη προσοχή τα έργα τέχνης και πολιτισμού της πόλης.
6. Κάθε σταθμός που ολοκληρώνεται, να σημαίνει και ανάπλαση της περιοχής. Με νέο αστικό εξοπλισμό, νέο ηλεκτροφωτισμό, πράσινο. Μια Αθήνα ακόμα πιο όμορφη.
7. Και τελικά, να παραδώσουμε ένα έργο σύγχρονο, φιλικό προς το περιβάλλον και απόλυτα λειτουργικό, που πραγματικά θα αλλάξει τη ζωή στην πόλη».
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, εξήγησε πως «ο σταθμός “Ευαγγελισμός” είναι πολύ σημαντικός και ο σχεδιασμός που έχουμε προχωράει κανονικά. Πρόκειται για σταθμό μετεπιβίβασης και εκεί θα συναντηθούν, στην ουσία, δυο γραμμές. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν πισωγυρίσματα. Τα περισσότερα εργοτάξια και όλες οι πρόδρομες εργασίες έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και ολοκληρωθεί. Και σε λίγο καιρό μπαίνει ο μετροπόντικας. Οπότε δεν υπάρχουν δεύτερες σκέψεις και το μνημόνιο που υπογράφουμε σήμερα αυτό καταδεικνύει. Το έργο θα γίνει και θα γίνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, έτσι ώστε να δημιουργήσουμε όχι απλά τη μικρότερη δυνατή όχληση, αλλά να κάνουμε και πράγματα που δεν έχουν γίνει ποτέ σε αυτή τη χώρα κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου».
Για τον σταθμό «Εξάρχεια», σημείωσε πως ο δήμος Αθηναίων και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη «τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει μια πολύ συντονισμένη προσπάθεια, έτσι ώστε τα Εξάρχεια να μην είναι αυτό που πολλοί θεωρούν ότι είναι. Εμείς, από την πλευρά μας, ήδη έχουμε κάνει τις απαραίτητες μετρήσεις και συνεπώς δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω σε αυτό. Θέλω να διαβεβαιώσω ότι δέσμευση της κυβέρνησης και του ίδιο του πρωθυπουργού είναι ότι δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω».
Για το ίδιο θέμα ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης είπε: «Είναι πολύ ξεκάθαρο αυτό το οποίο κάποιοι επιχειρούν να κάνουν στα Εξάρχεια, όμως οι μάσκες έχουν πέσει. Επιχειρούν – και αυτό είναι παγκόσμια πρωτοτυπία – να πολιτικοποιήσουν και να ιδεολογικοποιήσουν τον σταθμό του Μετρό. Λες και υπάρχουν αριστερά ή δεξιά βαγόνια. Και αντιλαμβάνεστε πως αυτό δε μπορεί να γίνει ανεκτό. Διότι δε μπορεί να επιτρέψει ο δήμος Αθηναίων – όπως είμαι σίγουρος ότι δεν πρόκειται να επιτρέψει και η κυβέρνηση – να εργαλειοποιηθούν οι ζωές των κατοίκων των Εξαρχείων, και οι ίδιοι οι κάτοικοι των Εξαρχείων να κρατούνται ως όμηροι για να εξυπηρετηθούν τα όποια μικροπολιτικά συμφέροντα ή ιδεοληπτικές θεωρήσεις. Ο δήμος Αθηναίων είναι παρών στα Εξάρχεια, όπως είναι και στις υπόλοιπες 128 γειτονιές της Αθήνας τα τελευταία δύο χρόνια».
Για το ενδεχόμενο αύξησης κόστους λόγω πολέμου ή άλλων συγκυριών, ο Κώστας Καραμανλής είπε: «Θα αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα που ενδεχομένως προκύψουν και όπου χρειάζεται να παρέμβουμε, θα το κάνουμε. Θέλω να θυμίσω, όμως, ότι στον αναθεωρημένο 4412 που έχουμε ψηφίσει, έχουμε δημιουργήσει μια διαδικασία η οποία σιγά – σιγά θα αυτοματοποιηθεί. Το τελευταίο πράγμα που θέλουμε είναι αυτά τα έργα να μπλοκάρουν. Ειδικά τώρα που συμβασιοποιούνται σε όλη τη χώρα, που μόνο από το υπουργείο μας έργα άνω των 3,5 δισ. και ήδη έχουν συμβασιοποιηθεί ακόμη 6,5 δισ».
Για τη χρηματοδότηση των δράσεων του μνημονίου, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών ανέφερεπως «ως υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχουμε αναλάβει τη χρηματοδότηση όλων αυτών των δράσεων. Και αυτό είναι κάτι το οποίο οφείλει να κάνει η κεντρική διοίκηση και δεν ήταν ποτέ υπό διαπραγμάτευση ή υπό συζήτηση με τον δήμο Αθηναίων. Είναι ευθύνη της ελληνικής πολιτείας και της κεντρικής διοίκησης. Το ύψος της χρηματοδότησης είναι περίπου 7 εκατ. ευρώ και οι πόροι είναι από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων».
Για το ίδιο θέμα, ο κ. Κώστας Μπακογιάννης σημείωσε: «Κλείνω αισίως 12 χρόνια στην Αυτοδιοίκηση, έχω συνεργαστεί με πολλές κυβερνήσεις και με πολλούς υπουργούς. Πρώτη φορά είδα υπουργό να λειτουργεί με αυτό τον τρόπο και τον ευχαριστώ πάρα πολύ και δημόσια, διότι δείχνει να αντιλαμβάνεται ότι τα πραγματικά προβλήματα απαιτούν πραγματικές λύσεις και ότι δεν πρέπει να υποκύπτουμε σε εύκολες δικαιολογίες και σε εύκολα άλλοθι, αλλά ότι αντιθέτως πρέπει να είμαστε αποτελεσματικοί».
Για τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς μελλοντικής διαμόρφωσης των πλατειών, όπου θα κατασκευαστούν σταθμοί (Κυψέλης, Εξαρχείων, Κολωνακίου), ο δήμαρχος Αθηναίων είπε: «Έχουμε προβλέψει αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς για κάθε πλατεία όπου θα δημιουργηθεί νέος σταθμός του Μετρό. Μιλάμε για τα εμβληματικά σημεία της πόλης των Αθηνών, τις πλατείες με ιστορία, με πολιτιστικό και κοινωνικό ειδικό βάρος. Επομένως, θέλουμε το τελικό αποτέλεσμα να είναι αντάξιο όχι μόνο του παρελθόντος αλλά και του μέλλοντος».
Επίσης, ο κ. Μπακογιάννης είπε για τον έλεγχο των χρήσεων γης στους χωροθετημένους σταθμούς: «Είμαστε σε επαφή με το Πολυτεχνείο προκειμένου να υπάρξει μια μελέτη, η οποία θα λάβει υπόψη όχι μόνο τον συγκοινωνιακό αντίκτυπο, αλλά και τον πολεοδομικό και τον χωροταξικό αντίκτυπο των σταθμών. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι ένας σταθμός του Μετρό μπορεί να επηρεάσει μία περιοχή, μία γειτονιά μέχρι και στα 1.500 μέτρα. Η θέση του δήμου Αθηναίων είναι απολύτως ξεκάθαρη: Εμείς τασσόμαστε υπέρ των μικτών χρήσεων. Θεωρούμε ότι η μονοκαλλιέργεια δεν είναι μόνο λάθος, μπορεί – μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα – να είναι επικίνδυνη για την πόλη της Αθήνας και ότι η συνύπαρξη αυτών των χρήσεων είναι και η ψυχή της πόλης. Και όσο κι αν η πόλη αλλάζει την ψυχή της, άλλο τόσο πρέπει να τη διατηρήσει».