Οι Τεχνικές Προδιαγραφές Μελέτης Προσβασιμότητας των κτιρίων και των υπαίθριων κοινόχρηστων χώρων (ΦΕΚ Β’ 5045/01.11.2021) θεσπίζονται με απόφαση του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αρμόδιου για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκου Ταγαρά.
Με τις εν λόγω προδιαγραφές, οι μελετητές και οι κατασκευαστές έργων αποκτούν τον απαραίτητο «οδηγό» για να καταστήσουν προσβάσιμα σε άτομα με αναπηρίες και εν γένει εμποδιζόμενα άτομα, τα νέα κτήρια, για να προβούν σε προσαρμογές στα υφιστάμενα και να σχεδιάσουν – διαμορφώσουν αντίστοιχα τους υπαίθριους δημόσιους και ιδιωτικούς κοινόχρηστους χώρους στο αστικό περιβάλλον. Η Μελέτη Προσβασιμότητας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αρχιτεκτονικής μελέτης για κτήρια ή υπαίθριο χώρο βάσει του ν.4759/2020 του ΥΠΕΝ «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας».
«Προσβάσιμη αλυσίδα»
Βασική αρχή των Τεχνικών Προδιαγραφών Μελέτης Προσβασιμότητας είναι η δημιουργία «προσβάσιμης αλυσίδας», δηλαδή η κατασκευή έργων με στόχο τη συνεχόμενη, αλυσιδωτή προσβάσιμη μετακίνηση στον χώρο, χωρίς ασυνέχειες και εμπόδια.
Ειδικότερα:
Βασικές τεχνικές προδιαγραφές για κτήρια:
- Προσβάσιμη είσοδος (>0,90μ) και πρόσβαση από την εξωτερική θύρα στον ανελκυστήρα (ελάχιστου αποδεκτού πλάτους 0,90μ με ταυτόχρονη πρόβλεψη χώρων ελιγμών αμαξιδίου).
- Κατακόρυφη κυκλοφορία (προσβάσιμος ανελκυστήρας ή αναβατόριο).
- Προσβάσιμες οδεύσεις διαφυγής και προστατευμένων προσβάσιμων χώρων αναμονής σε περίπτωση έκτακτων αναγκών.
- Ένας τουλάχιστον προσβάσιμος χώρος υγιεινής.
Βασικές προδιαγραφές για τον υπαίθριο χώρο:
- Οριζόντια κυκλοφορία και πρόσβαση στον δημόσιο χώρο με ελάχιστο πλάτος χωρίς εμπόδια 1,50μ. Προβλέπεται οδηγός τυφλών και ράμπες για προσβάσιμα πεζοδρόμια και πεζοδρόμους, οδούς ήπιας κυκλοφορίας και πλατείες.
- Προσβάσιμες διαβάσεις και στάσεις Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.
- Θέσεις στάθμευσης αναπηρικών αυτοκινήτων.
Σε δήλωσή του, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αρμόδιος για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, υπογράμμισε πως «θεμελιώδες δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία και των εμποδιζόμενων ατόμων είναι να μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα.
Με τις Προδιαγραφές Μελέτης Προσβασιμότητας δίνουμε τον απαραίτητο οδηγό στον τεχνικό κόσμο για το πώς θα σχεδιαστούντα νέα κτήρια και οι νέοι κοινόχρηστοι χώροι, αλλά και για το πώς θα καταστεί προσβάσιμο το υφιστάμενο κτηριακό απόθεμα στο αστικό περιβάλλον.
Είναι καθήκον όλων μας, όλης της Πολιτείας, να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονταν μέχρι σήμερα τα κτήρια και ο δημόσιος χώρος. Είναι χρέος μας προς τους συμπολίτες μας, καθώς η ελεύθερη μετακίνησή τους αποτελεί ζήτημα ισονομίας».
Τα περιεχόμενα της κάθε Μελέτης Προσβασιμότητας χωρίζονται στην Τεχνική Έκθεση και στα συνοδά σχέδιαπου αντιμετωπίζουν όλους τους τομείς που αφορούν στην προσβασιμότητα στο δομημένο περιβάλλον. Λαμβάνουν υπόψη τις Οδηγίες Σχεδιασμού «Σχεδιάζοντας για όλους», τη σχετική κείμενη νομοθεσία και το ISO 21542-2011 “Building construction – Accessibility and usability of the built environment”, καθώς και τον ADA «Standards for accessible design» για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται από την ελληνική νομοθεσία.