Δραστική μείωση, ενδεχομένως και πλήρη μηδενισμό του βαρύτατου προστίμου που επέβαλε εναντίον της Ελλάδας το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τους Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) προβλέπει το ΥΠΕΚΑ, δεδομένου ότι από τον Μάιο του 2014 μέχρι σήμερα αποκαταστάθηκαν πλήρως 48 ΧΑΔΑ, έπαυσε η λειτουργία 31 και δρομολογήθηκε η αποκατάσταση όλων των υπολοίπων.
Η εκδίκαση της υπόθεσης έγινε τον Ιούνιο 2014 και την ημέρα της εκδίκασης υπήρχαν 70 ενεργοί ΧΑΔΑ και 223 ανενεργοί.
Με τη σημερινή απόφαση του δικαστηρίου επιβάλλεται στη χώρα μας κατ’ αποκοπήν πρόστιμο 10 εκατομμυρίων ευρώ, για τη μη συμμόρφωση με την πρώτη δικαστική απόφαση, δηλαδή εξάλειψη της ανεξέλεγκτης διάθεσης από το 2005 ως το 2009.
Επίσης, η ποινή προβλέπει εξαμηνιαίο πρόστιμο 14.520.000 ευρώ, για τους 293 ΧΑΔΑ που υπήρχαν το Μάιο 2014, απομειούμενο αναλόγως των ΧΑΔΑ που θα υπάρχουν τον Ιούνιο 2015. Η εισήγηση της ΕΕ ήταν 71.180/ημέρα αλλά το δικαστήριο θεώρησε ότι πρέπει να συνδεθεί με την πρόοδο των έργων.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, οι ελληνικές αρχές συνεχίζουν τις ενέργειες ολοκλήρωσης του προγράμματος αποκατάστασης των ΧΑΔΑ, με στόχο τον μηδενισμό τους και την πλήρη εξάλειψη της ανεξέλεγκτης διάθεσης, ενώ παράλληλα, διεκδικούν τη χρησιμοποίηση των χρηματικών προστίμων για τη χρηματοδότηση έργων κατασκευής υποδομών υποκατάστασης των χωματερών, δεδομένο που άλλωστε έχει καταγραφεί ως σύσταση προς την ΕΕ από το Ευρωκοινοβούλιο.
Βάσει των στοιχείων που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Περιβάλλοντος, μέχρι σήμερα οι ενεργοί ΧΑΔΑ μειώθηκαν στους 39 -από 70 τον Ιούνιο 2014- ενώ οι ανενεργοί μειώθηκαν στους 206 από 223.
Από τους 39 ενεργούς ΧΑΔΑ, οι 21, δηλαδή το 54% του συνόλου των ενεργών ΧΑΔΑ, βρίσκονται σε νησιά 5 περιφερειών της χώρας και εξυπηρετούν συνολικά περίπου 60.000 κατοίκους, δηλαδή μόλις το 0,56% του πληθυσμού της χώρας, και ποσότητα απορριμμάτων της τάξης των 30.000 τον/έτος.
Σημειώνεται δε ότι για όλες τις περιοχές υπάρχουν δρομολογημένα ή υλοποιούμενα έργα τελικής ή/και μεταβατικής διαχείρισης, ενώ το σύνολο των 245 ΧΑΔΑ έχει διασφαλισμένη χρηματοδότηση. Επιπλέον, 25 ΧΑΔΑ εκτιμάται ότι θα αποκατασταθούν εντός του 2014, ενώ 220 ΧΑΔΑ θα αποκατασταθούν εντός του 2015
Με δεδομένο το γεγονός ότι αρμόδια για τη διαχείριση του προβλήματος είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, απ΄ την πλευρά του το ΥΠΕΚΑ, σημειώνει ότι έχει προχωρήσει σε αποτύπωση της περιβαλλοντικής κατάστασης πολλών περιοχών, μέσω των επιθεωρητών Περιβάλλοντος, σε εξεύρεση προσωρινού αποδέκτη για τη νόμιμη διάθεση των απορριμμάτων και προσωρινής μεταφοράς των απορριμμάτων.
Επιπλέον, προβλέπεται εκκίνηση ή/και επιτάχυνση τοπικών προγραμμάτων της ανακύκλωσης συσκευασιών, χρηματοδότηση των έργων διαχείρισης αποβλήτων, των έργων αποκατάστασης ΧΑΔΑ και της δημόσιας δαπάνης για πολλά έργα περιφερειακών σχεδιασμών, ενώ έχει προβεί σε νομοθετικές πρωτοβουλίες και θεσμικές ρυθμίσεις, οι οποίες και θα συνεχισθούν.
