Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Οι ΗΠΑ έχουν να κάνουν πολλή δουλειά στην Ασία. Ιστορικά έχουμε ισχυρή θέση στην Ασία. Αυτή η θέση έχει υποχωρήσει» είπε ο Κερτ Κάμπελ, συντονιστής Ινδο-Ειρηνικού του Λευκού Οίκου, στις αρχές Ιουλίου σε ένα διαδικτυακό φόρουμ, στο οποίο προήδρευε ο πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας Κέβιν Ραντ.
Σκοντάψαμε σε γνωστές φυσιογνωμίες. Ο Κάμπελ, πυλώνας του κατεστημένου της Ουάσιγκτον, «γεράκι» σε σχέση με την Κίνα, θεωρείται ο αρχιτέκτονας της στρατηγικής που έγινε γνωστή ως «στροφή προς την Ασία» της κυβέρνησης Ομπάμα το 2012. Την ανέπτυξε και στο βιβλίο του το 2016 «The Pivot: The Future of American Statecraft in Asia».
Η στροφή είχε σχεδιαστεί. Μια τέτοια διαδικασία δεν μπορεί παρά να είναι αργή για μεγάλα καράβια, όπως οι ΗΠΑ, και διαλείπουσα, καθώς στη βάρδια του Ομπάμα έκατσε η «στραβή». Ουκρανία, Συρία, ISIS…
Η αμερικανική εξωτερική πολιτική έχει συνέχεια και είναι συνεπής. Πιο συνεπής απ’ ό,τι νομίζουν οι Ευρωπαίοι περιωπής. Η τάση απέναντι στην Κίνα ήταν σαφής. Τρεις διαδοχικοί πρόεδροι, τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους, σε σκυταλοδρομία για αναπροσανατολισμό στην Ασία. Στροφή ή καλύτερα επιστροφή, αφού η λέξη «ιστορικά» του Kάμπελ αυτό υπονοεί. Δεν είναι ότι δεν το έβλεπαν οι σύμμαχοι των ΗΠΑ. Το έβλεπαν, αλλά στην παγίδα του τραμπισμού έπεσαν. Θεωρούσαν ότι είναι άλλο ένα καπρίτσιο του πρώην προέδρου, που τα έκανε όλα τραχιά και ταχιά, ο «νορμάλ πρόεδρος» θα τους οδηγούσε στην ακρογιαλιά. Όταν κοιτάζεις τον κόσμο με τα γυαλιά της επιθυμίας, κολλάς στη συγκυρία.
Ο Τζάναν Γκάνες έγραφε στους FT στις 20 Φεβρουαρίου του 2019 ότι κακώς οι περισσότεροι θεωρούν ότι το τρίγωνο ΗΠΑ, Ευρώπη, Μέση Ανατολή θα συνεχίσει να μας απασχολεί, «καθώς δεν είναι παρά το προϊόν κάποιων εξελίξεων στα μέσα του 20ού αιώνα… Όμως, οι αμερικανικές δυνάμεις βρίσκονταν στη Σουμάτρα και στις Φιλιππίνες πολύ πριν βρεθούν στη Νορμανδία και στον Κόλπο. Με εξαίρεση τους παγκοσμίους πολέμους (από τους οποίους ο δεύτερος ξεκίνησε και τελείωσε για τις ΗΠΑ στην Ασία), οι πιο φονικές εξωτερικές συγκρούσεις στην αμερικανική ιστορία ήταν η Κορέα και το Βιετνάμ». Ο Γκάνες πιάνει την αμερικανική ανάμιξη στην Ασία από τον Τζόρτζ Μπους ΙΙ, όταν αποφασίστηκε η Συνεργασία του Ειρηνικού (ΤPP) και η πυρηνική συνεργασία με την Ινδία και εκτιμά ότι αν δεν είχε μεσολαβήσει η 11η Σεπτεμβρίου, οι διαμάχες με την Κίνα, την οποία χαρακτήριζε «ανταγωνιστή», θα καθόριζαν την προεδρία του.
Καταθέτω κι αυτά τα υποθετικά, αλλά μην καθίσετε στην πολυθρόνα σας αναπαυτικά. Αρχικά, το νέο σύμφωνο ασφαλείας μεγαλύτερες συνέπειες φαίνεται ότι θα έχει για τη Δύση, παρά γι’ αυτήν που θέλει να χτυπήσει.