Του Στράτου Στρατηγάκη
Αντιδράσεις έχει δημιουργήσει η πρόθεση του Υπουργείου Παιδείας να επιβάλει ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη διδασκαλία την κατοχή πιστοποιητικού διδακτικής και παιδαγωγικής επάρκειας. Η συνολική λύση που πρότεινε το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής συνάντησε πολλές αντιδράσεις από τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς αλλά και από τα μέλη ΔΕΠ της Φιλοσοφικής Σχολής Αθήνας, που ήδη παρέχουν το πιστοποιητικό στους αποφοίτους τους και θεώρησαν προσβλητική την πρόταση του ΙΕΠ.
Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε μία σειρά. Πρέπει ο καθηγητής να είναι καλός επιστήμονας και καλός δάσκαλος; Ναι πρέπει να έχει και τα δύο χαρακτηριστικά. Υπάρχουν τμήματα που ασχολούνται μόνο με το επιστημονικό κομμάτι και όχι το εκπαιδευτικό; Βέβαια. Το τμήμα Μαθηματικών και το τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ έχουν στον οδηγό σπουδών τους μόνο ένα μάθημα διδακτικής ως μάθημα επιλογής και κανένα μάθημα παιδαγωγικών. Ίδια εικόνα και στο τμήμα Φυσικής Αθήνας και σε άλλα τμήματα. Το πρώτο ερώτημα είναι πως με τέτοιο πρόγραμμα σπουδών οι απόφοιτοι των τμημάτων παίρνουν άδεια διδασκαλίας. Είναι παράλογο και αποτελεί διαχρονικό λάθος του Υπουργείου Παιδείας.
Θα μου αντιτείνει κάποιος και γιατί το θυμηθήκανε τώρα. Τόσες δεκαετίες πως δίδασκαν οι καθηγητές τα παιδιά; Η διδασκαλία σε όσους από εμάς δεν διδαχθήκαμε παιδαγωγικά και διδακτική στηρίχτηκε στο ταλέντο την προσπάθεια και στο διάβασμα. Το αποτέλεσμα φαίνεται στους καθηγητές που ήταν και είναι επιεικώς απαράδεκτοι (και όλοι θυμόμαστε ότι είχαμε στο σχολείο κάποιους καθηγητές αυτής της κατηγορίας), αλλά και στους άλλους που το έψαξαν προσπάθησαν και έγιναν πολύ καλοί στη δουλειά τους (ευτυχώς και από αυτούς είχαμε όταν ήμασταν μαθητές και τους θυμόμαστε με ιδιαίτερη αγάπη).
Η εκπαίδευση στα παιδαγωγικά και τη διδακτική θα κάνει τους κακούς καθηγητές μέτριους και τους καλούς άριστους, με πολύ λιγότερο κόπο, αφού είναι ευκολότερο να σου τα μαθαίνουν από το να είσαι αυτοδίδακτος και να μαθαίνεις μέσα από τον πειραματισμό. Γιατί αυτή είναι η αλήθεια πολλοί από εμάς που διδάσκουμε είμαστε αυτοδίδακτοι δάσκαλοι. Τώρα η διδασκαλία έχει γίνει πολύ δυσκολότερη υπόθεση από πριν 20 χρόνια. Τα προβλήματα διάσπασης προσοχής και αδυναμίας συγκέντρωσης της ψηφιακής γενιάς κάνουν όλο και πιο δύσκολη τη μάθηση.
Ο διαρκώς αυξανόμενος αριθμός των δυσλεκτικών παιδιών δημιουργεί πρόσθετη δυσκολία. Τα κοινωνικά προβλήματα με τη μεγάλη αύξηση των διαζυγίων, τα παιδιά των μεταναστών, το bulling, μαζί με τα οικονομικά προβλήματα που έφερε η κρίση στις οικογένειες κάνουν τη δουλειά του εκπαιδευτικού όλο και πιο δύσκολη.
Πιστεύω ότι θα έπρεπε στις σχολές που παράγουν και εκπαιδευτικούς, γιατί δεν ασχολούνται όλοι οι απόφοιτοι των τμημάτων με την εκπαίδευση, να υπάρχει κατεύθυνση στο πρόγραμμα σπουδών που θα παράγει εκπαιδευτικούς και παράλληλα να υπάρχουν και μαθήματα για όσους εκ των υστέρων, σε κάποια στιγμή της επαγγελματικής τους ζωής, θελήσουν να γίνουν εκπαιδευτικοί.
Η εφαρμογή μιας τέτοιας απόφασης θέλει χρόνο, γιατί όσο πιο γρήγορα και μαζικά προσπαθεί να εφαρμοστεί ένα μέτρο τόσο περισσότερες πιθανότητες αποτυχίας έχει. Κλασικό παράδειγμα η προηγούμενη προσπάθεια εφαρμογής του πιστοποιητικού που είχε γίνει πριν από 20 χρόνια, το 1997, από τον τότε Υπουργό Παιδείας κ. Αρσένη. Προσπάθησε να το εφαρμόσει άμεσα σε όλους. Η προσπάθεια απέτυχε και για 20 χρόνια κανείς δεν τόλμησε να ξεκινήσει ξανά τη συζήτηση. Αν, όμως, είχε εφαρμοστεί σε όσους δεν είχαν ακόμη την άδεια διδασκαλίας, σε όσους δηλαδή φοιτούσαν ακόμη στο Πανεπιστήμια, αν είχαν προσαρμοστεί τα προγράμματα σπουδών των τμημάτων, τώρα θα είχαμε τους μισούς εκπαιδευτικούς με γνώσεις διδακτικής και παιδαγωγικών.
Θα είχαμε δηλαδή πολύ καλύτερους δασκάλους. Χρειάζονται χρόνο οι αλλαγές. Δυστυχώς ως λαός είμαστε ενθουσιώδεις θέλουμε να τα κάνουμε όλα τώρα και τελικά δεν κάνουμε τίποτα. Γι’ αυτό μένουμε στάσιμοι ως κοινωνία. Βρισκόμαστε τώρα, 20 χρόνια μετά, να κουβεντιάζουμε πάλι αν είναι απαραίτητη η πιστοποίηση της διδακτικής και παιδαγωγικής επάρκειας. Θα βιαστεί το Υπουργείο Παιδείας να το εφαρμόσει άμεσα, με τη συνήθη ταχύτητα που έχουν τα πράγματα στον καιρό των μνημονίων και θα δημιουργήσει μεγάλη αναστάτωση με αμφίβολα αποτελέσματα επιτυχίας.
