Της Ζωρζέτ Ζολώτα
[email protected]
H κινητοποίηση χιλιάδων μικροεπενδυτών έδειξε πως οι κανόνες του παιχνιδιού της Wall Street μπορεί καμιά φορά να στραφούν εναντίον των ισχυρών παικτών της και σε αυτή την περίπτωση εις βάρος των hedge funds που υπαναχώρησαν από μεγάλα στοιχήματα σορταρίσματος λόγω ενός αιφνίδιου ράλι «καταδικασμένων» μετοχών. Μέσα στο σύντομο χρονικό διάστημα, ένας μεγάλος αριθμός μικροεπενδυτών αγόρασε μαζικά μετοχές κάποιων εταιρειών που έχουν πληγεί σε ανεπανόρθωτο βαθμό από την πανδημία του ιού SARS-CoV-2. Μια από αυτές ήταν η Gamestop, μια αλυσίδα καταστημάτων ηλεκτρονικών παιχνιδιών που παλεύει εδώ και μια εξαετία με τις «δυνάμεις» του Διαδικτύου, με την πανδημία και τα short bets να την οδηγούν…σχεδόν σε τελική πτώση. Αλλά τελικά τα ίδια τα hedge funds ήταν αυτά που τράπηκαν σε φυγή διότι οι μετοχές που είχαν σορτάρει εκτοξεύθηκαν στα ύψη, με τριψήφια ή και τετραψήφια άνοδο.
«Ο Δαβίδ νίκησε τον Γολιάθ» έγραψε πολλαπλές φορές μέσα στην εβδομάδα ο αγγλοσαξωνικός Τύπος. Σε μια ανάρτηση της Reddit, του ιστότοπου συνάντησης των μικροεπενδυτών, τίθεται το ρητορικό ερώτημα «με συγχωρείται, μήπως τα λάθος άτομα χειραγώγησαν την αγορά;», λόγω της αμφιλεγόμενης απόφασης της διαδικτυακής χρηματιστηριακής πλατφόρμας Robinhood να θέσει περιορισμούς στις αγορές μετοχών μετά την μεγάλη άνοδο τους. Ο Ίλον Μασκ, ένας από τους πλέον καινοτόμους επιχειρηματίες της γενιάς του και επικεφαλής της πανίσχυρης Tesla, και η Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτέζε, μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος στη Βουλή των Αντιπροσώπων, υποστήριξαν δημόσια αυτό το κύμα επενδυτικού ακτιβισμού από ανώνυμους πολίτες.
Οι ισχυροί του σορταρίσματος τράπηκαν σε φυγή
Η τεράστια στήριξη ευάλωτων εταιρειών από κύμα μικροεπενδυτών ήταν τόσο απροσδόκητη και κολοσσιαία που οι μετοχές τους οδηγήθηκαν σε μεγάλη ποσοστιαία άνοδο μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Από τις αρχές του έτους, παραδείγματος χάριν, η μετοχή της Gamestop έχει αναρριχηθεί 1.500%. Οπότε οι διαχειριστές των επιθετικών κεφαλαίων της Wall Street, δηλαδή των hedge funds, αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν από θέσεις που στοιχημάτιζαν στην κατάρρευση τους. Η Goldman Sachs ανέφερε πως την περασμένη εβδομάδα σημειώθηκε η μεγαλύτερη φυγή από hedge funds σε θέσεις short, που στοιχηματίζουν σε πτώση των μετοχών, από τον Αύγουστο του 2019. Τις μεγαλύτερες απώλειες υπέστη η Melvin Capital, η οποία χρειάστηκε ένεση ρευστότητας 2,75 δις δολαρίων αφού έχασε άλλα τόσα ή και περισσότερα από «ερασιτέχνες» μικροεπενδυτές.
Μικροεπενδυτές αλλά όχι ανυποψίαστοι
Χαρακτηριστική ήταν η συνεδρίαση της περασμένης Τετάρτης, όταν οι χρηματιστηριακοί δείκτες κινούνταν στο βαθύ κόκκινο λόγω της ανησυχητικής εξέλιξης της πανδημίας του ιού SARS-CoV-2 και των οικονομικών της επιπτώσεων. Υπήρχε, όμως, και μια υποβόσκουσα μεταβλητότητα που ήταν δύσκολο να προσδιοριστεί από έναν τρίτο παρατηρητή. Κόντρα στο κύμα των χρηματιστηριακών απωλειών, οι μετοχές της Gamestop, της AMC, που είναι η μεγαλύτερη αλυσίδα κινηματογράφων των ΗΠΑ και του ομίλου λιανικού εμπορίου Express εμφάνιζαν κέρδη από 150% έως 255%. Το ράλι αυτό ήταν το αποτέλεσμα μαζικών τοποθετήσεων από μικροεπενδυτές-μέλη της κοινότητας r/WallStreetBets στη Reddit, ενός διαδικτυακού φόρουμ όπου οι συμμετέχοντες μπορούν να συνομιλούν μεταξύ τους. Με την ανταλλαγή απόψεων, οι ατίθασοι μικροεπενδυτές προχώρησαν σε εντολές αγορών μέσω της χρηματιστηριακής πλατφόρμας Robinhood και άλλων συγγενών εταιρειών που δίνουν τη δυνατότητα πρόσβασης στις χρηματοοικονομικές αγορές με ελάχιστο κεφάλαιο. Ο αρχιτέκτονας αυτής της μορφής «επενδυτικού ακτιβισμού» ισχυρίζεται πως με αρχικό κεφάλαιο 50.000 δολαρίων κατάφερε να εξασφαλίσει 40 εκατομμύρια δολάρια. «Αυτοί οι διαπραγματευτές της Reddit δεν είναι ξακουστοί ως επαγγελματίες χρηματιστές αλλά γίνεται αρκετά βαθιά ανάλυση στο φόρουμ» σχολιάζει ο Τζέιμς Καρντάσκε, συνιδρυτής της εταιρείας αναλύσεων Quiver Quantitative, τονίζοντας πως συντονίζονται σε βαθμό που καλούν τους traders τους για να τους πουν να μην δανείσουν τις μετοχές τους σε σορτάκιδες. «Ο κόσμος εκεί γνωρίζει πολύ καλά τους μηχανισμούς της αγοράς που μπορεί να προκαλέσουν μεγάλες μεταβολές σε μια μετοχή», προσθέτει ο ίδιος στους Financial Times.
Η μεταβλητότητα στα ύψη
Γεγονός είναι πως αυτή η μεγάλη εισροή κεφαλαίων από μικροεπενδυτές αποσυντόνισαν την Wall Street. Ο δείκτης μεταβλητότητας Cboe Vix, ο οποίος προσμετρά τον επενδυτικό κίνδυνο, έκλεισε χθες στις 32,4 μονάδες, δηλαδή αρκετά υψηλότερα από τον μέσον όρο που είναι λίγο χαμηλότερα από τις 20 μονάδες. Mετά τη σταθερή τους άνοδο από τον Νοέμβριο, οι δείκτες Dow Jones, S&P 500 και Nasdaq άρχισαν να σκοντάφτουν στο φαινόμενο αυτού του επενδυτικού ακτιβισμού, κλείνοντας χθες με απώλειες της τάξεως του 2%. Η περασμένη εβδομάδα ήταν η χειρότερη της Wall Street από τον περσινό Οκτώβριο. Αναλυτές της αγοράς αναρωτιούνται εάν υπάρχει ζήτημα αποσταθεροποίησης των χρηματιστηριακών αγορών σε μια κρίσιμη περίοδο που βάλλονται οι οικονομίες από τις σαρωτικές επιπτώσεις της πανδημίας της νόσου Covid-19. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Sundial Capital Research, οι τοποθετήσεις σε call options -δικαιώματα αγοράς μετοχών σε ορισμένη τιμή- έφθασαν τα 34,2 δις δολάρια μέσα στον Ιανουάριο.
Robinhood: είναι επιθυμητή μια τόσο μεγάλη επιτυχία;
Η Robinhood η μεγαλύτερη χρηματιστηριακή πλατφόρμα του Διαδικτύου για μικροεπενδυτές και γνωστή πια στον διεθνή Τύπο, είχε 13 εκατ. χρήστες τον περσινό Μάιο. Μόλις μια εβδομάδα πριν, η εφαρμογή της Robinhood είχε τα περισσότερα κατεβάσματα από το App Store της Apple. Στα μέσα της εβδομάδας αναγκάστηκε να εξασφαλίσει από τράπεζες και επενδυτές πρόσθετη ρευστότητα ενός δις δολαρίων αφού το κεντρικό σύστημα εκκαθάρισης μετοχών -Depository Trust & Clearing Corporation- ζήτησε μεγαλύτερη κάλυψη για την επεξεργασία των χρηματιστηριακών πράξεων από τα 26 δις στα 33,5 δις δολάρια.
Μετά το μεμονωμένο ράλι της περασμένης Τετάρτης με πρωταγωνιστές τις μετοχές των Gamestop, AMC και Express, η Robinhood έθεσε μια ημέρα μετά περιορισμούς στις αγορές αλλά όχι στις πωλήσεις κάποιων τίτλων καθώς δεν είχε ακόμη εξασφαλίσει το ένα δις δολάρια. Εκτός της έντονης διαμαρτυρίας των ακτιβιστών χρηστών της, αντιδράσεις προκλήθηκαν και από μέλη του Κογκρέσου. «Είναι απαράδεκτο. Πρέπει να ενημερωθούμε καλύτερα για την απόφαση της Robinhood να μπλοκάρει τους μικροεπενδυτές από το να αγοράζουν μετοχές όταν τα hedge funds διαπραγματεύονται ελεύθερα» έγραψε τη Αμερικανίδα πολιτικός, Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτέζε, στο Twitter. Αφού χαλάρωσε τους περιορισμούς, η Robinhood επανήλθε χθες με νέους στα μέσα της συνεδρίασης μαζί με άλλες χρηματιστηριακές πλατφόρμες του Διαδικτύου αφού οι μετοχές των Gamestop και AMC εμφάνιζαν κέρδη άνω του 60% και 50%, αντίστοιχα. Αυτή τη φορά, οι παρεμβάσεις αυτές προσέλκυσαν το ενδιαφέρον της επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ. Η ρυθμιστική αρχή της Wall Street είπε πως θα εξετάσει τις ενέργειες αυτές «για να εξακριβώσει εάν λειτουργούν εις βάρος των επενδυτών ή παρεμποδίζει τη δυνατότητά τους να διαπραγματεύονται συγκεκριμένες μετοχές».
Από καθαρά οικονομική άποψη δεν είναι ορθολογιστικό να επενδύεις σε μετοχές που πηγαίνουν κόντρα στις οικονομικές εξελίξεις. Αλλά αρκετές εταιρείες παγιδεύτηκαν στη δίνη αυτής της πρωτόγνωρης πανδημικής κρίσης. Αυτός ο επενδυτικός ακτιβισμός εκθέτει το μέγεθος του σορταρίσματος σε μια δυσμενή συγκυρία. Αν η αγορά των παραγώγων είναι τόσο ελεύθερη να στοιχηματίζει στην κατάρρευση εταιρειών, γιατί να μην μπορούν οι μικροεπενδυτές να κάνουν το αντίθετο με αγορές των μετοχών τους; Σε όλη αυτήν την ιστορία, οι American Airlines, ένας από τους μεγάλους χαμένους της πανδημίας, κατάφεραν να αντλήσουν 1,1 δις δολάρια από την πώληση νέων μετοχών και έτσι να καλύψουν απώλειες. Προς το παρόν αυτή η μορφή επενδυτικού ακτιβισμού φαίνεται να αποκτά όλο και μεγαλύτερη απήχηση. Το επόμενο διάστημα θα έχει ενδιαφέρον.
