Του Στράτου Στρατηγάκη
Mαθηματικού – ερευνητή
[email protected]
Διαφώνησαν οι Πρυτάνεις των Πανεπιστημίων με την ένταξη των Παιδαγωγικών τμημάτων σε ξεχωριστό επιστημονικό πεδίο (το 4ο) και ζήτησαν από το Υπουργείο Παιδείας να αποτελούν τα Παιδαγωγικά τμήματα κοινά τμήματα σε όλα τα επιστημονικά πεδία, ώστε να έχουν πρόσβαση σ’ αυτά όλοι οι υποψήφιοι, χωρίς να επιβάλλεται να επιλέξουν 5ο μάθημα, όπως συμβαίνει τώρα, πράγμα που μειώνει τη ζήτηση για τα παιδαγωγικά τμήματα.
Θα μου πείτε οι Πρυτάνεις των Πανεπιστημίων μας ασχολούνται με ένα τόσο ασήμαντο θέμα; Καθόλου ασήμαντο, όπως θα δούμε στη συνέχεια. Η ποιότητα των δασκάλων μας καθορίζει την ανάπτυξη της χώρας μας μετά από 20 χρόνια, όταν οι φετινοί εισαχθέντες στα παιδαγωγικά τμήματα θα εκπαιδεύουν τα παιδιά των συμμαθητών τους.
Αν τα παιδιά τα “στραβώνουν” ανεπαρκείς δάσκαλοι στο Δημοτικό, θα έχουν πρόβλημα σε όλο το σχολείο και φυσικά και πολύ αργότερα, στην υπόλοιπη ζωή τους. Η εκπαίδευση παίζει όλο και πιο σημαντικό ρόλο στη δημιουργία του ανθρώπινου κεφαλαίου μιας κοινωνίας, αφού οι σύγχρονοι εργαζόμενοι απαιτείται να έχουν πολύ περισσότερες γνώσεις από ότι πριν 30 χρόνια.
Θα μου αντιτείνετε ότι εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας και άλλοι απολαμβάνουν τους καρπούς της εκπαίδευσής τους, λόγω της μεγάλης διαρροής εγκεφάλων που υπάρχει στη χώρα μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να πάψουμε να τα εκπαιδεύουμε. Απλά ελπίζουμε κάποια στιγμή να βελτιωθούν τα πράγματα και να σταματήσουν τα παιδιά μας να γίνονται επιστήμονες μετανάστες.
Ποιο είναι, όμως, το πρόβλημα που δημιουργείται με τους δασκάλους, που αναγκάζει τους Πρυτάνεις να παρέμβουν; Το πρόβλημα είναι ότι για την εισαγωγή στα Παιδαγωγικά Τμήματα, όπως καθορίστηκε από το νόμο του κ. Αρβανιτόπουλου, πρέπει οι υποψήφιοι να εξεταστούν σε ένα επιπλέον μάθημα και μάλιστα αντίθετο από τις βασικές επιλογές τους. Οι υποψήφιοι των Ανθρωπιστικών Σπουδών πρέπει να εξεταστούν στα Μαθηματικά και των Θετικών και των Οικονομικών Σπουδών στην Ιστορία. Το επιπλέον μάθημα και μάλιστα το συγκεκριμένο επιπλέον μάθημα από κάθε ομάδα προσανατολισμού έκανε πιο δύσκολη την πρόσβαση στα Παιδαγωγικά, μείωσε τη ζήτηση και “γκρέμισε” τις βάσεις τους.
Το αποτέλεσμα ήταν, όπως βλέπουμε στον πίνακα 2, να εισαχθούν σε παιδαγωγικά τμήματα υποψήφιοι που συγκέντρωσαν λιγότερα από 10.000 μόρια στις πανελλήνιες εξετάσεις. Αυτό δείχνει πολύ χαμηλό επίπεδο και, εύλογα, δημιουργεί ανησυχία για την ποιότητα των μελλοντικών δασκάλων και νηπιαγωγών.
Η εύκολη λύση
Γι’ αυτό ανησυχούν οι πρυτάνεις και προτείνουν να έλθουμε στο προηγούμενο καθεστώς εισαγωγής, που ίσχυε τα τελευταία 40 χρόνια. Να είναι κοινά τα παιδαγωγικά τμήματα σε όλα τα επιστημονικά πεδία. Μ’ αυτό τον τρόπο, πιστεύουν οι πρυτάνεις, ότι θα αυξηθεί η ζήτηση για τα παιδαγωγικά και θα ανέβει το επίπεδο. Αυτό είναι σωστό, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα, αφού δημιουργεί άλλα προβλήματα, που ήρθε να λύσει ο νόμος του κ. Αρβανιτόπουλου, δεν τα έλυσε και τώρα θα τα επαναφέρουμε.
Η αλήθεια είναι ότι τα προηγούμενα 35, περίπου, χρόνια, που ίσχυε αυτός ο τρόπος εισαγωγής, η πλειοψηφία των δασκάλων εισάγονταν από την Γ Δέσμη και τη μετέπειτα θεωρητική κατεύθυνση και είχαν δυσκολία στη διδασκαλία των μαθηματικών. Στοιχεία δεν υπάρχουν για την προέλευση των εισαγομένων στα παιδαγωγικά τμήματα. Το μόνο που μπορεί να μας δώσει μία ιδέα είναι το φύλο των δασκάλων και νηπιαγωγών, όπου υπερτερούν συντριπτικά οι γυναίκες και η παραδοχή ότι τα περισσότερα κορίτσια επιλέγουν τις θεωρητικές σπουδές, χωρίς πάλι να έχουμε στοιχεία, αλλά μόνο τη γενική αίσθηση. Το πλήθος των γυναικών στο εκπαιδευτικό επάγγελμα βλέπουμε στον πίνακα 1.
Το αποτέλεσμα του πολύ μεγάλου ποσοστού εισαγωγής των αποφοίτων της θεωρητικής κατεύθυνσης στα παιδαγωγικά τμήματα είναι τα παιδιά να μην μαθαίνουν σωστά τα μαθηματικά από το δημοτικό και να συνεχίζεται στο γυμνάσιο και στο λύκειο το πρόβλημα. Συνεπώς, η επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς δεν λύνει το πρόβλημα. Καλό είναι να εξετάζονται οι υποψήφιοι των θεωρητικών επιστημών στα Μαθηματικά και οι υποψήφιοι των Θετικών και Οικονομικών στην Ιστορία, αφού θα κληθούν να διδάξουν αυτά τα μαθήματα, ας εξασφαλίσουμε ότι έχουν ασχοληθεί κάπως με αυτά.
Η πραγματική λύση
Το πρόβλημα θα λυθεί αν γίνει το επάγγελμα του δασκάλου ελκυστικό, ώστε να το επιλέγουν πολλοί υποψήφιοι και να εισάγονται οι καλύτεροι. Μόνο έτσι θα ανέβει το επίπεδο των δασκάλων μας. Κάτι τέτοιο έγινε στα τέλη της δεκαετίας του 2000, με λάθος τρόπο βέβαια, όταν οι δάσκαλοι που διορίζονταν ήταν περισσότεροι από τους εισακτέους στα Παιδαγωγικά τμήματα.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί απότομα η ζήτηση και να ανέβουν κατακόρυφα οι βάσεις των παιδαγωγικών τμημάτων, που έφτασαν τα 19.000 μόρια στο Παιδαγωγικό Θεσσαλονίκης. Το επάγγελμα έγινε, ξαφνικά, ελκυστικό γιατί υποσχόταν άμεσο διορισμό. Για τον λάθος λόγο επέλεγαν το επάγγελμα οι καλύτεροι μαθητές.
Η πραγματική λύση του προβλήματος θα είναι να γίνει το επάγγελμα ελκυστικό (όχι λόγω διορισμού,φυσικά), για να το επιλέγουν οι καλύτεροι, ώστε να ανέβει το επίπεδο της εκπαίδευσης. Γιατί καλή εκπαίδευση χωρίς καλούς δασκάλους δεν γίνεται, όσοι νόμοι, υπουργικές αποφάσεις και αξιολογήσεις και αν γίνουν.
